Als je het hebt over AI is de killerrobot nooit ver weg. Sciencefictionfilms genoeg, die ons waarschuwen voor gewelddadige machines, die oorlogen uitvechten. Terwijl in werkelijkheid zou AI weleens een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan vrede.
Kunstmatige intelligentie kan conflicten helpen voorkomen, de mensenrechten waarborgen en aanzetten tot vrede, schrijven wetenschappers Branka Panic en Paige Arthur in hun nieuwe boek AI for Peace. Organisaties als Amnesty International, overheden en burgerrechtenorganisaties proberen nu al AI te gebruiken om bijvoorbeeld oorlogen te voorspellen of mensenrechtenschendingen te onderzoeken.
Peace tech
Maar, zo waarschuwen de auteurs, deze zogenoemde ‘peace tech’ moet wel vergezeld worden van nieuwe ethische en juridische regels om te voorkomen dat partijen aan de haal gaan met de data en die juist gebruiken voor hun conflict. “Hoewel AI, mits verantwoordelijk gebruikt, een waardevolle tool kan zijn om uitdagingen op het gebied van oorlog en vrede op te lossen, vraagt het bereiken van vrede om een multidisciplinaire benadering”, klinkt het.
“Die bestaat niet alleen uit technologische innovatie maar ook uit menselijke vredesstichters die kennis hebben van vrede sluiten en conflicten oplossen, weten hoe ze sociale en economische ontwikkeling kunnen stimuleren en de collectieve inspanningen van overheden, internationale organisaties en burgers moeten coördineren.”
Een routekaart
Uiteindelijk is het een samenspel tussen mens en computer. “Door de vaardigheden van ethische AI te benutten om vrede te stichten, kunnen we streven naar een toekomst waar technologie en mensheid samenwerken om tot langdurige vrede te komen”, aldus de schrijvers.
Het boek van de twee wetenschappers is bedoeld als een routekaart richting vrede. Het kijkt naar de laatste ontwikkelingen op dit gebied en moedigt een actievere rol van AI aan. Het is nog geen wondermiddel om oorlogen te voorspellen, schrijven de auteurs, maar het kan wel veranderingen in bestaande conflicten analyseren en patronen van onrust monitoren.
Veel meer data
AI kan ook mensenrechtenwerk vooruithelpen. Satelliettechnologie wordt al gebruikt om oorlogsmisdaden, zoals massagraven en werkkampen op te sporen. Voeg je AI toe dan kan er met veel grotere hoeveelheden data worden gewerkt om patronen te ontdekken die mensen niet alleen kunnen identificeren. De schrijvers zoomen specifiek in op klimaatverandering als potentiële bedreiging van de vrede, omdat het kan leiden tot hongersnood, economische instabiliteit en andere factoren die onrust veroorzaken.
Ze noemen verder enkele voorbeelden van hoe AI nu al helpt om vreedzaam samen te leven. Zo is er Perspective API dat haatzaaiende teksten probeert te bestrijden. Dit is een samenwerking met Google. Ook is er het International’s Citizen Lab van Amnesty dat door geo-analyse in combinatie met machinelearning verborgen graven van vermiste mensen in Mexico wist op te sporen. Microsoft heeft een AI ingezet om de dynamiek van het conflict in Syrië te volgen. En dan is er nog het Violence & Impacts Early-Warning System (ViEWS) dat mogelijk politiek geweld in Afrika en het Midden-Oosten probeert te voorspellen.
Nu al nuttig
Zo kan AI dus nu al veel betekenen bij het oplossen van gewapende conflicten. Dat zal in de toekomst alleen maar meer worden. Al blijven de auteurs voorzichtig: kunstmatige intelligentie kan ook voor verkeerde zaken gebruikt worden.
Zo is er het voorbeeld van de Facebook-algoritmes die ondanks maatregelen van Facebook nog steeds gebruikt worden om geweld te promoten in onder meer Ethiopië. Ook lopen kwetsbare mensen risico om slachtoffer te worden van desinformatie en kunnen data gemakkelijk gemanipuleerd worden. Tenslotte is er nog de vrees voor te grote betrokkenheid van de private sector bij conflicten, klinkt het tot besluit. Maar als dat allemaal wordt opgelost, zou AI een belangrijke rol kunnen spelen in het hele proces naar vrede.
