Ik denk oprecht dat de huidige vertrouwenscrisis binnen en tegenover het Westen een van de belangrijkste oorzaken is van een groot deel van de mondiale instabiliteit waar we nu getuige van zijn, schrijft Arnaud Bertrand.

Als we nadenken over de oorzaak van deze vertrouwenscrisis, komt een heel eenvoudige vraag naar voren: kan het Westen zijn belofte aan zijn eigen volk en aan de wereld als geheel nakomen, of is het daartoe structureel niet meer in staat?

Ten eerste: is er sprake van een vertrouwenscrisis in het Westen? Absoluut. Bekijk de nieuwste Edelman Trust Barometer 2024 (https://edelman.com/trust/2024/trust-barometer) en het is glashelder dat het vertrouwen in de meeste westerse landen is ingestort. Het zijn de samenlevingen ter wereld geworden met het laagste niveau van vertrouwen (het Verenigd Koninkrijk is nu bijvoorbeeld het laagste ter wereld, en de VS niet ver daarachter). Je kunt ook nationale gegevens controleren: bijvoorbeeld in het vertrouwen van het Amerikaanse publiek in In de jaren zestig bedroeg de overheid vroeger bijna 80%, maar deze is nu gedaald tot een historisch dieptepunt van 16% (https://pewresearch.org/politics/2023/09/19/public-trust-in-government-1958-2023 /). Als dat geen vertrouwenscrisis is, weet ik het ook niet meer…

Waarom is dat belangrijk? Omdat vertrouwen de lijm is die samenlevingen samenbindt en waardoor landen vooruitgang kunnen blijven boeken. Als de mensen binnen een land hun regering of instellingen niet vertrouwen, sijpelen de gevolgen door in elk facet van het leven. Dit zal vertrouwd aanvoelen, een gebrek aan vertrouwen leidt tot: 1) politieke instabiliteit en de opkomst van populisme, 2) sociale verdeeldheid en spanningen met protesten of burgerlijke onrust, 3) afname van de publieke gezondheid en veiligheid omdat mensen niet geloven in gezondheidsinitiatieven en wetten negeren die ze onrechtmatig vinden, 4) corruptie omdat mensen zich niet meer verantwoordelijk voelen, enz. En het is een vicieuze cirkel omdat veel van dit alles het gebrek aan vertrouwen verder verergert.

Op het internationale toneel betekent gebrek aan vertrouwen conflicten. Als je een ander land eenvoudigweg niet kunt vertrouwen, zijn overeenkomsten of diplomatie met hen zinloos, omdat je er eenvoudigweg niet op kunt vertrouwen dat ze gerespecteerd zullen worden. En als diplomatie niet kan werken, betekent dat conflict.

Wat drijft vertrouwen in essentie? Het is vrij simpel: je vertrouwt mensen en instellingen die hun beloftes nakomen. Het is geen toeval dat Groot-Brittannië nu een van de landen ter wereld is met het laagste vertrouwensniveau: er was een grote belofte in de vorm van de Brexit, die veel dingen moest opleveren (minder immigratie, betere economische kansen, enz.). ), waarvan bijna geen enkele uitkwam.

Op het wereldtoneel is het hetzelfde. De oorlog in Oekraïne is daar een perfect voorbeeld van, omdat deze het resultaat is van een reeks gebroken beloften van het Westen, te beginnen met de – buitengewoon goed gedocumenteerde – belofte van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken James Baker aan Gorbatsjov dat de NAVO “geen centimeter oostwaarts zou bewegen”. Maar ook de Minsk II-overeenkomsten die door zowel Duitsland als Frankrijk gegarandeerd moesten worden, maar eenvoudigweg niet werden nageleefd en zowel Angela Merkel als François Hollande hebben sindsdien toegegeven dat het in wezen een truc was om Oekraïne tijd te geven om zich te herbewapenen (https:/ /wsws.org/en/articles/2022/12/22/ffci-d22.html). Het resultaat? Ineenstorting van vertrouwen en oorlog.

Ik zou duizenden illustraties kunnen geven van gebroken beloften, nationaal of internationaal. Je kent vast zelf veel voorbeelden. Maar ik denk dat de grotere vraag is waarom? Zit er iets structureel in wat de liberale democratie is geworden als een bestuurssysteem dat het onmogelijk maakt om beloften na te komen?

Laten we een heel eenvoudig gedachte-experiment doen en onszelf in de schoenen plaatsen van iemand die zich kandidaat stelt voor de Amerikaanse president met twee belangrijke beloften: het uitroeien van armoede en het beëindigen van geïnstitutionaliseerde corruptie (bijvoorbeeld geen lobby’s meer die het beleid in Washington dicteren). Het zal je niet zijn ontgaan dat ik – met opzet – heb gekozen voor de twee merkenbeleidslijnen die de afgelopen tien jaar in China zijn geïmplementeerd…

Dus wat zou er in ons gedachte-experiment waarschijnlijk gebeuren? Wat corruptie betreft, gezien het feit dat het zo geïnstitutionaliseerd is – bedrijfs- en lobbybelangen ZIJN Washington – is het gewoon een non-starter, vergelijkbaar met het verwisselen van de motor van een auto terwijl je hem bestuurt. Het medialandschap, dat in handen is van dezelfde bedrijfsbelangen (joden) die je probeert te bestrijden, zou je ook veroordelen, wat betekent dat je in de ironische situatie terechtkomt dat het publiek tegen je is over een beleid dat van nature erg populair zou moeten zijn en onmiskenbaar in hun belang is.

