@137, in @118 zeg je dat je een noodstroomvoorziening voor jouw CV hebt die dagen werkt (wat ik moeilijk kan geloven) en nu zeg je dat je stroom niet kan opslaan.
Yeah right, je lult maar wat en zit je vrienden van propaganda site climategate vooral na te praten. Hoeveel aantoonbare onzin daar verkondigd wordt over warmtepompen door mensen die niet in AGW geloven is ronduit stuitend.

@162, hier een jaren 30 woning zonder spouw met steensmuren zelf gerenoveerd. Ik heb binnenisolatie aangebracht, kozijnen vervangen door kunstof met tripple glass, muurverwarming, ventilatie D aangelegd en een warmtepomp laten plaatsen. De warmtepomp heb ik niet zelf geplaatst i.v.m. het niet hebben van een f-gassen certificaat en vanwege de voorwaarden rondom subsidie. Koste mij totaal iets van 25k waarbij een gedeelte van de 25k toch al noodzakelijke onderhoudskosten waren.
Maar inderdaad, zaken als koudebruggen, dampschermen, warmteverliesberekening en dimensioneren van de warmtepomp zullen niet veel doehetzelvers zelf kunnen. Als je het allemaal zou uitbesteden zit je snel aan de 40k - 50k en ga dat maar eens terugverdienen.

Over de elektrische ketel, dan verwarm je met een COP van 1 terwijl in minder gunstige omstandigheden waarbij een warmtepomp met 50 graden toevoer convectors moet verwarmen haal je nog steeds een SCOP van 2-3. Maar eens dat de allereerste quick win het isoleren is.

@118, wat een gelul. Alsof de doorsnee CV bezitter een noodstroomvoorziening heeft voor een paar dagen terwijl we maar max 30 min per jaar gemiddeld zonder stroom zitten in NL.

@5, 40 - 45% is het rendement bij traditionele electrolyse -> compressie -> brandstofcel. 0,7 * 0,9 * 0,7. Ga je er ook nog een auto mee aandrijven is het weer x 0,8 en kom je rond de 35% uit.

aanvulling @94, efficiëntie van een warmtepomp voor sanitair warm water (SWW) ligt lager dan voor verwarming omdat een hoger temperatuurverschil overbrugt moet worden. Ik verwacht over een heel jaar gezien dat een gemiddelde COP van 2 tot 2,5 gehaald kan worden. Dus alleen naar SWW gekeken ontlopen de CV ketel en de warmtepomp elkaar niet veel wat CO2 uitstoot bekeken bij de huidige elektriciteitsmix. Bij meer windmolens en minder kolencentrales zal de warmtepomp in het voordeel zijn.

@93, ik heb een 300l boiler met spiraal die door de warmtepomp wordt opgewarmd. Ten opzichte van de CW4 CV ketel die ik had heb ik nu sneller warm water met een hoger debiet.
Als je die 300l helemaal leegtrekt warmt de warmtepomp die weer op tot 56 graden met de warmtepomp (kan warmer) en 1x per week tot 65 graden met een elektrisch element als antilegionellaprogramma.
300l water dat van 10 naar 55 graden opgewarmd moet worden met 4,4 kW vermogen kost 300 x 4192J x 45 = 15,72 kWH en dat duurt dan ca. 3,5 uur.

@34 de meeste lage temperatuurverwarming systemen zijn traag, ook als er een CV aanhangt.
Ik heb wandverwarming aangelegd en doe aan nachtverlaging. M.a.w., de warmtepomp draait 's nachts niet en binnen een uur zit ik 's ochtends op de gewenste temperatuur. Dat gaat zo snel omdat er maar 3 cm leemstuc opgewarmde hoeft te worden, de capaciteit van de warmtepomp van 4,4 kW meer dan voldoende is en omdat door isolatie de warmteverliezen beperkt zijn.

@18, als de elektriciteit uitvalt doet jouw CV pomp het ook niet en zit je in de kou.

Een installateur die dit schrijft:
"Gaat de CO2-uitstoot omlaag na de introductie van de warmtepomp? Uit bovenstaande kunt u al afleiden dat er een forse toename in elektrische energiebehoefte ontstaat. De bespaarde CO2 van uw verwarmingsketel komt nu uit de elektriciteitscentrale. Bovendien: een moderne HR-ketel heeft een rendement van 95% of meer, wat zoveel wil zeggen dat van iedere m3 aardgas 95% of meer wordt omgezet in energie (warmte). De gasgestookte energiecentrale heeft een rendement van 60% (elektriciteit), met andere woorden, van iedere m3 gas gaat 40% verloren. Kortom, uw eigen keteltje is vele malen efficiënter!"

heeft het gewoon niet begrepen.

