Onweerskans op zaterdag 4 mei 2024

Na enkele stevige onweersbuien op donderdag is een groot deel van de warmte verdreven uit de Benelux. Door de aanvoer van maritiem polaire lucht is het daardoor ook een stuk koeler geworden. Op zaterdag nadert echter een nieuw lagedukgebied de Benelux en samen met een hoogtetrog zorgt dit voor een stijging van de onweerskans.

• Weerliefhebber? Volg ons via X en Facebook
• Volg de interessante weerberichten op Youtube

Deelnemen aan discussie? Ben je geïnteresseerd om deel te nemen als weeramateur of liefhebber van het weer aan het weerforum? Onderaan dit artikel krijg je bliksemsnel & gratis toegang tot alle reacties. Je kan ook je eigen weerfoto’s uploaden.

Situatie op de weerkaarten

Op de luchtdrukkaart van Europa zijn twee kleine hoogtelaagjes/lagedrukgebieden te zien net ten westen van de Benelux. Deze proberen geleidelijk door te schuiven richting het oosten en nemen op enige hoogte ook koelere lucht mee. In de loop van zaterdag schuift dat eerste hoogtelaagje steeds meer richting de Benelux, waardoor de onstabiliteit in de loop van de dag vergroot.

Dieper inzoomend op de Benelux is de hoogtetrog duidelijk te zien als een knik in de isohypsen van het 500 hPa vlak. Een isohypse is een lijn die punten met gelijke hoogte met elkaar verbindt. Daarbij samenhangend trekken ook koelere bovenluchten over. Op 500 hPa zakt de temperatuur richting -25 graden, wat in stijgstromen en onstabiliteit resulteert.

Onweerskansen

Zaterdag start in het noorden met brede opklaringen, maar in het zuiden is nog veel middelhoge bewolking aanwezig. Geleidelijk trekt deze naar het noorden en is ruimte voor enkele opklaringen. Het is in die opklaringen dat het kwik kan stijgen richting 15 graden en meer.

Die stijging van de temperatuur zorgt geleidelijk voor een toename in de onstabiliteit en dat is mooi te zien op de soundings, de verticale doorsnedes van de atmosfeer. In de ochtend is het profiel nog relatief stabiel en is ook nog een drogere luchtlaag te zien rond 650 hPa. In de namiddag is het temperatuursverloop duidelijk anders. Aan de grond is die meer naar rechts geschoven (warmer) terwijl het hogerop net koeler is geworden. Dit zorgt voor een toename in onstabiliteit en dus stijgbewegingen.

Naast deze ontwikkeling heb je ook nog duidelijk de hoogtetrog en een aankomend lagedrukgebied (PVA) die zorgt voor extra stijgbewegingen. Op die manier kan ongeveer 500 tot lokaal 1000 J/kg cape tot ontwikkeling komen boven de Benelux. Samen met een schering die tussen 15 en 25 kt schommelt, kan dit leiden tot enkele buien met onweer van het type multicell.

Waar? Wanneer? Hoeveel?

Vanaf de namiddag neemt de onstabiliteit vanuit het zuiden geleidelijk verder toe en ontstaan de eerste buien. De buien ontstaan dus eerst in België en trekken dan geleidelijk verder naar het noorden. Hoe meer naar het noorden, hoe beperkter de kans op enkele buien. Deze buien kunnen pittig van aard zijn met eventueel wat korrelhagel en onweer.

Maar, niet alle modellen laten even makkelijk buien ontstaan. Zo is de positie van de hoogtelaag en bijhorende hoogtetrog in het Duitse weermodel duidelijk anders en dat is al duidelijk te zien aan de temperatuur. Daar is geen duidelijke knik te zien, waardoor de hoogtetrog minder scherp is en de buien dus minder scherp oplijnen zoals in Arome hierboven. Uiteindelijk ontstaan ook in dit weermodel buien, zij het met focus of Belgisch/Nederlands Limburg. Ook de temperatuur kan langs de Franse grens niet genoeg klimmen om van onstabiliteit te voorzien.

Ook het Nederlandse weermodel Harmonie laat de neerslag vooral concentreren in het centrale en oostelijke deel van de Benelux. In het westen zijn de kansen op buien beperkter, maar dit hangt sterk af van de temperatuur. Lokaal kan er opnieuw 10-20 mm vallen, als er meerdere buien over eenzelfde regio trekken.

Conclusie

Zaterdag neemt vanuit het zuiden de onweerskans geleidelijk toe met vooral in het centrale en oostelijke deel van de Benelux de felste buien met kans op onweer en hagel. Meer naar het zuidwesten zouden de buien minder intens kunnen zijn. De buien zijn van het type multicel met capewaardes tussen 500-1000 J-kg en 15-25kt aan schering.