Orkambi: Haagse apotheker die namaakt is geen held (elsevierweekblad.nl)

Het gaat om het redden van mensenlevens. En dát gaat boven het octrooirecht van graaiers die over de ruggen van zieke mensen rijker en rijker willen worden. Medicijnen en het octrooirecht erop is héél wat anders dan het schenden van octrooirecht bijvoorbeeld van het uitvinden van een flessenopener.

Een heel verstandig geluid wat Elsevier hier tegen de stroom in laat horen.

Octrooien fungeren als motor van de innovatie. Als je daaraan gaat sleutelen dan moet je wel uitkijken dat het gesleutel het vermogen niet aantast.

Overigens is er gewoon een legale weg om de octrooien te omzeilen. Het heet magistrale bereiding, een apotheker maakt dat het medicijn voor individuele patienten. Deze hagenees wil zich specialiseren in taaislijmziekte, dan ga de rechtzaak waarschijnlijk verliezen. Maar er zijn zeker juridische mogelijkheden om het octrooi te omzeilen.

@1
Het punt is dat die fabrikanten misschien wel stoppen met innovatie als hun octrooirecht niets meer waard is.

Het octrooi is omstreden omdat het eigenlijk gaat om twee medicijnen die gecombineerd worden en generiek gezien oud zijn

@1
Je redt er geen levens mee, hoogstens een paar jaar.

Gevolg wordt verder dat de farmaceuten minder zullen gaan ontwikkelen als 'weesgeneesmiddelen". Kost te veel, en op deze manier krijgen ze de ontwikkelingskosten (van het betreffende geneesmiddel, en de 10 die mislukt zijn) nooit terug.

@1

Dat is een fraai voorbeeld van korte-termijn denken.
Hoeveel mensenlevens zouden in de toekomst nog gered kunnen gaan worden door nieuw ontwikkelde medicijnen wanneer de farmaceutische bedrijven stoppen met het onderzoeken en ontwikkelen van nieuwe medicijnen denk je?

"Medicijnen en het octrooirecht erop is héél wat anders dan het schenden van octrooirecht bijvoorbeeld van het uitvinden van een flessenopener."

Hoezo is dat anders? De uitvinder van de flessenopener heeft waarschijnlijk tijd en geld gestopt in het bedenken en ontwikkelen ervan. Een octrooi op zijn uitvinding dient om die tijd en dat geld terug te kunnen verdienen.
En laat dat nu PRECIES hetzelfde zijn als een farmaceutisch bedrijf dat een nieuw medicijn ontwikkelt. Alleen gaat het daar om miljarden. Wie gaat die tijd en die kosten betalen zonder octrooi denk je?

Eens te meer reden om onderzoek naar medicijnen niet aan de markt over te laten.

Goed doen en winst maken gaan dus niet samen. Waarom wordt dat onderzoek niet met overheidsgeld gefinancierd ? Dan ben je ook van die criminele farmaceutische boefjes af. Ondanks dat ze goed werk leveren, zijn het toch boefjes.

@7 Eens te meer reden om onderzoek naar medicijnen niet aan de markt over te laten.

Denk je dat de overheid het kan betalen?

@7

Bedrijven zijn en worden niet opgericht om "goed te doen".
Bedrijven kunnen alleen blijven bestaan wanneer ze winst maken. Dat geldt voor elk bedrijf, ook voor de farmacie.
Wat mij blijft verbazen is het onderscheid dat mensen denken te kunnen maken tussen de farmacie en elk ander bedrijf. Waarom zou dat anders zijn.

Vind jij de bedrijven die MRI scanners maken ook crimineel omdat ze dik verdienen aan scanners die levens redden?
Of de fabrikanten van levensmiddelen, die ook al noodzakelijk zijn om te overleven? Zo kan ik er tientallen opnoemen.
Heb jij jezelf wel eens afgevraagd waarom je zo enorm anders oordeelt over de farmacie dan over elk ander bedrijf?

"Orkambi: Haagse apotheker die namaakt is geen held "

De kop moet eigenlijk zijn: "Orkambi: Haagse apotheker die aan mijn melkkoe komt, is geen held!"

Orkambi vindt het niet zo tof dat er aan Orkambi's verdienmodel geknaagd wordt.

Zorg is geen filantropie
Dat Florence nightingale gedoe is al ver achter ons

@2
Magistrale bereiding mag alleen voor eigen cliënten van de Haagse apotheek, hij mag de tabletten niet doorverkopen aan andere apothekers.