Je moet namelijk de efficiency van de warmtepomp meenemen in de berekening. Mijn lucht warmtepomp haalt gemakkelijk een Seasonal Coefficient Of Performance (SCOP) van 4. Dat betekent dat elke kWh elektrische energie die je er in stopt je 4 kWh aan warmte terugkrijgt die uit de buitenlucht gewonnen is. Het rendement is dus 400% t.o.v. de 95% van de CV ketel.
Bij 500 gram CO2 uitstoot per kWh elektriciteitsopwekking heeft een warmtepomp dus een CO2 uitstoot van 125 gram per kWh t.o.v. een CV ketel van ca. 200 gram per kWh.
Wanneer de elektriciteitsopwekking verder verduurzaamt zal de CO2 uitstoot van de warmtepomp lager worden en steeds gunstiger zijn dan de CV ketel.

Of het allemaal economisch uit kan is een andere discussie en daar heb je helemaal geen valse voorstelling van zaken voor nodig om te zien dat de warmtepomp business case een lastige is als je daarvoor je hele huis moet verbouwen om geschikt te maken voor lage temperatuurverwarming.

@3 uiteindelijk gaat het om de kosten van de geproduceerde warmte. Vooralsnog is groene waterstof redelijk duur om te maken. Kost nu ca 5 euro per kg waterstof en dat geeft 40 kWh warmte dus de kosten 12,5 cent per kWh (rendementsverliezen even niet meegerekend).
Men verwacht dat rond 2030 de prijs richting de 2,5 euro per kg gaat.

Bij een lucht water warmtepomp stop je er gemiddeld 1 kWh elektriciteit in en je haalt 3 kWh aan warmte uit de lucht zodat je 4 kWh warmte terug krijgt. Dat noemen ze dan een SCOP van 4. Bij een kWh prijs van 20 cent zit je dan op 5 cent per kWh als kostprijs. Uiteraard zitten er ook veel kosten in de warmtepomp en het geschikt maken van de woning voor lage temperatuurverwarming wat de warmtepomp over het algemeen duur maakt.

De reacties zo te lezen zijn er veel mensen die niet helemaal snappen dat waterstof een energiedrager is waarbij het energie kost om te maken. Wil je groene waterstof met elektrolyse opwekken dan stop je er elektriciteit in en komt er waterstof uit. Daarna moet je de waterstof opslaan onder druk wat ook energie kost. Wanneer je vervolgens waterstof gebruikt in een waterstofauto met brandstofcel dan wordt waterstof weer in elektriciteit omgezet om efficiënte elektromotoren aan te drijven.
De hele keten van elektriciteit => elektrolyse => waterstof => compressie => brandstofcel => elektriciteit heeft een rendement van ca. 30% - 35%.
Dat betekent dat het veel efficiënter is om elektriciteit waar mogelijk direct te gebruiken en elektriciteitsoverschotten te gebruiken voor waterstofproductie waarbij de waterstof als lange termijn opslag gezien kan worden.
Dus waterstof is absoluut interessant maar niet ideaal in iedere toepassing gezien de lage efficiëntie van de keten van waterstofproductie. Daarom geloof ik ook niet dat de waterstofauto het gaat winnen van de elektrische auto omdat batterijen steeds goedkoper en beter worden, een waterstoftank en brandstofcel ook hun prijskaartje hebben en vanwege de lage ketenefficiency van waterstof.

@1 COP = 5,4 wat betekent, 1 kWh elektriciteit in geeft 5,4 kWh warmte. COP is uiteraard wel afhankelijk van buitentemperatuur en afgiftetemperatuur.

@2, hier een jaren 30 woning geïsoleerd, wandverwarming aangelegd en warmtepomp van 4,4 kWh. Mijn warmteverlies bij -10 graden is 3 kWh dus capaciteit is ruim.

@5, klopt. Hier een 300l boiler die via een spiraal wordt opgewarmd door de warmtepomp tot ca 50 graden en 1x per week tot 65 graden elektrisch wordt naverwarmd

@6, ligt aan de warmtepomp. Geluid is inderdaad een issue. Bij kleine units valt het geluid mee. Mijn buitenunit is vrij stil. Geluidsdrukniveau op 5 meter is 40 dB.

