Weer twee IS-vrouwen teruggehaald naar Nederland

Dat schrijft minister Yesilgöz van Justitie en Veiligheid aan de Tweede Kamer. De vrouwen en kinderen zaten vast in een detentiekamp in Noord-Syrië. Daar verblijven nog steeds duizenden ex-IS’ers. Nederland haalde de afgelopen jaren al meerdere keren vrouwen en kinderen terug. De laatste keer dat dit gebeurde, was in november 2022. ,,Er was nu een mogelijkheid tot overbrenging met behulp van de VS", schrijft de minister. Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken meldt dat het elf Amerikanen, vier Nederlanders, zes Canadezen en een Finse hebben opgehaald tijdens een gezamenlijke operatie.

De twee vrouwen zijn in Nederland aangehouden en opgesloten. Ze zullen worden berecht voor hun deelname aan de terroristische organisatie IS. Het Nederlandse beleid was jarenlang dat de overheid niet meewerkte aan de terugkeer van Nederlanders die naar Syrië waren gegaan om zich aan te sluiten bij IS.

De vrouwen spanden echter rechtszaken aan dat ze in Nederland aanwezig wilden zijn bij hun rechtszaak. Rechters oordeelden daarop dat, als de vrouwen niet de mogelijkheid kregen terug te komen, hun dossiers zouden worden gesloten. Het ministerie van Justitie vreesde daarop dat de vrouwen nooit meer voor een rechtbank zouden komen en besloot daarop toch mee te werken aan terugkeer. Vorige week legde de rechtbank Rotterdam nog celstraffen van 2,5 en 3,5 jaar cel op aan twee Nederlandse zussen die zijn teruggekeerd uit Syrië.

In verschillende operaties werden de afgelopen jaren zo'n twintig vrouwen en hun kinderen opgehaald. In november 2022 was de laatste vlucht, met toen twaalf vrouwen en achtentwintig kinderen.

De vrouwen worden na aankomst vastgezet in de speciale vrouwenvleugel van de gevangenis in Zwolle. De kinderen worden overgedragen aan de Raad voor de Kinderbescherming en worden opgevangen door familie of door jeugdzorg.

Volgens inlichtingendienst AIVD verblijven momenteel nog zo'n vijfentwintig volwassen Nederlandse mannen en vrouwen in detentiekampen of gevangenissen in Noord-Syrië. Die kampen en gevangenissen staan onder controle van de lokale Koerdische autoriteiten. Zij willen graag van de vrouwen en kinderen af en vragen Europa en Amerika al jaren om al hun uitgereisde IS’ers op te halen. De toekomst van de gedetineerde mannen blijft ongewis. Zij zitten vaak al jaren vast in overvolle cellen, zonder zicht op berechting. Ook twee Nederlandse mannen hebben nu procedures aangespannen om naar Nederland te kunnen terugkeren.