"Er is vooral een stijging bij jonge kinderen", vertelt Mariëtte Hooiveld, senior onderzoeker bij onderzoeksinstituut Nivel. "Maar ook bij volwassenen komt kinkhoest vaker voor. De huisarts constateert nu bij meer volwassenen kinkhoest dan in de afgelopen jaren."
Dat volwassenen nu vaker kinkhoest krijgen, komt doordat de structuur van de kinkhoestbacterie is veranderd. Daardoor kan de bacterie makkelijker gevaccineerde mensen ziek maken, schrijft het RIVM. Dit jaar overleden al vijf mensen aan de gevolgen van de ziekte. Drie van hen waren jonge kinderen. De twee anderen waren een zeventiger en een tachtiger.
Dat is een verschil met eerdere jaren: in heel 2023 overleed er één persoon en in 2022 nul. Ook in eerdere jaren overleden weinig mensen aan kinkhoest. Van 2001 tot en met nu ging het steeds om één of twee personen per jaar, en nu dus al vijf. Het RIVM kan niet zeggen om welke leeftijden het in de eerdere jaren ging.
'Voor jonge kinderen heeft het meer gevolgen'
Coen Berends, woordvoerder van het RIVM, bevestigt de toename onder kinderen én volwassenen. "Voor jonge kinderen heeft het meer gevolgen", vertelt hij. "Zij kunnen in het ziekenhuis belanden of overlijden."
Bij volwassenen is het een hardnekkige hoest die lang aanhoudt. "Een piepende ademhaling, overgeven en slijm ophoesten zijn symptomen, en het kan leiden tot longontsteking. Maar volwassenen belanden niet vaak in het ziekenhuis."
Daar sluit Harald Wychgel, woordvoerder infectiebestrijding van het RIVM, zich bij aan. "Het begint vaak met eenvoudige klachten zoals neusverkoudheid." Vaak houden die klachten na een aantal weken op. "Het kan zijn dat mensen alleen maar langere tijd hoesten. Maar bij verzwakte weerstand of onderliggend lijden kan het wel zijn dat oudere mensen overlijden."
Maar, benadrukt Wychgel, over het algemeen is het vooral gevaarlijk voor baby's. "Meer dan de helft van de baby's die kinkhoest krijgt moet worden opgenomen." De ziekte komt dus bij zowel volwassenen als baby's voor, maar is voor baby's het gevaarlijkst.
'Kinkhoest kan de druppel zijn'
Ook Chantal Rovers, hoogleraar uitbraken van infectieziekten bij het Radboudumc in Nijmegen, benadrukt dat kinkhoest vooral voor jonge kinderen gevaarlijk is.
"Ik weet natuurlijk niet wat de achtergrond van die twee overleden volwassenen is", zegt Rovers. "Volwassenen kunnen hier ook echt ziek van zijn, van hoesten tot overgeven aan toe. En als het gebeurt bij mensen met onderliggende aandoeningen, kan dat wel de druppel zijn om ervoor te zorgen dat ze overlijden."
Dan gaat het wel echt om kwetsbare mensen, zegt de hoogleraar. "Dat zijn ook mensen die na een gewone verkoudheid hadden kunnen overlijden. We zien op de spoedeisende hulp best veel luchtweginfecties. Volwassenen die hier belanden vanwege kinkhoest, zien we zelden tot nooit."
De bekende adviezen om luchtweginfecties zoals verkoudheid of griep te voorkomen helpen ook om de kans op kinkhoest te verkleinen, bijvoorbeeld door niet bij mensen op bezoek te gaan op het moment dat ze besmettelijk zijn.
NUjij: Uitgelichte reacties