Het Israëlische leger heeft maandag zo'n 100.000 Palestijnse burgers in het oosten van Rafah (op de Gazastrook) opgeroepen om naar een nabijgelegen 'humanitair gebied' te gaan. De waarschuwing is de voorbode van "een beperkte militaire operatie" in de stad, zoals Israël het zelf noemt. Volgens Palestijnse functionarissen hebben Israëlische straaljagers twee gebieden in het oosten van Rafah al aangevallen. Het Israëlische leger heeft nog niet gereageerd op die bewering.
Al maanden dreigt Israël Rafah binnen te vallen, maar nu is het volgens het land echt tijd voor militaire actie vanwege gebrek aan een alternatief. Hamas zou volgens Israël namelijk weigeren om tot een deal te komen over een nieuw bestand.
De onderhandelingen over een nieuwe wapenstilstand zijn al enige tijd bezig, maar de partijen kunnen het maar niet eens worden over een akkoord. Die lopen volgens ingewijden voornamelijk vast op de vraag hoelang het bestand moet duren. Hamas wil geen tijdelijk staakt-het-vuren, maar een permanent einde aan de oorlog. De groepering wil bovendien de garantie dat het Israëlische leger Rafah niet binnenvalt.
Israël ziet een permanent staakt-het-vuren niet zitten. De rechtse regering onder de Israëlische premier Benjamin Netanyahu is duidelijk: Hamas moet volledig uitgeschakeld worden. Tot die tijd is het land slechts bereid tot een tijdelijke wapenstilstand om de ongeveer 130 Israëlische gijzelaars vrij te krijgen.
Waar Israël stelt dat Hamas weigert om tot een nieuw akkoord te komen, beschuldigt Hamas Israël er juist van dat het land pogingen om tot een staakt-het-vuren te komen "saboteert". Israël is namelijk vastbesloten om een grondoffensief in Rafah te starten. Dat zou de gesprekken er niet makkelijker op maken.
Israël blijft erbij: totale vernietiging van Hamas is hoofddoel
Netanyahu onderstreepte afgelopen zondag nog dat de totale vernietiging van Hamas het hoofddoel van de oorlog blijft. "Tegen de wereldleiders zeg ik: geen enkele vorm van druk, geen enkel besluit door een internationaal forum, zal Israël ervan weerhouden zich te verdedigen", zei hij in een toespraak ter gelegenheid van de Israëlische Herdenkingsdag voor de Holocaust.
Daarbij liet het Israëlische leger (IDF) maandag doorschemeren dat het niet bij een beperkte operatie in Rafah zal blijven. "De IDF blijft Hamas achtervolgen, overal in Gaza, totdat alle gijzelaars die zij gevangen houden weer thuis zijn."
Hamas noemt dat een "gevaarlijke escalatie, die gevolgen zal hebben". De groepering zegt volledig bereid te zijn om Palestijnen te verdedigen als Israël een operatie in Rafah start.
Ook de Verenigde Staten, de belangrijkste bondgenoot van Israël, bemoeien zich met de onderhandelingen. De VS probeert, net als veel andere landen en internationale organisaties, een massale militaire operatie in Rafah te voorkomen.
De Amerikaanse CIA-directeur reisde zondag nog naar de Qatarese hoofdstad Doha voor een spoedvergadering met de premier van Qatar. Maandag zal hij praten met Netanyahu, meldt The Times of Israël. Ook de Amerikaanse president Joe Biden sprak maandag met de Israëlische premier. De VS probeert op die manier de druk te verhogen om toch tot een nieuw staakt-het-vuren te komen.
Hoe zat het met het vorige staakt-het-vuren?
Op 24 november startte een staakt-het-vuren tussen Israël en Hamas. De partijen spraken af zeker vier dagen de wapens neer te leggen. Die gevechtspauze werd twee keer verlengd, waardoor het vuurgevecht uiteindelijk een week stillag. Aan beide zijden werden vrouwen en kinderen vrijgelaten. Ook mocht er humanitaire en medische hulp de Gazastrook in.
De gevechten werden op 1 december om 6.00 (Nederlandse tijd) hervat, nadat de partijen er niet in waren geslaagd de deadline te verlengen. Sindsdien zijn er meermaals onderhandelingen tussen Israël en Hamas over een nieuw staakt-het-vuren, maar tot een daadwerkelijk akkoord komt het niet.