@8, hier staat die op 5m en hoor hem nauwelijks.

De volgende gepensioneerden uit bovenstaande lijst schrijven op climategate.nl

Dr. C. le Pair, Nieuwegein, ex lid Alg. Energie Raad;
Prof.(em) dr.ir. D. Thoenes. Den Haag, ex directeur Research Akzo;
Democratisch Energie Alternatief;
Prof. dr. C.A. de Lange, Monnickendam;
Ir. J. Hetzler, Hazerswoude-Rijndijk;
Prof.dr. (em) P. Lukkes, Leeuwarden;
H. Matthijssen (BC), Beilen, wetenschaps journalist;
Dr. F. Udo, Monnickendam/Brussel, natuurkundige, systeem specialist elektriciteit;

Uit hun schrijfsels blijkt op geen enkele wijze dat ze een autoriteit op het gebied van klimaat en energietransitie zijn gegeven de overdrijvingen en het gebruik van achterhaalde wetenschappelijke publicaties of obscure klimaatblogjes.

Udo en LePair hebben het altijd over windmolens waarbij ze hun best doen om aan te tonen hoe slecht windenergie inpasbaar is en komen altijd met cijfers op de proppen die veel hoger ligt dan de praktijk. Zaken als vraagsturing, import/export van stroom e.d. worden dan bewust buiten beschouwing gelaten om windmolens zo negatief mogelijk neer te zetten.

Hetzler is een bosbouweconoom die grossiert in rants tegen de overheid en alles als een groot complot ziet. Ook maakt hij gekunstelde berekeningen t.a.v. de kosten van de transitie. Hetzler ziet ook liever de CO2 oplopen naar 1000 ppm want goed voor planten. Hij negeert dus het opwarmingseffect van CO2.

Thoenes is regelmatig door de mand gevallen t.a.v. zijn kennis van het klimaat.

Matthijsen heeft nog wel wat inhoud maar laat het liggen met zijn rants tegen warmtepompen. Doemscenario's als dat het niet mogelijk zou zijn om een huis warm te krijgen met warmtepompen.

Als ik zie welke namen op die lijst staan dan gaan bij mij alle alarmbellen af. De meeste schrijven voor climategate.nl. De stukjes op climategate zijn zeer slecht onderbouwd, zitten boordevol fouten, kenmerken zich door selectief knip en plak werk waar de nuance wordt weggelaten en kunnen bijna altijd gepareerd worden door wetenschappelijke publicaties in gerenommeerde bladen. Wat mij betreft hebben die 24 ondertekenaars geen enkele autoriteit. Het zijn stuk voor stuk bejaarden die eigenwijs zijn, aantoonbare fouten niet rectificeren, boos worden als je de fouten meld en gewoon dezelfde fouten weer herhalen. Propaganda maken ze en voegen inhoudelijks helemaal niks toe aan het klimaat/transitiedebat. Sterker nog, er zitten ondertekenaars tussen die naar 1000 ppm CO2 willen want goed voor de plantjes. Dus logisch dat ze tegen hernieuwbare energie zijn want CO2 is goed volgens de ondertekenaars.

Verder zien ze de overheid en alles wat daaraan gerelateerd is als één groot complot, geloven ze het IPCC niet, liegen ze over kosten van de transitie enz enz.

Kortom, de niburu van de klimaatsites.

@1, of aan de warmtepomp, of in de kou zitten of de huidige CV behouden en wat aan de gastoevoer doen. Wat denk je dat het goedkoopste voor de burger is?

@3, die kosten zijn voor rekening en risico van de bedrijven die de aanbesteding van het betreffende windenergie kavel hebben gewonnen dus niet iets om je zorgen over te maken.

@2, omdat windmolenstroom veel goedkoper te produceren is dan zonnestroom in Nederland.

@10, DALI is gewoon bedraad. Communiceren gaat door op de dali bus naar beneden te trekken waarbij de dali voeding de stroom begrenst tot max 250 ma. De dali interface detecteert op basis van het spanningsniveau en een comparator de logische 0 en 1 die op basis van manchester encoding encoded zijn (zelfde principe als de OpenTherm bus).

Wil je draadloos dan kom je al snel op zwave of zigbee uit. Hue en dat ikea protocol Trådfri werken op basis van zigbee. Dat zijn protocollen met encryptie. Verder zie je ook dat bluetooth gebruikt wordt. Draadloze interfaces verbruiken wel wat meer stroom t.o.v. bedrade interfaces omdat je de atmel MCU niet uit kan in power down mode kan zetten omdat je altijd moet kunnen ontvangen. Wanneer het bedraad is kan je via interrupts de MCU wakker laten worden.