@10

Welke octrooihouder zou wel blij zijn wanneer een ander er met zijn duurbetaalde uitvinding of ontdekking vandoor gaat?
Een farmaceutisch bedrijf is gewoon een bedrijf. Dat net als elk ander bedrijf om te overleven zijn kosten voor het maken van een produkt moet terugverdienen.

Als "helden" zoals deze apotheker er standaard met de uitvindingen van anderen vandoor gaan dan stoppen de bedrijven omdat ze failliet gaan.
En, vergeet vooral dit niet: dan stoppen ook de onderzoeken naar nieuwe medicijnen, want er is geen hond die die kosten kan betalen. Zeker de "held" uit de apotheek niet.

@12

En dan alleen nog in noodgevallen, voor individuele patiënten, wanneer het reguliere middel niet tijdig beschikbaar is.

@7
Volgens mij investeren overheden in medicijnen die voor een farmaceut niet interessant zijn. Bijvoorbeeld tegen ziektes die vooral in arme landen problemen veroorzaken. Want die zijn niet interessant voor farmaceuten.

Voor andere medicijnen wordt het aan de markt gelaten omdat dat goed werkt.

Ik heb wel wat wetenschappelijke wortels. Het spelletje op de universiteit is een heel ander spelletje dan in de industrie. Publiceren versus produceren. Beiden zijn enorm belangrijk voor de vooruitgang. Misschien moeten we overwegen dat het huidige systeem best aardig werkt. Uiteindeliik is het octrooirecht na 15 jaar verlopen. En dat octrooi gaat al in lang voordat een medicijn op de markt komt, vaak heeft een fabrikant maar 5 jaar om te cashen.

@12
Klopt, maar dat zeg ik toch ook?

@14
Ik ben geen jurist maar als een overheid besluit die medicijnen niet te vergoeden dan kun je toch al stellen dat het medicijn niet beschikbaar is? En dan kan een apotheker zich toch beroepen op dat recht van magistrale bereiding?

@15

Dat is slechts deels waar. Soms investeren overheden (vaak in EU-verband) in het ontwikkelen van medicijnen (dóór farmaceutische bedrijven wel te verstaan) voor zeldzame ziektes.
Dat is bijvoorbeeld gebeurd met het medicijn tegen de ziekte van Pompe.
Dat is in opdracht en gesubsidieerd door een aantal Europese landen door een aangewezen farmaceutisch bedrijf gemaakt.
En guess what? Ook dat medicijn was na ontwikkeling schrikbarend duur. Omdat je door subsidiëring wel het risico voor de farmacie kunt verkleinen, maar de ontwikkelingskosten niet. En de subsidie voor het medicijn van Pompe was op geen stukken na voldoende om die ontwikkelingskosten te dekken.

@16
Dat zeg je inderdaad, maar ik nuanceer het nog met doorverkoop.

@16

"Ik ben geen jurist maar als een overheid besluit die medicijnen niet te vergoeden dan kun je toch al stellen dat het medicijn niet beschikbaar is? En dan kan een apotheker zich toch beroepen op dat recht van magistrale bereiding?"

Ik betwijfel het. Omdat het medicijn wel degelijk beschikbaar is (de apotheker kan het kopen als hij wil) ongeacht of het ook vergoed wordt.
Ik denk niet dat een octrooirechter erin mee zou gaan dat er sprake is van een noodgeval wanneer een regering besluit een medicijn niet te vergoeden. Al helemaal niet wanneer apothekers dat structureel onder de vrijstelling zouden gaan scharen.

@19
Volgens mij is dat recht op magistrale bereiding een recht vanuit de positie van de patient.

En die patient die krijgt zijn medicijn niet als de overheid het niet vergoed.

Onze haagse vriend zit vermoedelijk sowieso fout, die gaat niet uit van individuele patienten. Maar de wetgeving biedt wel wat gaatjes, daar mag je best naar kijken.

Uiteindelijk denk ik ook dat je moet uitkijken dat het voor een fabrikant interessant blijft om te innoveren.

@13 Zoals ik het begrepen had, ging het in dit geval om enkele gevallen waarvoor de Haagse apotheker het product na wilde maken.

Zoals @12 aangeeft, magistrale bereiding, dus niet voor doorverkoop.

Natuurlijk snap ik ook wel dat farmaceuten er niet happig op zijn en hoeven zijn dat er aan hun octrooien gemorreld wordt. Maar iets meer medewerking vanuit de farmaceuten bij medicijnvrijgeving zou toch ook niet verkeerd zijn.

