Direct naar artikelinhoud
Oorlog in Oekraïne

Afwezigheid van PVV blijft ook in Oekraïne niet onopgemerkt

Andrii Zhupanyn

Begin april brachten Tweede Kamerleden een bezoek aan Oekraïne. De PVV was daarbij niet aanwezig. Dat roept onbegrip op bij Andrii Zhupanyn, Oekraïens parlementslid en voorzitter van de interparlementaire Oekraïens-Nederlandse vriendschapsgroep.

Oekraïens parlementslid Andrii Zhupanyn is ‘erg teleurgesteld’ dat uitgerekend de grootste partij van Nederland een bezoek van Kamerleden aan Oekraïne aan zich voorbij liet gaan. Begin april bezocht een delegatie van Kamerleden Oekraïne. De PVV was afwezig. Dat raakte Zhupanyn.

Het parlementslid woonde in 2015 zelf een jaar lang in Nederland voor zijn master rechten aan de Universiteit van Leiden. Vier jaar later ging hij voor het Oekraïense parlement werken en werd hij voorzitter van de interparlementaire Oekraïens-Nederlandse vriendschapsgroep.

Sinds het uitbreken van de oorlog doet Zhupanyn wat hij kan om zijn land te helpen. Het parlementslid denkt er niet over om Kyiv te verlaten. In de hoofdstad ontvangt hij met enige regelmaat collega’s uit het buitenland. Vaak praten ze dan over de gevolgen van de oorlog.

Begin april was een Nederlandse delegatie aan de beurt. Kamerleden van VVD, NSC, GroenLinks-PvdA, BBB, Volt, D66 en ChristenUnie reisden af naar Oekraïne. Daar spraken ze met verschillende parlementsleden, het maatschappelijk middenveld en de Nederlandse ambassadeur in Oekraïne. Begin februari ging een klein clubje Kamerleden hen al voor. De PVV nam aan beide bezoeken geen deel.

Waarom raakt dat u?

“Het is voor mij een hele emotionele zaak. We hebben het over een echte oorlog, die niet zo ver van Nederland ligt, slechts 2000 kilometer. Ik begrijp niet dat mensen die zulke belangrijke rollen in hun land vervullen niet geïnteresseerd zijn om te zien wat er ter plekke gebeurt. Zeker als je bedenkt dat Nederland sinds de allereerste dagen van de oorlog een van onze grootste supporters is.”

Heeft u een idee waarom de partij niet kwam opdagen?

“Als grootste partij komen ze waarschijnlijk geen mensen tekort. Misschien willen ze gewoon geen positie innemen. Zodra ze op bezoek komen, zullen ze ook een standpunt in moeten nemen. Dan moeten ze voor of tegen zijn. Nu ze niet zijn komen opdagen, kunnen hun kiezers zelf een beeld maken. Iemand zal denken: ze komen niet omdat ze Oekraïne steunen. Of: ze komen niet, omdat ze Oekraïne niet willen steunen. Dit geeft hun waarschijnlijk flexibiliteit in politieke zin.”

In het verleden sprak Geert Wilders zich uit tegen wapensteun voor Oekraïne. Maakt u zich daarover zorgen?

“Ja, daar maken wij ons zorgen over. Maar de coalitie is nog niet gevormd en er zijn nog geen afspraken gemaakt. Ik zie politici als een spiegel, zij doen wat mensen willen. Jullie zijn als land meer met de oorlog verbonden vanwege het uit de lucht schieten van de MH17 door Rusland. Ik geloof daarom dat als er genoeg wil is vanuit de Nederlandse samenleving om Oekraïne te blijven steunen, dat de politiek dat zal volgen.”

Staat u nog wel open voor een ontmoeting met PVV-Kamerleden?

“Ik zou ze nog steeds graag uitnodigen. Als ze echt twijfelen of ze Oekraïne moeten steunen of niet en antwoorden willen op hun vragen, dan kun je altijd op mij rekenen. Ik kan ze bijvoorbeeld naar de frontlinie brengen, zodat ze de echte oorlog kunnen zien. Ik zal doen wat ik kan om mijn land te beschermen”.

Onduidelijkheid over PVV-standpunt Oekraïne

De afgelopen maanden bestond onduidelijkheid over het Oekraïne-standpunt van de PVV. Sinds het begin van de oorlog was de partij tegen militaire hulp aan Oekraïne. Begin februari hekelde PVV-Kamerlid Joeri Pool tijdens een debat Nederlandse militaire steun aan Oekraïne, die volgens hem de Nederlandse krijgsmacht zou uithollen. Later werd hij door een fractiegenoot op het matje geroepen dat zijn uitspraken ‘te kort door de bocht’ waren. 

Eind februari maakte PVV-leider Geert Wilders een draai door te stellen dat hij bereid is om te praten over ‘iedere vorm van steun aan Oekraïne’. Daarmee leek hij vooral zijn potentiële coalitiepartners tegemoet te willen komen. Het verminderen van steun aan Oekraïne ligt met name bij de VVD gevoelig. Een grote meerderheid van de Tweede Kamer staat nog steeds pal achter de steun aan Oekraïne.  

Sinds februari is de PVV niet meer aanwezig geweest bij grote buitenlanddebatten. Op vragen waarom de PVV niet bij het werkbezoek in Oekraïne was, of waarom de partij niet deelnam aan de Oekraïne-debatten, wil de woordvoerder niet reageren. Wel reageert PVV-leider Geert Wilders vrijdag afkeurend op het nieuws dat Nederland een miljard euro extra vrijmaakt voor militaire steun aan Oekraïne. Zijn ‘prioriteiten’ liggen ergens anders schrijft hij op X. 

Lees ook: Met twee petten op krijgt Wilders zijn formatie nog niet onder controle

De kabinetsformatie is na vijf maanden eindelijk beland bij de kern: kunnen de formerende partijen hun verschillen overbruggen? De eerste inhoudelijke gesprekken verlopen moeizaam.

Luister ook naar de podcast Haags Halfuurtje:

Video wordt geladen...