LEES TERUG Pro-Palestijnse protesten | UvA: Campussen nog twee dagen dicht, personeel flink geschrokken van gemaskerde demonstranten

In navolging van Groningen en Maastricht mogen ook in Eindhoven actievoerders blijven slapen op de universiteit. Dat heeft de Eindhovense burgemeester Jeroen Dijsselbloem besloten op grond van de wet openbare manifestaties. 

De betogers bij de TU Eindhoven mogen niet in het universiteitsgebouw slapen, maar wel bij een overkapping op de campus voor de markthal bij MetaForum. Een woordvoerder van de gemeente laat weten dat daar nu nog zo'n zeventig mensen aanwezig zijn en dat er vijftien tot twintig tenten staan.

Minister van Onderwijs Robbert Dijkgraaf noemt de sluiting van de UvA de komende twee dagen 'Droevig'. 'Maar goed dat de UvA dit besluit neemt als de veiligheid niet is gegarandeerd', schrijft hij op X. 

In Groningen zijn ongeveer vijftig mensen van plan om te blijven slapen bij het Harmoniecomplex van de Rijksuniversiteit. Er stonden al zo'n vijftien tenten, maar er wordt opgeroepen om meer tenten en slaapzakken te halen. Bij de demonstratie is niet veel zichtbare politie aanwezig.

Burgemeester Koen Schuiling liet eerder via zijn woordvoerder weten dat er opnieuw wordt gekeken naar ingrijpen wanneer er wanordelijkheden gebeuren.

Enkele honderden demonstranten kwamen maandag het complex van de universiteit bijeen. Rond 22.00 uur zijn het er nog zo'n 150. De betogers willen, net als medestanders in andere steden, dat de universiteit de banden met academische instellingen in Israël verbreekt om de oorlog in de Gazastrook.

Of de demonstranten op de universiteit van Nijmegen kunnen blijven, is nog niet duidelijk. Burgemeester Hubert Bruls ziet nog geen reden om op te treden bij het pro-Palestijnse protest op de campus van de Radboud Universiteit, meldt een woordvoerder van de gemeente Nijmegen. De universiteit laat maandagavond rond 21.00 uur weten de demonstranten wel opnieuw te verzoeken om de campus te verlaten.

De betogers hadden maandag om 18.00 uur moeten vertrekken, maar dat is niet gebeurd. Ze willen in het door hen opgezette tentenkamp blijven tot de universiteit tegemoetkomt aan hun eisen. De actievoerders willen onder meer dat de Radboud Universiteit 'de banden met Israëlische instituten en bedrijven die profiteren van de Palestijnse onderdrukking' openbaar maakt en deze samenwerkingen verbreekt.

De pro-Palestijnse demonstranten die zich hebben verzameld op een terrein van de Maastricht University mogen daar overnachten, mits zij een studentenpas hebben. Dat is de uitkomst van een urenlang gesprek tussen de universiteit en de betogers, zo laat een woordvoerder van de universiteit weten.

Er zijn zo'n tweehonderd demonstranten bij een gebouw van de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen aan de Grote Gracht, in de buurt van het Vrijthof. Na het nieuws dat de betogers mogen blijven, wordt er feest gevierd, ziet een ANP-verslaggever. De betogers vormen een grote kring en dansen op Arabische muziek.

Een van de onderhandelaars, filosofiedocent René Gabriëls, zei het 'ontzettend goed' te vinden dat het bestuur dit besluit heeft genomen. ,,Dit wekt vertrouwen", zei hij. ,,Het is een voorbeeld voor andere universiteiten hoe je moet de-escaleren." Hij benadrukte dat er geen sprake is van een bezetting maar van een 'forum voor vrede en gerechtigheid'. Dinsdagmiddag praat de universiteitsraad met de actievoerders.

Ook demonstranten bij de Rijksuniversiteit Groningen hebben toestemming gekregen daar de nacht door te brengen, zolang het protest vreedzaam blijft en het verkeer geen hinder ondervindt. 