@8, meanwell ldd-350h buck driver is ideaal. Gooi je 48V DC in en 350ma uit als vervanger van de meeste standaard led drivers voor spotjes. Dat ding heeft een PWM ingang die je met bijvoorbeeld arduino's kan aansturen. 48V is ook beter dan 12V omdat de verliezen in kabels dan afnemen. Bij 12V heb je dikke kabels nodig wil je daar een beetje serieuze spot mee aansturen.
Met dat als basis, een beetje gesoldeer voor een dali interface en wat c++ programmeren en je hebt alle ingrediënten voor je DIY dali drivers.
Zal binnenkort eens kijken of ik de software daarvoor op github knal.

Eigenlijk is het dimmen van ledlampen via 230V dimmers allemaal suboptimaal aangezien de elektronica in de ledlamp of leddriver moet detecteren hoeveel van de fase is afgesneden en dat vervolgens omzetten in een pulse width modulatie (PWM) op de ledstroom die door de led gaat.

Idealiter gebruik je speciale leddriver die geschikt is voor een speciale dim ingang, Dit kan bijvoorbeeld een 0-10V ingang zijn, of nog beter, een ingang voor DALI of KNX waarbij op protocolniveau de dimlevels voorzien worden die dan in de leddriver gelezen kunnen worden en vertaald worden naar een PWM signaal. Nadeel, je hebt dan wel de nodige extra domotica apparatuur nodig om het e.e.a. in te stellen maar je krijgt er flexibiliteit voor terug zoals scenes, dynamisch alloceren van ledgroepen. Een niveau hoger is dat dan weer met apps op telefoons te bedienen. DMX kan ook nog als protocol maar daar zit dan weer geen enkele intelligentie in maar zal in vele gevallen zeker voldoen.

Voor retrofit ledlampen werkt dat natuurlijk niet maar als je de keuze hebt om led armatuur, led driver en domotica te kiezen, is het wat om mee te nemen in de overwegingen.

@21 Ik ben goed op de hoogte van de fysica achter windenergie, de impact van wisselvalligheid en de kostprijsontwikkelingen. Dat je mijn reactie in @19 afdoet als kletspraat voor de bühne op basis van jouw reactie in @4, doet mij vermoeden dat jij alleen maar de antiwindlobby aan het napapagaaien bent zonder dat je inhoudelijk snapt waar ik het over had.

@13, @19, herstel, je bedoelde een andere opslag. Die opslag zou hoger moeten zijn als de subsidieloze tender mislukt zou zijn. In dat kader zou je blij moeten zijn dat hernieuwbare energie steeds goedkoper wordt.

@15, het is een fabeltje dat de omvang windstroom in de stroommix dermate groot is dat de daardoor gecreëerde volatiliteit in de opwekking opgevangen zou moeten worden door kortcyclische opslag. Er zijn voldoende onderzoeken geweest over de inpasbaarheid van windstroom. Bij 30% wordt het lastiger. Die 30% is o.a. te verhogen door:
* import/export capaciteit;
* aanbodgestuurde stroomvraag door in combinatie met slimmemeters en variabele stroomprijzen de pieken en dalen af te vlakken door bijvoorbeeld slimme acculaders voor EV's, boilers e.d. op geschiktere tijdstippen aanschakelen;
* Vehicle to Grid (V2G);
* betere voorspelbaarheid van de omvang van de windstroom op het net.

Al deze maatregelen zijn al volop in ontwikkeling terwijl de windstroom nog maar een fractie is van het totale stroomaanbod.

Ook nu staan centrales standby en volgen andere centrales voortdurend de vraag om vraag en aanbod in evenwicht te houden (balanceren heet dat). Omdat opslag snel goedkoper wordt kan het nu al interessant zijn om voor de balansmarkt met opslag te werken omdat onbalans veel sneller is op te heffen met het ontsluiten van stroom uit opslag dan via het op- en afregelen van gascentrales. Kolencentrales zijn helemaal traag in het bijregelen.

Dus die opslag komt er wel maar niet dankzij de windmolens maar omdat er andere voordelen zijn die direct te maken hebben met de traagheid en inefficiëntie van de conventionele wijze van onbalans bijregelen middels fossiele centrales.

