Dit staat in de nota over Italië die de Europese Commissie geheim wil houden (volkskrant.nl)

De Europese Commissie weigert de nota openbaar te maken over het uitblijven van maatregelen tegen het Italiaanse begrotingsbeleid. Minister Hoekstra en de Tweede Kamer zijn not amused. Wat staat er in die nota en hoe zien de kansen van Hoekstra’s verzet eruit?

Marc Peeperkorn10 maart 2019, 19:00

Acht pagina’s telt de vertrouwelijke en beruchte nota waarin de Europese Commissie uitlegt waarom Italië ondanks ontsporende overheidsuitgaven niet in het strafbankje wordt gezet. Tot grote ergernis van minister Hoekstra van Financiën, die maandagmiddag opnieuw in Brussel de degens erover kruist. En tot ongenoegen van de Tweede Kamer, die eist dat de nota openbaar wordt gemaakt, wat de Commissie vooralsnog weigert. De gortdroge titel van het document (‘De 2018 najaarsfase van begrotingstoezicht op Italië’) en het technische cijferwerk (vier tabellen), staan in schril contrast met de politiek brisante conclusie die de Commissie trekt: straf voor Rome is ‘niet langer gerechtvaardigd’. De tabellen tonen aan dat er feitelijk niets verandert aan de Italiaanse megastaatsschuld, maar dat is beter dan de dreigende verslechtering. Opvallend is dat de Commissie haar meest recente en zwaar tegenvallende economische groeiramingen voor Italië (een magere 0,2 procent in 2019) geheel buiten beschouwing laat.

Hoekstra is het fundamenteel oneens met de Commissie. Dat zei hij ook al in december, toen de Commissie besloot dat Rome de dans zou ontspringen. Europees commissaris Moscovici (Economische Zaken) erkende toen dat de politieke context (gele hesjes, populistische regering in Rome, nadere Europese verkiezingen) een rol speelden bij dit besluit. ‘We leven niet in een bubbel, we kunnen de werkelijkheid niet ontkennen’, aldus Moscovici destijds. De flexibiliteit in het Stabiliteitspact (eurobegrotingsregels) werd zo opgerekt, dat Italië net binnen de grenzen viel.

Ongekende stappen

Hoekstra was boos, maar stond alleen. Hem restte weinig meer dan een schriftelijke uitleg van de Commissie over deze stap. Niet vreemd, in oktober en november immers waren Moscovici en zijn collega Dombrovskis (Euro) fel van leer getrokken tegen Italië. De stappen die de twee commissarissen toen aankondigden, waren ongekend: eerst werd de Italiaanse ontwerpbegroting voor 2019 naar de prullenbak verwezen (voor eerst in de EU-geschiedenis), vervolgens kwam het voorstel voor een strafprocedure vanwege de torenhoge Italiaanse staatsschuld (ruim 130 procent van het bruto binnenlands product, ruim tweemaal het toegestane maximum), ook een primeur.

Na enkele weken van ‘intensief overleg’ tussen Rome en Brussel verdwenen de dreigementen echter van tafel. Rome besloot tot uitstel van geplande extra uitgaven (voor pensioenen, minimumloon), beloofde een reserve van 2 miljard euro voor als het toch fout ging, en wees op de onverwachte kosten van (natuur)rampen (de ingestorte Morandi-brug in Genua, overstromingen). Redenen voor de Commissie om de strafprocedures af te blazen.

De nadere uitleg in de vertrouwelijke Commissienota overtuigt Hoekstra niet. Integendeel, hij roept extra vragen op. In een brief eind vorige week aan de Tweede Kamer zegt Hoekstra een strafprocedure nog steeds gepast te vinden. In de eurogroepvergadering maandag zal hij zijn collega’s (en vooral Moscovici) oproepen de druk op Rome weer op te voeren. Hij krijgt echter weinig bijval.

Herkansing

Er zijn wel collega’s die hem steunen, maar ieder van hen heeft zo zijn redenen even te duiken: de Fin zit met een demissionaire regering, de Oostenrijker heeft andere problemen met Italië (migratie), de Franse minister Le Maire (na de geheime Air France-KLM-aandelenkoop toch al niet de grootste vriend van Hoekstra) kampt zelf met een oplopend begrotingstekort, en de Duitse minister wil zijn Franse collega niet voor het hoofd stoten.

Daarbij is het terugdraaien van een Commissiebesluit geen eenvoudige zaak dankzij de aangescherpte regels (waarvan Nederland een groot voorstander was). In zijn brief aan de Kamer schrijft Hoekstra al dat er ‘beperkt draagvlak is voor een strikte naleving van het Stabiliteitspact onder de lidstaten’.

De herkansing voor Hoekstra komt eind mei, als de Commissie met landenspecifieke aanbevelingen komt voor alle eurolanden. Dan zal blijken dat de begrotingsellende in Italië veel groter is dan nu wordt gehoopt op basis van reeds achterhaalde groeiprognoses. En dan zijn de Europese verkiezingen achter de rug.

Dus Nederland moet ook het stik de moord hebben aan begrotingsregels.
Als Italie het kan, dan wij ook.

Duitsland en Frankrijk hebben vanaf dag 1 aangetoond dat regels er niet zijn voor hen maar alleen voor de rest met als sufferdje Holland dat als een Jack russel van de ene naar de andere kant holt om maar mee te mogen doen .
Gewoon zielig ................