Amerika's kruistocht tegen buitenlandse bedrijven (economist.com)

Het bijt ze vanzelf in hun reet als Azië en Europa hetzelfde kunstje bij Amerikanen gaan flikken.

Vertaling heel artikel:

Voor Europese bedrijven die in Azië actief zijn, of voor bedrijven in Latijns-Amerika en Azië die actief zijn in Afrika of het Midden-Oosten, zijn bedrijfsrisico's in overvloed. Verrassend hoog op de lijst van dingen die de bazen 's nachts wakker houden, is het Amerikaans Ministerie van Justitie (DOJ) en vooral de Treasury afdeling.

De Verenigde Staten zijn de wereldleider in het bestraffen van corruptie, het witwassen van geld en het schenden van sancties. In het afgelopen decennium heeft het steeds meer buitenlandse bedrijven gestraft voor wangedrag dat buiten Amerika plaatsvindt. Meerdere banken hebben tientallen miljarden dollars aan boetes betaald. In de afgelopen 12 maanden zijn verschillende multinationals, waaronder Glencore en ZTE, door de juridische wringer gehaald. De diplomatieke ruzie over Huawei, een Chinees telecombedrijf, concentreert zich op de legitimiteit van het extraterritoriale bereik van Amerika.

Amerika heeft het op zich genomen om de politieagent, rechter en jury van het bedrijfsleven te worden. Het kan dit doen vanwege zijn bevoorrechte rol in de wereldeconomie. Bedrijven die weigeren toe te geven aan deze mondiale jurisdictie kunnen zichzelf buitengesloten zien worden van de gigantische Amerikaanse binnenlandse markt, of worden afgesneden van het gebruik van het dollarbetalingssysteem en, bij uitbreiding, van het gebruik van reguliere banken. Voor de meeste grote bedrijven zou dit suïcidaal zijn.

Het hanteren van een stok moet vaak worden toegejuicht. Zonder het harde optreden van Amerika tegen de FIFA, bijvoorbeeld, zouden de onbetrouwbare ambtenaren die het wereldvoetbal organiseerden niet terecht gesteld zijn. Maar aangezien de volledige omvang van extraterritoriale legale activiteiten duidelijker is geworden, zijn ook drie in het oog springende problemen meer opgevallen.

Ten eerste is het proces verontrustend geïmproviseerd en ondoorzichtig. Zaken worden zelden naar de rechter gebracht en, als ze in plaats daarvan worden afgewikkeld, worden leidinggevenden getroffen door gagging-orders. Geconfronteerd met een beperkt onderzoek, hebben officieren van justitie steeds uitgebreidere interpretaties toegepast van wat geldt als het soort band met Amerika dat een vermeende misdaad daar strafbaar stelt; indirect contact met buitenlandse banken met vestigingen in Amerika of gebruik van Gmail lijkt nu voldoende. Stel je voor dat China Amazon, dat de Amerikaanse wet niet heeft overtreden, een boete van 5 miljard dollar zou hebben opgelegd en zijn leidinggevenden zou hebben opgesloten voor zakendoen in Afrika, enkel omdat het bedrijf de Chinese regels heeft overtreden en de praktijken op WeChat zijn besproken.

Ten tweede kunnen de straffen onevenredig zijn. In 2014 werd BNP Paribas, een Franse bank, getroffen met een sanctiegerelateerde boete van $ 8,9 miljard, genoeg om de stabiliteit van de bank te bedreigen. In april werd ZTE, een Chinees technologiebedrijf met 80.000 werknemers, door de Trump-administratie verbannen uit de omgang met Amerikaanse bedrijven; het ging bijna failliet. Het verbod is inmiddels omgekeerd, wat de indruk wekt dat toepassing van de regels natte vinger-werk is.

Ten derde kunnen juridische acties in Amerika vaak verweven raken met commerciële belangen. Zoals ons onderzoek deze week verklaart, hielp een langdurig onderzoek naar corruptie bij Alstom, een Franse gigant, het in de armen van General Electric, een Amerikaans industrieel icoon. Amerikaanse banken hebben zaken opgepikt van Europese rivalen die door Amerikaanse boetes zware klappen kregen. Soms bevinden Amerikaanse bedrijven zich in de vuurlinie - Goldman Sachs wordt onderzocht door de DOJ vanwege zijn rol in het 1MDB-schandaal in Maleisië. Maar veel buitenlandse managers vermoeden dat Amerikaanse bedrijven een speciale behandeling krijgen en beter de regels kunnen omzeilen.

Amerika heeft veel om trots op te zijn als een corruptiebestrijder. Maar voor zowel het eigen welzijn als dat van anderen moet het een benadering vinden die transparanter, evenrediger en met meer respect voor de grenzen is. Zonder zulke veranderingen, zal het escalerende gebruik van extraterritoriale juridische acties uiteindelijk averechts werken. Het zal buitenlandse bedrijven ontmoedigen om Amerikaanse kapitaalmarkten aan te boren. Het zal China en Europa aanmoedigen om hun valuta's te promoten als rivalen van de dollar en om wereldwijde betalingssystemen te ontwikkelen die Uncle Sam omzeilen. En het DOJ zou kunnen ontdekken dat, nadat alle marginale gevallen zijn afgeschoten, het minder munitie over heeft voor de belangrijkere cases. Verre van het uiten van geopolitieke macht, zou Amerika's wettelijke overambitieuze aanpak uiteindelijk de Amerikaanse macht verminderen.

De USA is de laatste decennia steeds meer een corpocratie geworden. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat de overheid daar steeds vaker de hete kastanjes van de USA industrie uit het vuur gaat halen.

Dit is een trend die alleen omgebogen kan worden als het congress er in slaagt om het grote geld uit de politiek te verbannen en een einde aan de wijdverspreidde systeem-corruptie te maken.