@12, maar dat is niet jouw of mijn probleem maar het business risico van Vattenfall die de aanbesteding heeft gewonnen.

@75, we praten langs elkaar heen. Ik keek naar efficiëntie over de hele keten.

@76, warmtepompen ipv elektrische cv's maar dat is een heel ander verhaal dan gloeilampen met een cop van 1.

@71, nee, maar wel met de bewering dat de restwarmte van lampen volgens @57 zo nuttig zou zijn volgens de netto energiestromen. Ik toon slechts aan dat je de gehele keten moet meenemen om wat te zeggen over al dan niet nuttige warmtestromen. Elektrisch verwarmen, al dan niet met een gloeilamp, halogeenlamp of straalkachel is energetisch gezien niet slim.

@57, in aanvulling op @65, de kWh elektriciteit die in huis omgezet wordt in warmte, heeft in de keten van elektriciteitsopwekking al de nodige warmteverliezen. Een moderne gascentrale (STEG) haalt hooguit 60% rendement en de rest is warmte. Daar komen bij transportverliezen. Gemiddeld gezien over de gehele elektriciteitsvoorziening is de efficientie 42%. Dat wil zeggen dat voor iedere kWh elektriciteit ca 2,5 kWh in de keten aan energie er in gestopt is.

Daarom is het efficiënter om met gas te stoken i.p.v. elektrisch te verwarmen.

Verder heb je natuurlijk alleen wat aan de restwarmte van een gloeilamp gedurende het stookseizoen. De rest van het jaar niet.

@116, komt jeb weer aan met zijn buffer. Met de huidige penetratiegraad van PV en wind zijn er helemaal geen buffers nodig. Tegen die tijd dat het aandeel zo groot is dat buffering wel zoden aan de dijk zet zitten we massaal aan de Vehicle 2 grid buffering wat relatief goedkoop is want in 90% van de autoritjes heb je toch niet de volledige accucapaciteit nodig.

@115, Nederland krijgt het ook in 2022
https://nos.nl/artikel/2207761-vattenfall-biedt-mee-op-subsidieloos-windmolenpark-op-zee.html
op de tender die eind vorig jaar sloot zijn meerdere inschrijvingen ontvangen. De officiële uitslag is nog niet naar buiten gebracht.

Niet dat het voor jeb uitmaakt, die blijft toch rekenen met de niet meer ter zake doende prijzen van Gemini omdat dat nou eenmaal windenergie in een slechter daglicht stelt.

@31, hoe vaak moet ik nog uitleggen dat accu-opslag alleen voor korte termijn is en nooit als seizoensopslag gaat dienen?
Waarom begrijp je niet dat seizoensopslag pas nodig is wanneer je 100% hernieuwbaar nastreeft (in 2050) en niet nodig is bij 80% hernieuwbaar?
Stel je hebt een maand per jaar weinig wind en zon en de rest van het jaar kan je uit de totale mix van hernieuwbare energie wel tegen de 100% halen dan kan je die maand bijspringen met gascentrales terwijl je nog steeds 80% van de jaarproductie met hernieuwbare bronnen zou kunnen opwekken.

De poging van jou om voor te spiegelen dat een huishouden een accu van 1 MWh en 40 kWP aan PV zou moeten hebben voor zogenaamde gridonafhankelijk is natuurlijk weer een absurd voorbeeld want niemand zegt dat huishoudens bij de transitie gridonafhankelijk zouden moeten worden om 100% hernieuwbaar te halen. Het is het regelen en ontsluiten van verschillende vormen van hernieuwbare energie, alsmede een stukje vraagsturing op net-niveau die bepalen in welke mate de energievoorziening verduurzaamd kan worden.

Maar goed, het gaat bij jou volgens mij niet om argumenten want je neemt ze niet op en uit alles blijkt dat je keer op keer gekleurde info geeft om jouw antitransitie mening kracht bij te zetten. Succes met andere mensen voor de gek te houden die onvoldoende denkvermogen hebben om door de propaganda van jou heen te prikken.

@29, verliezen bij panelen zijn alleen de transportverliezen en dat is procentenwerk. Zelfde geldt voor eventuele buffering in accu's.
Verliezen centrales zijn veel groter. De modernste STEG centrale in het meest gunstige regime heeft nog steeds 40% aan warmteverliezen.
Dus wat grootheden betreft redelijk onvergelijkbaar en geen excuus om als uitgangspunt het netto finaal energieverbruik te nemen.

