Pensioengat na wettelijk ontslag op je AOW-leeftijd: "Hoe kom je dat te weten?"

Pensioenleeftijd Aow Leeftijd Pensioengat 780

"Ik werd ontslagen bij 66 jaar en 7 maanden. Mijn pensioen gaat pas op mijn 68e in." Bijna de helft van ruim 30.000 ondervraagden wist niet dat je wettelijk gezien ontslagen kan worden als je de AOW-leeftijd bereikt. Wat als je pensioen nog niet is ingegaan? Dat deze leeftijden van elkaar kunnen verschillen, wist een derde niet. Terwijl het wél grote gevolgen kan hebben.

Bijna 32.000 mensen vulden onze vragenlijst over het verschil tussen de AOW- en de pensioenleeftijd in. Een derde (31%) wist niet dat deze twee leeftijden uit elkaar kunnen liggen. Terwijl dit wel een groot probleem kan vormen: het kan namelijk zomaar gebeuren dat je een jaar lang op alleen AOW moet leven, omdat je pensioen nog niet is ingegaan. 

Ik hoorde hier pas van kort voor ik met pensioen wilde gaan
- Respondent die nu middenin een pensioengat zit

Er zijn manieren om hiermee om te gaan. Zo kun je je pensioen vervroegd laten uitkeren, wat echter blijvende gevolgen heeft voor de hoogte van de pensioenuitkering: wat je eerder opneemt gaat af van je pensioenpot.

Dan werk je toch door? Nou, niet altijd…

Doorwerken tot aan de pensioenleeftijd lijkt ook een optie, maar dat geldt niet zonder meer: het contract van werknemers die de AOW-leeftijd bereiken, loopt namelijk wettelijk gezien af. Dit geldt ook als zij een vast contract hebben. Bijna de helft (44%) van de ondervraagden was hier niet van op de hoogte.

Er zijn verschillende manieren waarop een gat kan ontstaan in je inkomsten. Zo laat iemand weten: “Na 23 jaar ontslagen, nog 4 jaar voor mijn AOW-leeftijd”. Anderen noemen covid waardoor ze eerder thuis kwamen te zitten, en nog anderen kiezen zelf voor een vroegpensioen. Maar veel mensen beseffen dus niet dat zo’n gat ook door regelgeving kan ontstaan: een gat tussen je pensioen- en je AOW-uitkering.

Ik ben nu 61 en heb hier nooit bij stilgestaan. Toch maar heel snel informatie in gaan winnen…
- Respondent naar aanleiding van het Radar Panel-onderzoek

Indexeren met twee maten

Dat de AOW-leeftijd en de pensioenleeftijd langzaamaan steeds verder uit elkaar komen te liggen, komt doordat deze leeftijden geïndexeerd worden: ze komen hoger te liggen naarmate de levensverwachting hoger wordt. Dat indexeren gebeurt echter op voor beide grensleeftijden op een andere manier. En dus loopt het steeds verder uiteen.

14 procent van de ondervraagden heeft met een dergelijk gat te maken gehad. Voor sommigen is het goed opgelost. Zo zijn er meerder oud-defensiemedewerkers zie aangeven dit voor ze geregeld is: “De bonden hebben ervoor gezorgd dat dit voor 100% is gedicht.” Anderen zijn afhankelijk van een partner, vrienden, familie of moeten voor de tussentijd een bijbaantje zoeken.

Een gat van drie jaar. Moesten maar extra sparen (of iedereen zoveel geld weg kan zetten) of gaan werken
- Deelnemer die te maken kreeg met een pensioengat

Een piloot geeft aan de dupe te zijn van de regelgeving: hoewel in bezit van een geldig brevet en medisch certificaat, mag deze persoon sinds diens 65e niet meer vliegen. Terwijl de AOW pas ingaat met 67 jaar:

2 jaar geen salaris én geen AOW én geen pensioen
- Piloot die vanaf AOW-leeftijd niet meer mag vliegen vanwege regelgeving

Middenin een pensioengat

Nog eens 3 procent zit er op dit moment middenin. Voor de een is het een bewuste keuze:

"Ik ben vrijwillig eerder met pensioen gegaan (63 1/2). Je leeft maar één keer. Een pensioengat is dus ingecalculeerd en geen enkel probleem."