@20

De wet biedt inderdaad gaatjes. Die heb ik voor een andere discussie grondig bekeken.
Om te beginnen is er momenteel in Nederland geen wetgeving hierover. Dus kan de overheid geen vrijstelling verlenen aan individuele apothekers.

De tekst van de wet luidt als volgt:

De Nederlandse tekst luidt: "de bereiding van geneesmiddelen voor direct gebruik voor individuele gevallen op medisch voorschrift in apotheken, of handelingen betreffende de aldus bereide geneesmiddelen; "
Die is voor meerdere interpretaties vatbaar.

De Engelse tekst gebruikt het woord "extemporaneous preparation" wat onvoorbereid betekent. Het betreft hier dus geen structurele bereiding van een bepaald geneesmiddel, maar eenmalige, voor een individuele patiënt gemaakt middel omdat het middel niet direct beschikbaar is.

Met een of twee gevallen komt die apotheker nog wel weg. Maar als meerdere apothekers op structurele basis een beroep doen op dit stukje wetgeving, dan zullen ze naar mijn mening gegarandeerd teruggefloten worden.

@22 aanvulling

Hoe dan ook: wanneer een (of meerdere) Nederlandse apothekers deze oproep zouden volgen en vrolijk zelf gepatenteerde medicijnen zouden maken, dan bestaat de kans dat het patenthoudende bedrijf die apothekers aan gaat klagen.
De apothekers zelf hebben domweg niet het kapitaal om daar effectief tegenin te gaan in een juridische strijd. En ik heb het donkerbruine vermoeden dat aankloppen bij de regering voor financiële steun bij een proces tevergeefs zal zijn.

Juridisch gezien zou ik die magistrale bereiding dus beslist niet aanraden.

@23
Dat klop iig.

Farmaceuten die zullen zeker gaan procederen.

Daarom durft geen individuele apotheker het aan om die weg te bewandelen.

@24

Eigenlijk doen ze dat niet eens zo heel vaak. Kost hen ook een massa geld.
India bijvoorbeeld heeft een hele geschiedenis van het afgeven van dwanglicenties voor gepatenteerde medicijnen aan eigen farmaceutische bedrijven. Wordt nauwelijks iets tegen ondernomen.
Maar wanneer Westerse landen (waar ze de grootste omzet hebben en ze dus het meest verdienen) structureel gaan beginnen met het soort acties dat deze apotheker voorstelt, dan kan dat zomaar veranderen.

@25
Die farmaceuten procederen niet in India omdat dat weinig zin heeft.

Die kunnen hun medicijnen toch niet betalen dus voor hun omzet maakt het niet uit of ze daar in india hun patenten doorkruisen.

Daarbij geldt in India het Indiase recht.

In het Westen gaan ze in ieder individueel geval zeker wel naar de rechter. Want ze weten dat een individu nooit opkan tegen hun kapitaal. Als procederen wat oplevert dan zullen ze het zeker niet nalaten.

Voor alle duidelijkheid: in levensbedreigende situaties geldt dit octrooi NIET.
Omdat de Minister uiteindelijk het medicijn in het basispakket heeft opgenomen is er mogelijk geen levensbedreigende situatie meer, maar die was er wel degelijk!
Dus stond de apotheker in zijn goed recht.
Hoe de situatie nu is.....

Enne..... als de apotheker de samenstelling een fractie verandert, dan zal het een dobber worden om hem te veroordelen op basis van de Octrooiwet.

Van mij mag hij, en ik wens hem veel succes.

Octrooien verbieden lijkt mij d e beste oplossing. Wel in EU verband uiteraard.

@9 Endandit
" Heb jij jezelf wel eens afgevraagd waarom je zo enorm anders oordeelt over de farmacie dan over elk ander bedrijf?"

Het is ethisch en moreel gezien onjuist om stinkend rijjk te worden over de ruggen van zieke mensen.
Het is vergelijkbaar met een heroine-dealer die geld verdient aan verslaafden.

Dat een bedrijf geld moet verdienen is normaal. Maar er zijn grenzen. Het kan niet zo zijn dat er mensen nog zieker worden of dood gaan omdat ze dat medicijn niet kunnen betalen.

@25 Haal ze uit India, als particulier.