@9 @11, veel blauw licht is inderdaad ook een mogelijke verklaring. Volgens mij kan je bij de goede ledlamp testen precies zien met welke intensiteit de verschillende lichtfrequenties stralen. Hoe warmer het licht hoe lager de piek van blauw licht.

@3 @7, inderdaad, ligt aan de PWM frequentie. Te lage PWM frequenties bij dimmen kunnen bij sommige mensen tot hoofdpijn leiden. De ledvoeding is verantwoordelijk hiervoor. Normaal gesproken kan je er van uitgaan dat bij een PWM frequentie boven de 250Hz en niet te lage dimlevels de mate van flikker nihil is.

@27, wanneer je mijn reacties terugleest kan je zien dat ik het over decennia heb.
Eens verder dat bossen kappen in de VS voor bijstook in onze kolencentrales niet duurzaam is. Echter, niet alle biomassa is per definitie slecht.

@24, wat begrijp je niet aan het verhaal dat wanneer 80% hernieuwbaar is, de CO2 uitstoot per kWh ook daalt en dat daarmee de emissieplaatjes van de EV bij de huidige energiemix van generlei waarde zijn in de discussie van de energietransitie met 2050 als eindpunt? Jij rekent namelijk met 528 gram CO2 uitstoot per kWh en dat is de uitstoot anno nu waarbij er nog kolencentrales draaien en de rest hoofdzakelijk door gascentrales geleverd wordt.

Maar als je het grote plaatje niet ziet, of tegenstander bent van de energietransitie, dan komt het natuurlijk beter uit om niet representatieve rekensommetjes te maken waarbij zoveel mogelijk parameters die te maken hebben met de transitie weglaat om op die manier een negatief beeld te schetsen. Het gaat niet om nu, het gaat erom waar maatregelen op meerdere gebieden ons brengen in 2050.

@18, ontlaadverliezen zijn minimaal bij de huidige lithium gebaseerde accu's. Verder kan je zelf ook googlen. Tip, sla climategate en de groene rekenkamer over want op EV gebied is het beschamend hoe fout de berekeningen daar zijn.

Wie zegt dat ik uitga van 80% hernieuwbaar met alleen wind en zon? Gaat om de energiemix en daar zit straks ook getijdenenergie, blauwe energie, biogas, geothermisch, ongetwijfeld een deel biofuels et cetera bij. Ook zal er sprake zijn van een aanzienlijk aandeel aan decentrale accucapaciteit en er vindt een verplaatsing plaats naar meer aanbodsturing.

Energietransitie gaat namelijk veel verder dan wind en PV, het is de totale set aan maatregelen die bepaalt hoe groot dat aandeel hernieuwbaar uiteindelijk zal zijn zonder dat de betrouwbaarheid van het net achteruit gaat.

@15, jij bent niet goed geïnformeerd. Rendement van een Tesla van stopcontact tot wiel is 88%. Elektromotoren hebben een efficiëntie van > 90% en de omzetting van AC naar DC accustroom kan met een goede gereguleerde geschakelde voeding ook met > 95%.

Over die niet 24/7 uur beschikbaar zijn van hernieuwbaar, waarom denk je dat ik 80% hernieuwbaar koos? Het is de laatste 20% die heel moeilijk is maar daar zitten we nog lang niet aan. Met 80% hernieuwbaar en de verdere elektrificering van vervoer en warmtevoorziening bereik je een enorme CO2 uitstoot reductie en laat dat dan precies het doel zijn. Die laatste 20% is minder relevant en afhankelijk van de stand van de techniek in de periode 2040 - 2050 is er wat zinnigs te zeggen in hoeverre die 20% 10% kan worden of minder.

@14, het is een ruwe inschatting op basis van huidige netto energieverbruik (dus zonder warmteverliezen huidige fossiele centrales in combinatie met een groter aandeel hernieuwbaar), veel efficiënter worden van het aandeel transport/vervoer door elektrificering, grotere inzet warmtepompen (heb je laatst uitgelegd waarom de warmtepomp efficiënter is dan de HR ketel) en ten slotte verbetering energie-efficiëntie in de industrie die op dit moment de grootste energieverbruiker is. Dan is 2000 PJ nog heel hoog ingeschat. Huidige netto finaal energieverbruik is namelijk 2400 PJ waarvan 1835 PJ voor energie, zie https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/37281/table?ts=1519906179765

@12, nee, ik leg uit dat door de energietransitie (een proces van decennia) het bruto energieverbruik omlaag gaat waardoor het uitgangspunt dat er straks voor 3300 PJ aan hernieuwbare energie geproduceerd zou moeten worden een valse voorstelling van zaken is of een hele domme voorstelling van zaken waarbij alle huidige ontwikkelingen volstrekt genegeerd worden.
Aan het eind van de rit in 2050 is < 2000 PJ een betere inschatting.

