"Ik ben er nog, dus ik heb nog de hoop dat het lukt. Al ziet het er niet florissant uit op asiel", zei Wilders dinsdagmiddag.
Maandag werd de formatie opeens opgeschud doordat Wilders de gesprekken eerder verliet. Op dat moment praatten experts de onderhandelende partijen PVV, VVD, NSC en BBB bij over asiel en migratie. "Ik was echt boos", zei Wilders daarover.
De kou was voor hem nog niet helemaal uit de lucht. "Dit werkt alleen maar als je iedereen op zijn belangrijkste punt in de wellicht aanstaande coalitie iets gunt. Dat gevoel had ik gisteren niet. Dus ben ik gegaan."
'De VVD is niet het probleem'
De PVV-leider liet doorschemeren dat hij op dit punt vooral overhoop ligt met NSC-leider Pieter Omtzigt, zonder hem bij naam te noemen. "De VVD is niet het probleem", zei Wilders. Ook van BBB is bekend dat de partij een stevig asielpakket wil om de instroom omlaag te krijgen.
Omtzigt, die iets later het formatiegedeelte in de Tweede Kamer verliet, was zich van geen kwaad bewust. Hij wees op het document dat de formerende partijen hebben opgesteld en onderschreven. Dat document gaat over het behoeden van de rechtsstaat en dat je je houdt aan internationale verdragen.
"We houden ons aan internationale verdragen en aan de wetten", zei Omtzigt. Maar volgens hem kun je verdragen en wetten ook aanpassen. "Dat is de kerntaak van een wetgever."
Kabinet trekt extra geld uit voor noodopvang
Dinsdag spraken Wilders, Omtzigt, Dilan Yesilgöz (VVD) en Caroline van der Plas (BBB) bij de informateurs de hele dag verder over financiën, asiel en landbouw.
Wilders wond zich ook enorm op over de recente maatregelen die het demissionaire kabinet op dit thema aankondigde. Voor dit jaar (375 miljoen euro) en volgend jaar (700 miljoen euro) trekt het kabinet veel extra geld uit voor de crisisopvang. Dat is boven op de 600 miljoen euro extra die begin dit jaar al werd vrijgemaakt.
De nood is dan ook nog steeds hoog. Tot 1 juli zijn er twaalfduizend extra bedden nodig, werd gisteren bekendgemaakt. Er worden te weinig nieuwe opvangplekken geopend, bestaande zitten vol en de instroom in de eerste maanden van dit jaar is een stuk hoger dan in 2023.
Volg dit onderwerp
Grenzen dicht is 'illusiepolitiek' van PVV
De PVV wil uit alle macht de belangrijkste verkiezingsbelofte waarmaken: het aantal asielzoekers en migranten omlaagbrengen. Wilders vindt dat hij genoeg concessies heeft gedaan, liet hij maandag weten. De partij wil de grenzen sluiten "voor nog meer gelukszoekers", staat in het verkiezingsprogramma.
Hein de Haas, een van de twee experts die de formatietafel maandag kwamen bijpraten over asiel, noemde dat standpunt op X "illusiepolitiek".
De vraag is in hoeverre dat kan zonder aan internationale verdragen te morrelen. "Verdragen kun je aanpassen", zei BBB-leider Van der Plas toen zij het formatiegedeelte verliet. Haar partij wil bijvoorbeeld het VN-vluchtelingenverdrag uit 1951 herijken. "Je houdt je aan bestaande wetten. Maar dat betekent niet dat je wetten wil veranderen."
Informateurs Richard van Zwol en Elbert Dijkgraaf hadden het dinsdag over een "stevig gesprek". Maar volgens hen was niemand boos. De vier partijen vinden op sommige punten af en toe toenadering, stellen de informateurs, maar er zijn nu eenmaal grote verschillen tussen hen.
De deadline van 15 mei die de Tweede Kamer de informateurs meegaf, hopen ze nog steeds te halen.
NUjij: Uitgelichte reacties