VS en Japan spreken eindelijk af wanneer ze stoppen met kolen
Eerder wilden de Verenigde Staten en Japan zich niet wagen aan een deadline om te stoppen met kolen. Bij een G7-klimaatoverleg in Turijn zetten ze die stap nu wel.
Rijke, ontwikkelde landen stoppen uiterlijk in 2035 met kolen om elektriciteit op te wekken. Dat beloven de G7-landen na een tweedaags klimaat- en energieoverleg in Turijn. Op de klimaattop in Dubai beloofden bijna alle landen ter wereld voor het eerst om ‘weg te bewegen’ van fossiele brandstoffen, maar aan harde deadlines ontbrak het.
De G7-landen (VS, Canada, Duitsland, Frankrijk, Italië, Verenigd Koninkrijk, Japan en de EU) hebben nu voor het eerst een concrete invulling aan die slotverklaring gegeven. “Een historisch besluit”, zei de Britse energieminister Andrew Bowie tegen een Italiaanse televisiezender over de kolenstop.
Nederland stopt al met kolen
Voor Nederland heeft de toezegging geen effect, de kolencentrales sluiten hier al voor 2030. Maar sommige G7-landen hadden tot nu toe minder ambitieuze of zelfs geen harde doelen voor het stoppen met kolencentrales. Vooral Japan, waar grofweg een derde van de elektriciteit nog met kolen wordt opgewekt, was altijd terughoudend met beloftes om het gebruik van kolen te beëindigen. De VS stelde eerder ook geen einddatum voor diens kolencentrales. Voor Duitsland was dat 2038, het belooft nu ook ambitieuzer klimaatbeleid.
Volgens hoogleraar klimaatbeleid Detlef van Vuuren (Universiteit Utrecht) is de kolenstop van de G7-landen ‘goed nieuws’. Tegelijkertijd vindt hij uitspraken als ‘historisch akkoord’ overdreven. “Deze afspraak is een logisch gevolg van de afspraak de opwarming van de aarde te beperkten tot 1,5 graad. Dat rijke landen stoppen met kolen is dan één van de minimale dingen die ze moeten doen.”
Kolen zijn de energiebron die het slechtste zijn voor het klimaat, legt Van Vuuren uit: “Ze zorgen op zich al voor twee keer zoveel uitstoot van CO2 als gas. Het verbranden van kolen is bovendien minder efficiënt, dus de bijdrage aan klimaatverandering is al snel zo’n driemaal groter dan bij gas.”
Het wereldwijd stoppen met kolen is daarom de eerste prioriteit om de opwarming van de aarde in te perken. Maar in veel ontwikkelingslanden kan dat volgens Van Vuuren niet snel, onder meer omdat het vaak nog ontbreekt aan betaalbare alternatieven. “Het is goed dat rijke landen nu eindelijk het goede voorbeeld geven.”
Rode vlaggen
NGO’s zijn kritischer op het G7-besluit. Zo stelt Romain Ioualalen van milieuorganisatie Oil Change International dat “rijke landen een kans hadden de 1,5 graden binnen bereik te houden, maar hebben gefaald”. De termijn van elf jaar is volgens hem veel te lang. “Dat had 2030 moeten zijn.” Ook het Internationaal Energieagentschap (IEA) zegt dat rijke landen voor 2030 moeten stoppen met kolen om het 1,5-graden doel te halen.
Ioualalen waarschuwt ook voor achterdeurtjes in de tekst van de G7-landen. Zo beloven landen in feite te stoppen met unabated (ongeremde) kolencentrales. Dat woord is een ‘rode vlag’, waarschuwt Ioualalen, waarschijnlijk toegevoegd om Japan aan boord te krijgen.
Het komt erop neer dat landen mogelijk nog wel kolencentrales kunnen bouwen als ze technieken toepassen die hun uitstoot omlaag brengt. Het gevaar is dat hiervan geen duidelijke definitie bestaat. “Van Japan is bekend dat zij technieken met ammoniak beschouwen als abated, terwijl die voor het klimaat amper effect hebben.”
Meer schone energie
Het G7-overleg ging ook over andere manieren om invulling te geven aan het besluit van de klimaattop in Dubai. Daarover is Ioualalen nog meer teleurgesteld. Zo stelt de G7 dat het door het conflict met Rusland ‘gepast’ kan zijn om extra geld in de gassector te investeren. Ook benadrukt de G7 het belang van de import van vloeibaar gas. “Schandalig, na een klimaattop waar landen beloofden weg te bewegen van olie en gas.”
De G7-landen bespraken ook hoe ze schone energie sneller kunnen uitbouwen. In Dubai beloofden landen wereldwijd al de totale hoeveelheid hernieuwbare energie te verdrievoudigen voor 2030, en de energie-efficiënte te verdubbelen.
De G7-landen presenteren nu een nieuw doel, over batterijen en energie-opslag. Die totale capaciteit moet in 2030 verzesvoudigd zijn, zodat stroomnetten de groeiende hoeveelheid groene stroom aankunnen. “Dat nieuwe doel is goed nieuws”, zegt Olof van der Gaag van de Nederlandse Vereniging van Duurzame Energie. “Vooral als het wordt waargemaakt.”
Lees ook:
‘Unabated.’ Dat woord zal de klimaattop maken of breken
Gaat de wereld in Dubai voor het eerst afspreken om te stoppen met fossiele brandstoffen? Die kans is groter dan ooit, maar waarschijnlijk wel met een flinke disclaimer.
Klimaattop Dubai luidt ‘begin van het einde’ van fossiele brandstoffen in
Een ‘historisch’ besluit namen landen in Dubai. Wat gaat dat concreet opleveren?