Kortom, beloften die substantiële hervormingen van het systeem zelf met zich meebrengen, liggen om te beginnen simpelweg dood in het water, omdat – om een beroemd citaat te parafraseren – het buitengewoon moeilijk is om iemand iets te laten veranderen als zijn levensonderhoud afhangt van het niet veranderen ervan.

Wat betreft het uitroeien van armoede: dit was een belangrijke belofte die president Lyndon B. Johnson deed met zijn “War on Poverty” initiatief in de jaren ’60, met als doel het uitroeien van armoede (het armoedecijfer was toen 19%). Er was enige mate van succes: het armoedecijfer daalde enigszins tot 11% in 1973, maar steeg daarna weer tot 15% in 2010 en bedraagt nu ongeveer 12,5%, wat verbluffend hoog is voor het rijkste land in de wereld (ter herinnering: het armoedecijfer in China is nu gedaald tot 0). Johnson was een Democraat en zijn programma werd bestreden door de Republikeinen omdat – bekend gespreksonderwerp – zij vonden dat veel van zijn initiatieven de afhankelijkheid van de staat bevorderden. Nixon werd later gekozen, zette een deel van het beleid voort, wijzigde andere en na verloop van tijd viel het programma volledig uit de boot. De hele zaak volgde dus een maar al te gebruikelijk patroon: een ambitieus programma dat met veel tamtam werd aangekondigd, om vervolgens te verwateren in het politieke spel en we eindigen met een lauw resultaat dat ver achterblijft bij de oorspronkelijke doelstellingen.

Een dergelijk bekend patroon ontmoedigt westerse politici feitelijk om ambitieuze doelstellingen als deze na te streven, omdat ze weten dat ze alleen maar kunnen teleurstellen: oorlog tegen armoede, oorlog tegen drugs, oorlog tegen kanker, oorlog tegen misdaad, enz. Al deze zaken, die de afgelopen decennia door Amerikaanse presidenten zijn aangekondigd en die geen van allen zijn gerealiseerd, zijn het bewijs dat het onmogelijk is om grote beloften in te lossen binnen het kader van de liberale democratie zoals die nu is.

Het herhaaldelijk falen om deze doelen te bereiken erodeert het vertrouwen op twee manieren: niet alleen omdat mensen – teleurgesteld door de mislukkingen – steeds cynischer worden over de mogelijkheid van betekenisvolle verandering, maar ook omdat politici er steeds vaker van afzien om beloften te doen waarvan ze weten dat ze ze niet kunnen nakomen, wat op zich het vertrouwen al uitholt omdat de mensen terecht de indruk krijgen dat politici de echte problemen niet aanpakken.

En vergis je niet: in Europa is het nog erger omdat nationale regeringen niet alleen worden beperkt door hun binnenlandse politiek, zoals in de VS, maar bovendien nog meer worden beperkt door supranationale instellingen als de EU of de NAVO, door wier regels ze zijn gebonden aan een verdrag waar ze zich aan moeten houden.

Vrijwel dezelfde patronen bestaan ook op het wereldtoneel. Er zijn bijvoorbeeld goede redenen om aan te nemen dat James Baker het werkelijk meende toen hij de belofte “geen centimeter oostwaarts” aan Gorbatsjov deed. En er zijn voldoende aanwijzingen dat Bill Clinton deze belofte vervolgens grotendeels heeft geschonden om binnenlandse politieke redenen, om politieke steun te verwerven van Amerikanen van Oost-Europese afkomst, die vooral geconcentreerd waren in belangrijke staten als Illinois, Ohio en Pennsylvania. Bovenop natuurlijk de natuurlijke neiging van een Democratische president om zich niet erg gebonden te voelen aan een belofte op het gebied van buitenlands beleid die onder een Republikeinse president is gedaan. Opnieuw een belangrijke belofte die verwatert in het politieke spel, met dramatische gevolgen…

Al met al kunnen we zien dat er iets diep gebroken is in de basis van de manier waarop beloften worden gedaan en nagekomen in de westerse liberale democratieën. Ik geloof oprecht dat als we een stap terug doen, dit een sleutelprobleem is dat tot zoveel andere zal leiden: in eigen land met de opkomst van het populisme, de diepe verdeeldheid en het cynisme waar de westerse landen mee kampen. Internationaal gezien met de kloof van ‘het Westen versus de rest’, en de voortdurende – en bij uitstek gerechtvaardigde – beschuldigingen richting het Westen van dubbele standaarden, hypocrisie en onbetrouwbaarheid.

Het hervormen hiervan is een enorme uitdaging; ik betwijfel zelfs of dit überhaupt mogelijk is, aangezien – zoals we hebben gezien – het Westen op de lange termijn niet eens het basisbeleid kan implementeren. Maar de kosten van het niet hervormen hiervan zijn veel groter: op termijn zal deze vertrouwenscrisis vrijwel zeker tot een of andere vorm van maatschappelijke ineenstorting leiden als de wereld in de tussentijd niet in een catastrofale mondiale oorlog wordt gestort.

Geef censuurkoning Elon Musk een dikke vinger en volg ons op Telegram:

Telegram: t.me/dissidenteen

Er wordt vooraf gemodereerd dus het kan even duren voor je comment verschijnt.

Klik op de tag ⬇️ om meer te lezen over