Een ander is het rauw op het dak komen vallen:

"Pensioen Horeca is zonder kennisgeving vooraf naar uitbetaling van 65 naar 68 jaar gegaan. Heb dat gelukkig kunnen terugdraaien naar 67 jaar."

Iemand die daadwerkelijk ontslagen is, is om de tijd te overbruggen maar weer aan het werk gegaan:

"Ik ben ontslagen bij 66 jaar en zeven maanden. Mijn pensioen gaat pas in als ik 68 word. Ik heb nu een nieuw arbeidscontract en werk parttime. Zo overbrug ik deze periode."

Vooruitdenken én regelen

3 procent krijgt binnen nu en 2 jaar met een gat tussen AOW- en pensioenleeftijd te maken, voor anderen duurt het nog langer. Een grote groep denkt er niet mee te maken te krijgen, maar voor velen is het pensioen ook nog een ver van het bed show. In de uitzending over het verschil tussen de AOW- en de pensioenleeftijd geven experts de tip om rond je 55e jaar alvast te beginnen met vermogensopbouw om een pensioengat te kunnen opvangen. 

Hoe weet je of jij te maken krijgt met een gat?

“Hoe kom je dat te weten?”, vraagt een respondent zich af. We hebben de pensioenleeftijden van enkele grote pensioenfondsen voor je op een rij gezet. Je kunt natuurlijk ook altijd zelf contact opnemen met je pensioenfonds.

Pensioenopbouw op verschillende manieren

Van alle ondervraagden bouwt 86 procent pensioen op in loondienst, of hebben zij dit gedaan. Sommige beroepsgroepen hebben (verplichte) pensioenfondsen waar zelfstandigen aan kunnen of moeten sluiten, zoals fysiotherapeuten, huisartsen, dierenartsen, schilders en mensen die in de bouw werkzaam zijn. Er zijn ook beroepspensioenfondsen waaraan je vrijwillig kunt deelnemen.

Er is ook een groep van 10 procent die geen pensioen opbouwt. En mensen die als zzp’er, ondernemer of op een andere manier (extra) pensioen opbouwen.

Voorbeelden die zij noemen:

  • Sparen / eigen potjes
  • Beleggen / aandelen
  • Investeringen in bijvoorbeeld vastgoed, goud of crypto
  • Lijfrente (een levensverzekering waarmee je tegen een voordelig belastingtarief spaart voor later) / koopsompolis (hetzelfde, maar dan waarbij je in één keer een bedrag inlegt)
  • Zelfstandig aansluiten bij een pensioenregeling
  • Als je in loondienst bij een pensioenfonds zat, kun je soms nog 10 jaar extra inleggen nadat je werknemerschap geëindigd is.
  • Via payrolling (waarbij de salarisadministratie in extern beheer is; hiermee bouw je als zzp’er net als mensen in loondienst ook pensioen op)

Kijk op de site van de Rijksoverheid voor meer informatie over het regelen van je pensioen als zzp'er. In de uitzending van 6 mei meer over het gat tussen AOW- en pensioenleeftijd, en hoe je je hierop kunt voorbereiden.

Info

Over het onderzoek naar het verschil tussen de AOW- en pensioenleeftijd

De vragenlijst over het verschil tussen de AOW- en de pensioenleeftijd, en het pensioengat dat daardoor kan ontstaan, is tussen 22 en 30 april 2024 ingevuld door 31.814 mensen. Het grootste deel is lid van het Radar Panel: een groep van tienduizenden consumenten verspreid over Nederland, die hun ervaringen en mening laten meetellen in onze programma's. Wil jij ook gehoord worden? Meld je (gratis) aan, dan vragen wij jou voortaan ook om mee te doen.