Opa en oma digitaal opgelicht, nu ziet Ilse het als haar missie om anderen te beschermen

Ouderen zijn vaak niet weerbaar tegen online fraude
© ANP
‘Hé mam, mijn telefoon is kapot en ik heb nu geld nodig! Ik stuur je een betaalverzoek, wil je direct geld overmaken?’ Vragen waardoor bij de meeste mensen alle alarmbellen afgaan, maar toch trappen veel mensen in de oplichtingstruc.
Dat zijn vooral ouderen, merkte de 21-jarige Ilse Kruizinga uit Stad. Haar opa en oma raakten 2.300 euro kwijt omdat ‘een van hun dochters dringend geld nodig had’.
Daardoor heeft Ilse een missie: ouderen bij de hand nemen om ze weerbaarder te maken tegen digitale oplichting.
Lees verder onder de video
Ilse heeft als missie om anderen te beschermen tegen oplichting

‘Hoe dan?!’

Ilse woont in de stad, studeert Integrale Veiligheidskunde in Leeuwarden en doet op dit moment haar afstudeerstage voor de gemeenten Pekela, Veendam en Midden-Groningen.
‘Dit onderwerp leeft heel erg bij ouderen’, merkt ze op, ‘en in deze gemeenten werd er nog niks aan gedaan. Terwijl het juist voor ouderen een probleem is. Jongeren kunnen wel goed filteren wat echt en nep is, maar zij zijn niet opgegroeid in een digitale wereld. Het maakt ouderen angstig en onzeker.’
Ilse Kruizinga helpt ouderen in de strijd tegen digitale oplichting
© Eigen foto
Ilse heeft zien gebeuren wat online oplichting met een mens doet. Haar opa en oma werden benaderd, maakten geld over en sloegen zich vervolgens voor het hoofd. ‘Zij kregen een berichtje, zogenaamd van hun dochter. Ze hebben toevallig drie dochters. In dat bericht stond dat de telefoon kapot was, zij in een telefoonwinkel stond en dringend geld nodig had. Opa en oma kregen een betaalverzoek en maakten 2300 euro over.’
Zij vervolgt: ‘Mijn opa is direct naar de bank gereden, maar daar konden ze niks voor hem doen. Dat geld was al verdwenen. Achteraf voelden ze zich hartstikke stom. ‘Hoe dan?!’, dachten ze. Veel mensen denken: ‘Dit gebeurt mij niet.’ Maar je let even niet goed op en het overkomt je toch. Dat komt vooral door het stukje urgentie dat iemand zegt direct geld nodig te hebben.’

Voorlichting

Om te voorkomen dat andere ouderen in dezelfde val trappen als de opa en oma van Ilse, geeft zij op vrijdag 17 mei een voorlichting in Multifunctioneel Centrum De Binding in Oude Pekela. De middag is in principe bedoeld voor 60-plussers, maar geïnteresseerden die een paar jaar jonger zijn, zijn ook welkom.
Ilse: ‘De politie komt tips en adviezen geven en we hebben filmpjes. In die filmpjes kom je op een keuzemoment. Ga je opnemen? Reageer je überhaupt? Wat doe je? Dan gaan we met de ouderen in gesprek om te horen hoe zij erover denken. Vervolgens gaat het filmpje verder en kun je dus ook direct zien of de ouderen de goede of verkeerde keuze gemaakt hebben.’
De stagiaire vindt het lastig om in te schatten hoeveel mensen komen, maar: ‘Ik was laatst bij een soortgelijke voorlichting in Muntendam en daar waren veertig tot vijftig mensen. Ik hoop dat er bij ons in elk geval zoveel mensen langs komen!’
De politie geeft tips tegen oplichting
Wanneer iemand zich voordoet als een bekende die snel geld nodig heeft, noemt de politie dit 'vriend-in-noodfraude'. Er zijn geen cijfers bekend over hoe vaak deze vorm van fraude voorkomt, wel is bekend dat er in Groningen 408 keer internetfraude is gepleegd in 2023. De politie deelt een paar tips om te voorkomen dat je onnodig geld overmaakt:
- Bel met de vriend of het familielid dat zegt geld nodig te hebben. Krijg je geen gehoor? Maak dan geen geld over.
- Praat met je familie over deze vorm van fraude en maak afspraken met elkaar. Bijvoorbeeld dat je alleen geld overmaakt als je iemand gesproken hebt. Ook kan je een codewoord met elkaar afspreken, zodat je zeker weet dat je met de juiste persoon te maken hebt.
- Klik niet op een link die je niet vertrouwt.
- Soms krijg je ook een mail van een crimineel die zich voordoet als iemand van jouw bank. Kijk altijd goed naar de afzender, de bank spreekt jou altijd persoonlijk aan en niet met alleen meneer of mevrouw.
- Ga naar een voorlichting bij jou in de buurt of zoek meer informatie over deze vorm van fraude op internet.