@4 typische valse voorstelling van zaken weer.
Die 3300 PJ is het bruto totale energieverbruik in Nederland dus inclusief omzettingsverliezen in de elektriciteitsproductie (met een gemiddelde efficiëntie van 42%) die onderhevig is aan de transitie.
Daarmee negeer je de ontwikkelingen als verduurzaming warmtevoorziening middels warmtepompen/warmtenetten waarbij met een hogere efficiëntie dan aardgas warmte wordt opgewekt.
Je negeert de ontwikkeling van de elektrificering van het vervoer en transport waarbij in de keten minder energie per afgelegde km verbruikt wordt.
Je negeert de mogelijkheden tot energiebesparing in de industrie en huishoudens.
Je negeert dat de energiebalans niet alleen uit PV bestaat maar dat er ook andere hernieuwbare energieopwekkers zijn.
Je negeert dat de energietransitie een proces van tientallen jaren is waarbij stapsgewijs, met inbegrip van bovenstaande punten de energievoorziening verduurzaamd wordt.

In plaats van dat geef je de valse voorstelling van zaken alsof 100% van de energie door zonnepanelen geleverd zou moeten worden in 2018 terwijl we nog tientallen jaren de tijd hebben om stapje voor stapje met alle technische middelen die er nu al zijn en nog in het vat zitten, te proberen om de CO2 uitstoot te laten dalen. Al zou dat eindigen in 80% hernieuwbaar en 20% fossiel/kernenergie, dan nog is dat een enorme prestatie.

Maar nee, als tegenstander van de energietransitie omdat Jeb niet in AGW gelooft, wordt een onjuist beeld neergezet om ieder stapje in het belachelijke te trekken.

@25, jij bewijst mijn punt.

@22, na jarenlang redelijk sceptisch in de klimaatdiscussie gestaan te hebben en daardoor ook alle sceptische klimaatblogs gevolgd te hebben ben ik gefrustreerd geraakt door het niveau van de discussie en het selectieve geshop in gegevens waardoor ik al het vertrouwen ben verloren.

Het gaat steeds over dezelfde zaken die keer op keer ontkracht worden, het gaat iedere keer over temperatuurreeksen en het ongeloof in homogeniseren zonder dat men aan kan geven hoe homogeniseren dan wel zou moeten werken en het gaat altijd over de studies met de laagste ECS waarbij iedere kritiek weggehoond wordt.

De meeste zogenaamde klimaatsceptici zijn eenzijdig sceptisch en kijken nooit naar zichzelf. Het maakt niet uit hoe goed de argumenten zijn die je aandraagt want net als alarmisten kan je niet door de dogmatiek heen prikken en daardoor heeft die discussie ook geen zin.

Dus daarom weiger ik me met klimaatdiscussies bezig te houden en accepteer ik de consensus dat > 50% van de opwarming door antropogene uitstoot komt met dientengevolge de noodzaak om met beleid de energietransitie in te zetten.

@16, ik doe niet mee aan AGW welles nietes spelletjes. Ik accepteer het gegeven dat de CO2 uitstoot mondiaal moet dalen en dat daarvoor een energie-transitie nodig is. Over hoe je die transitie zo efficiënt mogelijk inricht en met welke technieken wil ik graag de discussie inhoudelijk aangaan en dan bij voorkeur zonder de emotie van sceptici en alarmisten want dat vertroebeld de discussie alleen maar.

@15, je kan zelf de prestaties van warmtepompen bij verschillende buitentemperaturen opzoeken. Tel daar bij op de weerstatistieken aangaande buitentemperaturen en je zal zien dat een SCOP van 4 geen rare waarde is. Dus de stelling dat het in de winter te koud is voor luchtwarmtepompen in NL is wat overdreven. Zelfs in de Scandinavische landen worden luchtwarmtepompen toegepast maar daar is SCOP iets minder van belang omdat de elektriciteit door de aanwezigheid van stuwmeren veel groener is (vanuit het standpunt CO2 uitstoot per geproduceerde kWh warmte).

