Zo ondermijnt de Tweede Kamer haar eigen macht (nrc.nl)

UITGETAFELD: Het was geen best etmaal voor de nieuwste politieke uitvinding: de ‘overlegtafels’ en de akkoorden die ze opleveren (van energie- tot klimaat- tot woonakkoord). Neem de dreigende mislukking van het Nationaal Preventieakkoord. Dat overleg had overgewicht en drankgebruik terug moeten dringen, maar werd gekaapt door de voedings- en alcoholindustrie. Doordat de boosdoeners zelf aan tafel zaten, werden nauwelijks concrete maatregelen genomen, klagen hoogleraren vandaag. Gisteravond kreeg het klimaatakkoord, nog zo’n tafeloverleg, er al van langs van Urgenda-oprichter Jan Rotmans, in een debat met Thierry Baudet (nee, ze kwamen niet nader tot elkaar). Eerder op de dag hadden Kamerleden al een hoorzitting met de industrietafel aangegrepen om hun zorgen te uiten over het stroperige overleg met de grootste CO2-uitstoters.

Uitgetafeld II: Uitgerekend gisteren veegde de Raad van State de vloer aan met de akkoordenhobby. Door eigen beslissingen keer op keer uit te besteden, laat de politiek het afweten, aldus de Raad. Zulke akkoorden klinken aantrekkelijk: coalities en meerderheden wisselen snel en vaste partners in de polder laten het soms afweten. Maar als Shell of woningcorporaties steeds over hun eigen toekomst beslissen, raakt het algemeen belang uit beeld, waarschuwt de Raad. “De wetgever is geen stempelmachine van akkoorden”, legt Thom de Graaf, de nieuwe vice-president van de Raad van State, uit in de Volkskrant. De eerste zichtbare verandering sinds hij vorig jaar aantrad: meer bravoure, met een presentatie in de balzaal van de Raad en macarons met het eigen logo.

Het belangrijkste nieuws van het Binnenhof en een inkijkje in de politieke dag die komen
HALLUCINANT: Het was een van de grote beloften uit het regeerakkoord in 2017, met dank aan D66: Nederland zou gaan experimenteren met staatswiet, door de overheid gereguleerde teelt van cannabis om de handel uit handen van de onderwereld halen. Maar dat experiment komt er niet voor januari 2020, liet minister Grapperhaus (Justitie, CDA) gisteren weten. Komt de staatswiet er echt, dan gebeurt dat pas deze kabinetsperiode. Grapperhaus en het CDA komt dat goed uit: die partij is nooit voorstander geweest van legale wiet. Voor D66, de grootste verdediger van het plan, is het extra zuur. De partij offerde in het kabinet zelf al wél meerdere kroonjuwelen. Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken) schafte het referendum af en Wouter Koolmees (Sociale Zaken) moet aan de slag met de zzp-wet die hij als Kamerlid nog bestreed.

VREEMDELINGENLEGIOEN: Lopen in het Nederlandse leger straks Letten en Spanjaarden rond? Wel als het aan D66 ligt. Kamerlid Salima Belhaj pleit in een initiatiefnota voor “een Europese krijgsmacht”, een Nederlands leger waarbij ook andere EU-burgers zich kunnen aanmelden. Zo hoopt de partij ook meteen de personeelstekorten bij Defensie (inmiddels opgelopen tot bijna 9.000 vacatures) op te lossen. Baanbrekend is het voorstel van Belhaj niet: België, Denemarken, Ierland, Luxemburg en Frankrijk laten nu al rekruten uit andere lidstaten toe.

IN DE PROVINCIES: Ruim drie weken na de Provinciale Statenverkiezingen wordt langzaam duidelijk welke partijen hun verkiezingswinsten omzetten in bestuursmacht. Wat blijkt: Forum voor Democratie staat voorlopig allesbehalve buitenspel. In Overijssel doet de partij mee in de volgende formatiefasie, in Zeeland ruikt de partij aan de macht, in Zuid-Holland is de partij onder informateur Hans Wiegel nog steeds leidend en in Flevoland willen andere partijen uitdrukkelijk dat Forum meedoet. De komende dagen brengen veel informateurs hun rapporten uit. Dan blijkt of die woorden worden waargemaakt en of Forum zelf ook wil.

QUOTE VAN DE DAG:

“Ik houd vertrouwen dat tijdens deze kabinetsperiode de eerste gereguleerde joint gerookt wordt.”

Vera Bergkamp (D66) hoopt nog altijd dat de legale staatswiet er snel komt.