@31
Dat zelf halen en invoeren kan en mag ook niet zomaar. Dat onderwerp werd hier al uitgebreid besproken in meerdere reacties:
https://www.nieuwskoerier.nl/news/206110-stop-met-spierballentaal-over-goedkopere-medicijnen

@31
Waar in India is het dan te bestellen? Geef eens een linkje naar een Indiase inkoop site. Het is trouwens niet toegestaan om geneesmiddelen in het buitenland te bestellen.

@30
Dus jij vind, dat als iemand honderden miljoenen spendeert om een geneesmiddel te vinden voor CF en dat registreert, dit geneesmiddel maar onder de kostprijs moet verstrekken.

* Verwijderd door de redactie *

** gebruiker verwijderd **

Ik zeg, geef deze apotheker een lintje, back to the basics, medicatie is er voor de patiënt en niet voor de dure auto van de farmaceut.

Als je het octrooi omzeilt of zelfs verbied dan loop je een groot risico. Er is dan gen enkele fabrikant meer bereid om welk medicijn dan ook te onderzoeken. De onderzoeken naar nieuw medicijnen zijn dan dood. Gewoon omdat de onderzoekskosten er dan niet meer uit komen. Dat is in dit geval ook zo en de apotheker vreest met grote vreze dat de Amerikanen via rechtszaken de onderzoekskosten van hem claimen. Bovendien gokt hij dat hij de samenstelling weet maar die is diep geheim dus kan hij die niet weten

@38
Klopt, als we patenten niet meer erkennen, dan zullen er geen nieuwe geneesmiddelen meer ontwikkeld worden.

@35
[ Ik vind dat een farmaceutisch bedrijf dat voor miljoenen produceert en in winstmarges denkt, best een keer rekening kan houden met 1500 patiënten waarvan de helft kinderen. ]
Slechts een gedeelte van de patiënten met Cystic Fibrosis komt in aanmerking voor het gebruik van Orkambi, maar ook in deze groep werkt het middel niet bij iedereen met evenveel succes:
https://www.ncfs.nl/orkambi/veelgesteldevragen

(**) 2. Hoeveel mensen krijgen nu Orkambi?

De opname in het pakket geldt per 1 november 2017. Orkambi is op dit moment geregistreerd voor CF-patiënten van 12 jaar en ouder met een dubbele F508del-mutatie.

Ongeveer 750 mensen met CF in Nederland hebben een dubbele F508del-mutatie. Van hen gebruiken op dit moment al zo'n 100 mensen Orkambi in het kader van een onderzoeksprogramma of op basis van 'compassionate use', voor mensen die een heel slechte longfunctie hebben. Nu Orkambi wordt opgenomen in het basispakket, kunnen nog eens 500 mensen (CF-patiënten van 12 jaar en ouder met een dubbele F508del-mutatie) het middel gebruiken. (**)

(Compassionate use betekent meestal dat de farmaceut zelf een middel tijdelijk gratis ter beschikking stelt.)

Aan medicijnen worden door de farmaceuten miljarden verdiend, maar ze stellen het graag voor alsof het ze zoveel miljarden kóst. Met zorg en medicijnen moet gewoon geen winst worden gemaakt en er moeten geen hoge inkomens bestaan in de zorgsector. Wij zijn de tijd voorbij dat er wordt geprofiteerd van ziekte en dood. Ook dat we verplicht een verzekering moeten nemen hoort niet thuis in een zorgstelsel. Als er niet zoveel winst zou worden gemaakt in de zorg, zou het zorgstelsel een stuk beter en humaner functioneren.

@5 Farmaceuten gewoon voor een modaal inkomen in loondienst van een collectief zorgsysteem zonder winstoogmerk. Niks aan de hand. Maar profiteurs die zich verrijken aan ziekte moeten uit de zorg worden geweerd, ook als ze komen met smoesjes over 'innovatie'.

@42
Farmaceuten, die aan innovaties werken zijn allemaal in loondienst van universiteiten, de industrie en stichtingen. Het op de markt brengen van innovatieve medicijnen kost gigantisch veel geld, de kosten van de farmaceuten in loondienst zijn daarbij vergeleken peanuts.
Het maakt ook niet uit of de industrie of de overheid medicijnen op de markt zet. De overheid doet het echter niet, omdat het risico te groot is.

@43
[ Het maakt ook niet uit of de industrie of de overheid medicijnen op de markt zet. De overheid doet het echter niet, omdat het risico te groot is.]

https://www.vereniginginnovatievegeneesmiddelen.nl/nieuwsberichten/2017/11/website/gerard-schouw-pact-a-la-belgie-kan-ook-in-nederland

‘Een pact tussen de geneesmiddelensector en de overheid, zoals in België al bestaat, moet ook in Nederland kunnen.’ Hiervoor pleitte Gerard Schouw, directeur van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen, 23 november in een radio-interview op NPO 1.