Wat warmte uit de grond betreft, er zijn voldoende wetenschappelijke studies gedaan naar WKO opslag en uitputting/regeneratie van bronnen.
Voor horizontale captatienetten vindt regeneratie van de bron plaats door o.a. regenwater.
Voor verticale gesloten bronnen is het spannender en daar worden garanties van 50 jaar gegeven mits er maar iets van 50 kWH per meter boring per haar introkken wordt (afhankelijk van grondsamenstelling en ondergrondse grondwaterstromen). Koeling in de zomer helpt daarbij voor regeneratie.

@13, zoals vloerverwarming ....

@11 Voor nieuwbouw is de warmtepomp eigenlijk een no-brainer. Voor renovatie is het wat anders want warmtepompen werken alleen zuinig met lage temperatuurverwarming zoals lage temperatuurverwarming. Voorlopig zal gas voor de huidige woningvoorraad daarom nog steeds de primaire vorm van verwarming zijn.

Gas export is inderdaad een dingetje maar je moet niet vergeten dat daar levercontracten aan ten grondslag liggen van voor de Groningen ellende. Het kost dus tijd om de afhankelijkheid van gas in bijvoorbeeld Duitsland en België af te bouwen door bijvoorbeeld ombouw van CV installaties naar hoog calorisch gas of stikstofbijmengfabrieken te bouwen.

Thorium is natuurlijk prachtig maar het is niet realistisch om daar de komende 20 jaar iets van te verwachten. De energietransitie gaat niet 20 jaar wachten want daar zijn de politieke krachten te groot voor die zich niks aantrekken van jouw persoonlijke visie over AGW.

@9, ik heb geen uitspraken over prijs gedaan en natuurlijk is het allemaal niet gratis. Huizen worden ook duurder door het bouwbesluit en de EPC waarde van nu nog 0.4 en straks in 2020 0.
Echter, de energielasten nemen af door de geringe energiebehoefte.

@3, waarom zou je moeten bufferen? Zelfs bij een conventioneel fossiele elektriciteitsvoorziening is het efficiënter om met een warmtepomp te werken. Tel daar bij op dat in de wintermaanden de output van windmolens hoger is dan in de zomermaanden en je zal zien dat in de winter de hoeveelheid CO2 uitstoot per kWh elektriciteit lager is dan in de rest van het jaar.

Elektriciteit bufferen is pas interessant bij een aandeel duurzame energie van meer dan 30% en daar zitten we nog lang niet op. Tegen de tijd dat we daar aanzitten is vehicle to grid (V2G) waarbij een deel van de accucapaciteit van EV's ingezet kan worden, common practice.

Lange termijn buffering wordt altijd als argument gehanteerd door energie-transitie haters om aan te tonen hoe duur het allemaal wel niet is maar daarbij wordt keer op keer er vanuit gegaan dat er sprake zou zijn van een 100% duurzame elektriciteitsvoorziening en daar zitten we nog lang niet op. Voorlopig is alleen korte termijn buffering interessant en dan bij voorkeur op wijkniveau.

@1, dat is een valse voorstelling van zaken.
Wel eens van een warmtepomp gehoord? Tegenwoordig halen lucht water warmtepompen een seasonal COP van rond de 4. Dat betekent dat voor iedere kWh aan stroom er 4 kWh aan energie geleverd wordt en er dus 3 kWh uit de lucht gehaald wordt.

Efficiëntie van elektriciteitsopwekking van ruwe fossiele brandstof tot de meter in huis is ca. 42%, dat is exclusief eventuele hergebruik van warmte in warmtenetten. Efficëntie van een moderne STEG centrale ligt zelfs hoger en tegen de 60%. Netverliezen van 5% moet je daar vanaf halen.

Dus uitgaande van die 42% is vanuit de keten gezien het netto rendement van die warmtepomp met een COP van 4 0,42 * 4 = 168%. Daar kan geen HR ketel tegenop.

Met water-water warmtepompen ligt het rendement nog hoger want daar kan je met een goed gedimensioneerde bron gemakkelijk een COP van 5 halen.

Daarnaast gaat het om nieuwbouwwoningen die maar een gemiddelde jaarlijkse warmtebehoefte hebben van rond de 3000 kWh (= 341 m3 gas). Met een COP van 4 is dat maar 750 kWh aan extra energieverbruik.

Blijkbaar ben je niet zo goed op de hoogte van technieken en bijbehorende berekeningen voor warmteproductie met warmtepompen.