Onderzoekers RUG ontwikkelen, met behulp van Friends, een sarcasmedetector
‘We hebben in ons dagelijks leven steeds meer interactie met technologie. Denk bijvoorbeeld aan Siri, Alexa en chatGPT. Het blijft voor dit soort software lastig om sarcasme in gesprekken te begrijpen. Je moet ze nog letterlijk toespreken, anders begrijpen ze bepaalde nuances niet', vertelt Matt Coler.
Door: Ellen Reinders
Coler is docent spraaktechnologie aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG). Daarom heeft hij met twee andere taalonderzoekers een algoritme ontwikkeld dat sarcasme kan herkennen.
Een gesprek wordt letterlijk opgevat door software als Siri en Alexa. 'We willen dat het mogelijk wordt voor technologie om emoties, toonhoogte en intensiteit van spraak op te pikken. En daarmee dus ook sarcasme. Want in de Engelse en Nederlandse taal gaat de toonhoogte vaak omlaag bij sarcastische uitspraken', zegt Coler.
Hulp in het dagelijks leven
Ook voor mensen met een cognitieve beperking zoals autisme of schizofrenie is het lastiger om sarcasme te herkennen. 'Zij vatten uitspraken vaak letterlijk op en een sarcasmedetector zou ze daarbij kunnen helpen. Bijvoorbeeld door met behulp van een polsbandje een trilling te geven.'
Daarnaast worden bij rechtszaken of politieke evenementen gesprekken vaak letterlijk getranscribeerd. Ook dit wordt gedaan door software die sarcasme niet oppikt. 'Een sarcasmeherkenner kan transcriptiesoftware helpen om gesprekken op te schrijven zoals ze bedoeld zijn.'
Volgende stap: Nederlandse taal
Het ontwikkelde algoritme is voor nu alleen toepasbaar op de Engelse taal. De onderzoekers hebben de sarcasmedetector stukjes audio laten horen uit de comedyseries Friends en The Big Bang Theory. 'Onze volgende stap is een tweede algoritme creëren voor het Nederlands. Deze talen lijken op elkaar, maar we moeten nog een aparte database opzetten met Nederlandse uitspraken waar we het algoritme op kunnen toepassen’, vertelt Coler.
