Vanavond om 20 uur maakt de Federal Reserve bekend wat er met de rente gaat gebeuren. Het rentebesluit zelf wordt waarschijnlijk een non-event, maar het wordt wel spannend of voorzitter Jerome Powell íets loslaat over het moment waarop de rente dan wél omlaag kan.
De zogeheten federal funds rate (het belangrijkste officiële rentetarief) is sinds 2022 in stapjes omhoog gegaan en staat al sinds 26 juli op 5,25% tot 5,50%.
De financiële markten snakken naar het moment waarop de rente weer omlaag kan. Maar het geduld van beleggers wordt de laatste maanden behoorlijk op de proef gesteld. Bij de laatste twee rentebesluiten en in diverse toespraken gaf Fed-voorzitter Jerome Powell heel duidelijk aan dat een renteverlaging pas aan de orde is als de Fed er 'meer vertrouwen in heeft dat de inflatie duurzaam richting de gewenste 2% beweegt'. Ook benadrukte hij herhaaldelijk dat de Fed vastberaden is om het inflatiedoel te halen.
Inflatie blijft 'sticky'
Bij het vaststellen van de rente kijkt de Federal Reserve vooral naar de zogeheten PCE-inflatie. Dat is een afkorting van Personal Consumption Expenditures: een cijfer dat aangeeft wat Amerikanen uitgeven aan goederen en diensten. De Fed let met name op de kern-PCE-inflatie, waarbij de prijzen van voedingsmiddelen en energie buiten beschouwing worden gelaten. Dit cijfer is de afgelopen jaren flink gedaald, maar juist die laatste meters wil het niet meer zo vlotten.
Afgelopen vrijdag bleek dat de PCE-inflatie in maart was uitgekomen op 2,8% op jaarbasis, evenveel als in februari. Economen hadden juist gerekend op een daling tot 2,7%.
Ook andere inflatiemaatstaven stemmen niet bepaald optimistisch. Gisteren bleek dat de arbeidskosten in de VS harder waren gestegen dan verwacht. De uurlonen waren op jaarbasis met 4,4% opgelopen. In combinatie met een nog altijd krappe arbeidsmarkt kan dat leiden tot een loon/prijsspiraal en de 'sticky' inflatie doen opvlammen. Ook de stijging van de huizenprijzen zat in een hogere versnelling. De S&P Case Shiller-huizenprijsindex was in februari met 6,4% opgelopen ten opzichte van een jaar eerder, vergeleken met een stijging van 6% in januari.
7 november lijkt het nieuwe richtpunt
Al met al is dat niet wat je je voorstelt bij 'duurzaam bewegen naar 2%'. Dat de Federal Reserve vanavond de rente gaat verlagen, is dan ook nagenoeg uitgesloten. Volgens de FedWatch Tool van CME Group is de kans hierop momenteel ingeprijsd op 99%. Ook 12 juni wordt steeds minder waarschijnlijk. Vlak na het vorige rentebesluit in maart werd de kans dat de rente dan verlaagd zou worden nog ingeprijsd op 74,3%. Dat is nu geslonken naar 10,3%. 31 juli dan? Dat kunt u waarschijnlijk ook vergeten: die kans is een magere 24,8%.
Zelfs 18 september is nog niet meer zo zeker: een renteverlaging is dan ingeprijsd op minder dan 50%:
7 november lijkt nu het richtpunt (kans: 59,8%). Dat is twee dagen na de Amerikaanse presidentsverkiezingen, dus van enige invloed van het monetaire beleid op de uitslag is dan sowieso geen sprake (meer). Vaak zie je dat de Federal Reserve in de maanden voorafgaand aan de verkiezingen geen belangrijke monetaire besluiten meer neemt, om elke schijn van beïnvloeding te voorkomen. Maar er klinken inmiddels ook steeds meer geluiden dat we 2024 wellicht helemaal moeten afschrijven.
Let op het banenrapport van vrijdag
Heel misschien kan het Amerikaanse banenrapport van vrijdag nog voor wat verlichting zorgen. Als blijkt dat de arbeidsmarkt alsnog scheurtjes vertoont, is er een kans dat de Fed toch nog voor of vlak na de zomer overstag gaat, want de rente onnodig lang hoog houden brengt ook risico's met zich mee. Het duurt ongeveer een halfjaar voordat een rentestap volledig is geabsorbeerd in de economie. Mocht de economie al aan het afkoelen zijn, terwijl de rente nog hoog is, dan kan de economie onnodig schade worden toegebracht. Komt er evenwel opnieuw een ijzersterk banenrapport, dan zal dat de Fed ruimte geven om nog een tijdje op de handen te blijven zitten.
De financiële markten zijn ook benieuwd of Powell renteverwachtingen voor de rest van het jaar durft af te geven. Een nieuw dotplot (een puntengrafiek waarop de renteverwachtingen van alle Fed-bestuurders voor de komende jaren zijn weergegeven) komt pas in juni uit. Maar wellicht wil Powell een indicatie geven hoe de Fed er nu tegenaan kijkt. Bij het vorige rentebesluit in maart hield de Fed vast aan de verwachting van drie renteverlagingen van ieder 25 basispunten in 2024 en nog eens drie in 2025. Het is de vraag of die verwachting vanavond nog stand houdt.
Waarschijnlijk zal Powell de kaarten tegen de borst houden, om zoveel mogelijk bewegingsvrijheid te houden. Het antwoord zal dan waarschijnlijk vooral moeten komen van de inflatiecijfers in de komende maanden.
... en op de afbouw van de balans
Verder zullen de financiële markten letten op eventuele opmerkingen over de afbouw van de gigantische obligatieportefeuille die tijdens de coronapandemie is opgebouwd. De Fed is bezig die balans af te bouwen, door elke maand voor zo'n $60 miljard aan aflopende obligaties niet opnieuw te investeren. Uit de notulen van het vorige rentebesluit bleek dat Fed-officials het tempo van afbouw wilden halveren.
Hoe gaan de markten reageren?
Veranderingen in de rente hebben een impact op alle beleggingscategorieën. Allereerst natuurlijk op obligaties. Blijft het federal funds rate langere tijd hoog, dan zullen de rentes op obligaties meestijgen. De koersen ervan zullen dan dalen, aangezien obligatiekoersen en de rente in tegengestelde richting bewegen. Bij zicht op een snelle renteverlaging zien we het omgekeerde. Vooral de rente op tienjarige Amerikaanse staatsobligaties kan sterk reageren op een verandering van het federal funds rate, zoals te zien is in de onderstaande grafiek:
Voor aandelenkoersen is hoge rente over het algemeen slecht, en het vooruitzicht van lagere rentes goed nieuws. Vooral techbedrijven zijn nogal rentegevoelig. Bankaandelen hebben juist baat bij stijgende rente.
Goud en cryptomunten, die geen rente uitkeren, gedijen het best bij een lagere rente. De dollar loopt op als de rente hoog staat, want dat maakt de greenback interessanter ten opzichte van andere munten.
We gaan het allemaal zien. Het rentebesluit komt om 20.00 uur en een half uur later volgt de persconferentie waarbij Powell een toelichting geeft. Houdt u vanavond de site in de gaten. IEX zal, zoals altijd, live verslag doen.