Er is veel schade aangebracht aan het UvA-gebouw op het Roeterseiland. Dat blijkt uit foto's die gemaakt zijn nadat de actievoerders uit het gebouw zijn verdreven. De universiteit heeft aangifte gedaan van onder meer vernieling. Bij de pro-Palestijnse demonstraties van vorige week werd al voor 1,5 miljoen euro schade aangericht, schat de UvA.

De politie heeft niemand aangehouden in Amsterdam, meldt het in een afsluitend persbericht na de protesten van vanmiddag op de UvA. Er zijn echter veel beelden van mensen die spullen op de campus vernielen, en daarom sluit de politie niet uit dat er later alsnog actievoerders worden opgepakt. 'Op dit moment loopt er een opsporingsonderzoek naar de openlijke geweldplegingen en vernielingen.'

Op beelden die binnen zijn gemaakt tijdens het protest is te zien hoe demonstranten de kantine van het gebouw op Roeterseiland plunderen en slopen. Een koffiemachine wordt op de grond gegooid, keukenkastjes losgerukt en tv-schermen ingeslagen. De universiteit heeft eerder op de dag aangifte gedaan van vernieling. 

Ook in België demonstreren studenten op universiteiten. Studenten hebben uit protest tegen het Israëlische optreden in Gaza gebouwen van de universiteiten in Leuven en Antwerpen bezet. Dat verloopt vooralsnog vreedzaam. 

Belgische media tellen zowel in Leuven als in Antwerpen enkele tientallen tot een honderdtal bezetters. Die willen dat de universiteitsbesturen duidelijk maken welke banden ze onderhouden met Israëlische universiteiten en andere instellingen en bedrijven. De universiteiten zouden deze banden vervolgens moeten verbreken. De actievoerders krijgen steun van meerdere docenten en andere medewerkers.

De universiteiten zeggen in gesprek te zijn met de bezetters om het tijdens de protestactie veilig en schoon te houden.

Op een terrein van de Maastricht University zitten maandag aan het begin van de avond nog steeds enkele honderden pro-Palestijnse demonstranten. Ze zijn van plan er te overnachten. Het bestuur van de universiteit overlegt met hen. Dat kan volgens een woordvoerder nog wel enkele uren duren.

De demonstranten zitten bij een gebouw van de Faculteit der Cultuur- en Maatschappijwetenschappen aan de Grote Gracht, niet ver van het centrale plein Vrijthof. Ze hebben spandoeken en Palestijnse vlaggen opgehangen. Op het terrein wordt gezongen en gedanst. Er klinkt muziek en er zijn toespraken. Ook hielden de aanwezigen een minuut stilte 'voor de martelaren'. 

Terwijl in Amsterdam de ME een universiteitsgebouw binnenvalt, is de vreedzame ‘walk-out’ van Rotterdamse studenten en onderwijzers op de campus van de Erasmus Universiteit (EUR) alweer voorbij. Zo'n honderd demonstranten liepen mee.

Ongeveer een derde van de aanwezigen is werkzaam op de universiteit of hogeschool. De Palestijnse vlag werd omhoog gehouden en bijna iedereen droeg een keffiyeh; een traditionele Palestijnse sjaal. Op de protestbordjes staat ‘Halal zone no pigs’ (halal zone geen agenten) en ‘Cops off campus’ (geen agenten op de campus), verwijzend naar het politiegeweld bij eerdere studentenprotesten.

Lees hier meer: Palestina-protest bij campus Erasmus Universiteit: 'Ik ben hier uit solidariteit voor mijn collega's’

Een aanhoudingseenheid van de politie is het Roetersgebouw van de UvA binnengegaan. Zij kijken of alle actievoerders het universiteitsgebouw hebben verlaten. Te zien is dat sommige agenten een kettingzaag bij zich dragen. 

Volgens een verslaggever van Het Parool zijn zeker vijftig agenten het gebouw binnengegaan. 