(**) Centen leveren
Schouw gaf aan het een goed idee te vinden als de overheid wil investeren in de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. Toch plaatste hij ook een kanttekening. ‘Het is niet voor niets dat geen enkele overheid of universiteit de afgelopen jaren een nieuw middel op de markt heeft gebracht. Hier is veel geld van bedrijven voor nodig. De aandeelhouders van deze bedrijven willen graag investeren in nieuwe medicijnen, en verwachten in ruil voor het grote risico dat zij nemen een bovengemiddeld rendement. Dit geeft ook de uitdaging voor onze sector weer: wij moeten zowel patiënten, de overheid als aandeelhouders tevreden stellen.’ (**)

Nog een reactie in het kader van hoor en wederhoor:
https://www.vereniginginnovatievegeneesmiddelen.nl/nieuwsberichten/2017/11/website/namaken-medicijnen-is-gevaarlijk

Een Haagse apotheker daagde de geneesmiddelensector uit door de aankondiging een prijzig medicijn na te maken tegen een fractie van de prijs. Een slechte zaak zegt Paul Korte, voorzitter van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen, in 'Dit is de Dag'.

'Er zijn bedrijven die deze medicijnen mogen ontwikkelen en daar ook streng op gecontroleerd worden. Als apothekers zelf medicijnen gaan maken krijg je een gevaarlijke en onnodige situatie.'

@45
Die fractie van de prijs klopt niet, het zal ongeveer de helft zijn.
De opmerking over de kwaliteit snijd hout. De grondstoffen voor orkambi zijn nog niet in een farmacopee beschreven, zodat de aangekochte kwaliteit niet goed kan worden bepaald. De apotheker moet bovendien zelf maar uitzoeken welke hulpstoffen compatibel zijn met de werkzame stoffen. Hij gaat ook niet via klinisch onderzoek bepalen op zijn orkambi bioequivalent is met het originele orkambi.
Al met al heb ik mijn twijfels. De CF patiënten krijgen nu het originele product vergoed, dus het is mij onduidelijk aan wie de apotheker nog wil leveren.

Veel onderzoek wordt gedaan op universiteiten.
Maar de farmaceutische industrie gaat met alle geld er vandoor.
We moeten een systeem hebben dat de onderzoek en ontwikkeling alleen nog op universiteiten worden gedaan.
En dat medicijnen alleen nog wordt gezien als belang voor mensen en niet investeerders.
Universiteiten willen ook altijd innovatie.
Dus het is mogelijk om farmaceutische industrie er tussen uit te halen.

Maar ja dit is ontwikkeld door een bedrijf die gewoon recht heeft om er geld aan te verdienen.
Het bedrijf bezit het octrooi.
Ze willen toch hun investeringen terug verdienen.

Misschien moet de ontwikkeling van medicijnen maar helemaal stoppen. Laat mensen maar weer dood gaan aan taaislijmziekte en de griep. Voor een betere wereld zullen we maar zeggen.
Farmaceuten vergiftigen de mens en daarmee de wereld.

@47
Het zou al een hele verbetering zijn als de farmaceutische industrie inzicht geven over de vraagprijs en aan het publiek laat zien hoe de prijs is opgebouwd en wat de terugverdien periode is.
Ik ben voorstander van dit soort transparantie. Helaas zijn grote bedrijven daar niet toe bereid.

Shocking om te lezen hoe ook hier het marktdenken als doodnormaal gevonden wordt. Leuke woordspeling in dit geval.

@9
"Wat mij blijft verbazen is het onderscheid dat mensen denken te kunnen maken tussen de farmacie en elk ander bedrijf. Waarom zou dat anders zijn."

Wat mij verbaast is dat jij dat niet kan. De farmacie is niet het enige bedrijf met een maatschappelijk belang. Zelfs 'gewone' bedrijven worden al gewezen op het belang van maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dat zou dan zéker voor deze tak moeten gelden die zo direct gerelateerd aan het welzijn van de maatschappij. Ik vind het echt griezelig hoe mensen hier die bedrijven met het grootste gemak wegzetten als normale bedrijven die winst moeten maken. Het lijkt me dan dat zij met deze mening niet gaan piepen als hun medicijn niet vergoed wordt omdat de zorgverzekeraar het niet kan betalen. Maar ik betwijfel dat zeer.