Stadjer vangt eerste Aziatische hoornaar van provincie: 'Hij staat in m'n rariteitenkabinet'

Vrijdagochtend kreeg Van Rijn het RTV Noord-artikel over de Aziatische hoornaar doorgestuurd door haar buurvrouw. De dierenliefhebber uit Stad las dat het dier nog niet was aangetroffen in de provincie. 'Ik dacht: hij is wel degelijk gevonden! Hij is maandag mijn raam binnengevlogen.'

Van Rijn vertelt hoe de eerste 'Groningse hoornaar' haar huis, op steenworp afstand van het UMCG, kwam binnenvliegen. 'Ik was in mijn werkkamer. Ik had het raam open, want het was lekker weer en toen vloog er iets naar binnen. Ik dacht eerst: wat is dit voor een groot beest? Een hommel misschien? En toen ging-ie weer weg. Vervolgens kwam-ie weer naar binnen en heb ik 'm gevangen met mijn lege theeglas.'

Van Rijn heeft al lange tijd een interesse voor dieren, groot en klein. 'Ik ben eens goed gaan kijken wat het was. Toen dacht ik: hé, dat lijkt wel op een hoornaar. Is het dan een Europese of een Aziatische hoornaar? Toen had ik al vrij snel door dat het een Aziatische was.'

'Ik wist dat er verschil was tussen die twee soorten, maar niet welke hier wel en welke normaal gesproken niet voorkomt. Met behulp van Google kwam ik er toen achter dat het een Aziatische hoornaar was. Maar hij zat nog onder m'n theeglas, dus ik dacht: wat moet ik ermee?'

'Google kon me vertellen dat je de hoornaar op een redelijk diervriendelijke manier kan doden door 'm in de vriezer te stoppen. Drie uur later heb ik 'm er uitgehaald en toen bewoog-ie gelukkig niet meer. Toen ben ik hem eens goed gaan bekijken en dacht ik: dit is wel een hele grote.'

Heeft Van Rijn nog overwogen om het diertje vrij te laten? 'Nee, want ik wist wel dat de hoornaar niet goed is voor de Nederlandse bijen. Dus die moet niet meer terug de natuur in.'

Het ongelukkige diertje heeft een speciale plekje in Van Rijns huis gekregen. 'Ik heb de hoornaar in mijn rariteitenkabinet bijgezet. Dat is een kastje met wat slakken, een meikever, een vlinder en wat andere dieren.'

Casper van der Kooi, bioloog van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG), kan bevestigen dat het inderdaad om de Aziatische hoornaar gaat. Geschrokken van de vondst is hij niet. 'Het is geen grote verrassing. We zaten er op te wachten. Groningen heeft nu als laatste provincie de dubieuze eer om ‘m ook te hebben.’

De kans is groot dat er meer Aziatische hoornaars door de provincie vliegen. ‘Vaak is het zo dat een eerste melding betekent dat er meerdere gevallen zijn die we niet hebben gezien. Het zullen er niet heel veel zijn, maar ik vrees het er meer zijn dan één.’

‘Gezien de tijd van het jaar is het waarschijnlijk een koningin. Ze is op zoek naar een plek om een nest te beginnen. Als dat haar lukt, dan kunnen er honderden of zelfs duizenden Aziatische hoornaars komen', aldus de bioloog.

Wat kunnen we er tegen doen? ‘Direct melden als je eentje ziet. Aan het begin van de verspreiding heeft dat ook zin.' Dat de provincie juist deze week met een waarschuwing kwam, is dus logisch volgens Van der Kooi, omdat je in het beginstadium van de verspreiding, bij relatief kleine aantallen, nog wat kunt doen.

'Hoornaars zijn veel minder agressief en vervelend dan bijvoorbeeld de limonadewesp. Wij mensen hoeven dus niet heel bang voor de hoornaar te zijn. Ze worden alleen vervelend en gevaarlijk als je hun nest bedreigt. Als je allergisch bent, dan kan het wel gevaarlijk zijn om gestoken te worden.’

De entree van de Aziatische hoornaar is vooral slecht nieuws voor honingbijen, die bovenaan het menu staan van de hoornaar. 'Hele koloniën worden opgegeten, omdat Europese honingbijen geen verdedigingsmechanisme hebben tegen de Aziatische hoornaar.'

De Aziatische hoornaar is de zoveelste exoot die in Nederland de kop opsteekt, verzuchtte Van der Kooi donderdag al. 'We slepen dieren en planten de hele wereld over. Eén van de vele vestigt zich en daarvan vormt weer één van de vele een groot probleem. En daar is de Aziatische hoornaar er ook één van. De Aziatische berenklauw, ook een invasieve soort, is inmiddels al op veel plekken in onze provincie te zien. Het kost klauwen met geld om die te bestrijden.'