De politie grijpt voorlopig nog niet in bij het studentenprotest op de universiteit in Maastricht. ,,Aangezien het protest plaatsvindt op het terrein van de universiteit, en dit vooralsnog rustig verloopt, is het aan de universiteit om de koers nu te bepalen", zegt een woordvoerder van burgemeester Wim Hillenaar. Hij is hoofd van de driehoek van gemeente, politie en Openbaar Ministerie. De woordvoerder zegt dat de driehoek zich voorbereidt, 'maar over eventuele maatregelen doen we geen mededelingen'.

Demonstranten voeren maandag actie bij een gebouw van Maastricht University aan de Grote Gracht in het centrum van de Limburgse hoofdstad. Buiten zijn tenten opgezet. De universiteit is in overleg met de actievoerders. Eerder was er een protest bij een universiteitsgebouw aan de Minderbroedersberg.

Het pro-Palestijnse protest begon vreedzaam, maar na een tijdje maakten demonstranten de aanwezige verslaggevers het werk onmogelijk. Lenzen van camera's werden afgedekt met Palestijnse vlaggen en zeilen, er werd geduwd en het vertrek van de media werd geëist. Veel media hebben zich inmiddels daadwerkelijk teruggetrokken van het terrein. Daarover liet de gemeente zich niet uit. Ook op andere campussen kregen journalisten het moeilijk, blijkt uit beelden die zij online delen. 

Zo'n tweehonderd pro-Palestijnse betogers hebben zich verzameld in het Amsterdamse  Oosterpark, ziet een ANP-verslaggever. Zij zitten en luisteren naar toespraken. Sommigen van hen worden gecontroleerd en behandeld op een medische post. Zo wordt iemands schouder bekeken.

Van de campus van de UvA zijn de demonstranten in een mars naar het Oosterpark in Amsterdam gelopen. Dat is zo'n anderhalve kilometer verderop. Daar zitten de meesten in het gras. De sfeer is rustig. 

De sfeer in Amsterdam is weer rustig, zien verslaggevers. Demonstranten lopen onder begeleiding van de politie gezamenlijk weg, actievoerend in de straten rondom de campus. 

In Amsterdam komt het tot een korte confrontatie met de ME. Een demonstrant wordt meegevoerd door de politie. Het is niet duidelijk of hij is aangehouden. De groep demonstranten die buiten staat, dunt volgens een verslaggever van Het Parool uit. 

De UvA heeft ondertussen aangifte gedaan van huisvredebreuk en vernieling. In het campusgebouw op Roeterseiland zijn vernielingen aangericht. Zo is er met graffiti of verf gespoten op ramen en computers. Ook is op foto's te zien hoe een koffieautomaat is vernield. 

De pro-Palestijnse demonstranten die op het terrein van de Technische Universiteit Eindhoven tentjes hebben neergezet, mogen daar voorlopig blijven. De universiteit laat het protest op het Koeveld toe zolang de betogers zich aan het demonstratieprotocol houden en de veiligheid niet in het geding is, zegt een woordvoerder.

Op het veld staan zo'n tien tenten en volgens de woordvoerder staan er 'enkele tientallen' demonstranten omheen. Op beelden van Eindhoven Student Encampment op sociale media is te zien dat er ook Palestijnse vlaggen zijn opgehangen. De universiteit is met de betogers in gesprek, en houdt ook contact met de burgemeester, politie en Openbaar Ministerie. Ze mogen er niet overnachten.

De pro-Palestijnse actievoerders die maandagmiddag een protestkamp hebben opgezet bij de Radboud Universiteit in Nijmegen, hebben nog niks gehoord van de universiteit. Het is nog steeds niet duidelijk of de betogers op het terrein van de universiteit mogen blijven. De universiteit is niet meer bereikbaar voor commentaar. Een woordvoerder van burgemeester Hubert Bruls laat weten dat de driehoek 'nu niet bijeen is'.

Op de campus staan zo'n twintig tenten, met daarbij een stuk of tweehonderd demonstranten.