'Onbegrijpelijk': Dokter Aaron komt als derdelander niet aan het werk in Fryslân

Ofbylding as yllustraasje
© Omrop Fryslân
Aaron Adu Poku uit Leeuwarden is een derdelander: een vluchteling uit Oekraïne met, in zijn geval, de Ghanese nationaliteit. Aaron spreekt geen Nederlands en heeft dus geen BIG-registratie. Als afgestudeerd arts kan hij dus geen baan krijgen, terwijl de personeelstekorten in de zorg toenemen.
"Al sinds ik op de middelbare school zat, herinner ik me een vrouw, een vriendin van mijn grootmoeder, die mij altijd 'dokter, dokter' noemde. Niet wetende dat ik tien jaar later de medische studie zou afmaken om dokter te worden", lacht Aaron.
Jonge Ganeeske man siket wurk yn Fryslân
Aaron is dringend op zoek naar een baan in de zorg en roept op LinkedIn mensen op om hem te helpen. De reacties stromen binnen en er vinden gesprekken plaats, maar Aaron heeft nog steeds geen betaalde baan.

"Onbegrijpelijk"

"Dat is voor mij eerlijk gezegd onbegrijpelijk", zegt advocaat Jane Neslo. Ze verwijst naar het grote tekort aan personeel in de zorg in Nederland en de toenemende druk op de sector. Om derdelanders aan een baan in de zorg te helpen, heeft ze een speciaal bedrijf opgericht.
Aaron
© Omrop Fryslân, Johanna Brinkman
Neslo: "Er zijn natuurlijk meerdere banen in het medisch veld waarbij de taal geen vereiste hoeft te zijn. Daar kunnen ze ook ingezet worden". Neslo merkt dat zorginstellingen niet precies weten wat ze met derdelanders aan moeten. "Het wordt niet aangedurfd en dat snap ik niet", zegt Neslo.

Werkvergunning in de gezondheidszorg

Aaron reisde 9 jaar geleden van Ghana naar Oekraïne om medicijnen te studeren. Die studie is daar goedkoper dan in andere Europese landen en het zou hem later in Ghana een betere arts maken. Maar toen de oorlog in Oekraïne uitbrak, had hij geen andere keuze dan te vluchten.
Advocaat Jane Neslo
© Omrop Fryslân, Johanna Brinkman
Via Hongarije en Duitsland kwam Aaron zo'n twee jaar geleden in Rotterdam terecht, waar hij met Oekraïners op een boot werd ondergebracht. Hij gaat werken in een magazijn van een supermarkt, maar dat brak Aaron op.
"Ik had het gevoel dat het mij mentaal niet uitdaagde, ook al was ik heel goed in mijn werk. Maar ik dacht bij mezelf: dit is niet wat ik wil. Ik wil het universum meer geven", zegt Aaron. Via advocaat Jane Neslo krijgt hij een werkvergunning in de zorg voor twee jaar.

BIG-registratie

Ian Bosma heeft een huisartsenpraktijk in Leeuwarden en ziet de oproep van Aaron op LinkedIn. Bosma besluit hem uit te nodigen voor een gesprek. "Ik was gewoon heel benieuwd of we iets voor hem konden doen. Of we hem konden begeleiden of in contact brengen met een netwerk, zodat hij toch een plek zou kunnen vinden hier", vertelt de praktijkhouder.
Bosma heeft ook te maken met tekorten in de zorg, maar blijft gebonden aan de wet.
Aaron Adu Poku
© Omrop Fryslân
"Daar kun je niet omheen. De BIG-registratie, Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg, is een organisatie die borgt dat de mensen die er werken ook daadwerkelijk volgens de Nederlandse wet- en regelgeving kunnen en mogen werken. En daar valt Aaron nog niet onder", zegt Bosma.
Volgens hem is het lastig te bepalen wat Aaron kan en mag.

Verantwoorde zorg

Advocaat Jane Neslo hoopt dat Aaron een baan vindt in Fryslân. "We hebben die artsen heel hard nodig. De burgers roepen erom. Het zijn alleen de instellingen en de overheid die er nog wat mee moeten doen", zegt Neslo.
Ian Bosma
© Omrop Fryslân, Johanna Brinkman
Ian Bosma wil graag in gesprek blijven met Aaron. "Ik moet natuurlijk zorgen dat het ook verantwoorde zorg is. Dat het gedragen is door de omgeving, door de praktijk, maar ook door de wet". Bosma denkt dat er een weg is, "maar die moeten we wel samen zoeken".

"Ik word dokter"

Door omstandigheden in zijn familie is een terugkeer naar Ghana nu niet mogelijk voor Aaron. Hij werkt er dan ook hard aan om de Nederlandse taal snel te leren. Aaron: "Het is moeilijk om dit hele proces te doorlopen. Mensen geven het gaandeweg op, maar ik zit vol motivatie. Ja, ik word dokter."