Discriminatie.nl gaat aangifte doen tegen Johan Derksen na uitspraken over Habtamu de Hoop

Bij het discriminatieplatform zijn inmiddels 670 klachten ingediend over Derksen, die geen spijt heeft van zijn uitlatingen in Vandaag Inside. Antolovic wil zo snel mogelijk met Talpa in gesprek. ,,We willen met deze aangifte een signaal uitdragen dat wij racisme op zo’n groot platform niet langer tolereren.’’

De werkgever van Derksen laat in een schriftelijke verklaring weten ‘tegen elke vorm van racisme’ te zijn. ‘Vandaag Inside is een programma waarin de presentatoren en hun gasten een grote mate van redactionele vrijheid hebben om hun persoonlijke mening naar voren te brengen en uitspraken te doen’, luidt de verklaring van Talpa. ‘Dat doen zij in de setting van een livetalkshow, waarbij de inhoud niet van tevoren wordt afgestemd of gerepeteerd. De gespreksonderwerpen zijn altijd geïnspireerd op actuele gebeurtenissen. Dat is de kracht en de kwetsbaarheid van deze formule.’

Het gebeurt daardoor ook vaker dat uitspraken reacties oproepen. ‘Deze reacties worden dan vaak de volgende uitzending(en) besproken en door de heren of hun gasten van commentaar voorzien en/of van meerdere kanten belicht. Dat is ook woensdag het geval geweest’, vervolgt het mediabedrijf. ‘Talpa Network heeft er om deze reden voor gekozen de uitzending van woensdagavond af te wachten en niet direct te reageren. Het spreekt voor zich dat ook wij tegen elke vorm van racisme zijn.’

Tweede Kamerlid Habtamu de Hoop gaat geen aangifte doen vanwege de uitspraken van Johan Derksen. Dat liet hij weten aan Omrop Fryslân. Wel geeft hij aan de uitlatingen racistisch te vinden: ,,Je kunt wel zeggen dat het vooral om het kleurtje ging, denk ik.’’

De 75-jarige analist Derksen stelde dinsdag in Vandaag Inside dat De Hoop ‘niet het recht heeft’ om met warme gevoelens over Friesland te praten, omdat hij geen geboren Fries is. Een dag later kwam hij niet op die woorden terug. ,,Ik ga niet door het stof kruipen voor iets wat ik niet zo bedoeld heb”, reageerde Derksen woensdag in hetzelfde televisieprogramma op de commotie.

Het aantal meldingen bij het bureau Discriminatie.nl over de opmerkingen van Derksen is donderdagochtend opgelopen tot 430, stelt directeur Mirka Antolovic in gesprek met deze site. Het gaat om meldingen die via de website zijn gedaan, of wellicht via de telefoon. ,,Het moreel kompas bij Talpa is definitief zoek. Zij verdienen geld met racisme, en weigeren verantwoordelijkheid te nemen”, verzucht Antolovic.

Antolovic had woensdagavond ‘graag wat zelfreflectie’ willen zien bij Derksen. ,,Maar het was vooral een herhaling van zetten. Derksen begon meteen weer over een meneer met een Afrikaanse achtergrond, en dat zijn opmerkingen passen bij het sfeer van het programma.” Daarmee legt Derksen onbedoeld het hele probleem bloot, zegt Antolovic. ,,Ik vind het bijzonder spijtig dat hij bij zijn kwetsende uitspraken blijft. Het maakt voor iedereen zichtbaar hoe hardnekkig racisme in Nederland is verankerd. Het moet een keer klaar zijn.”

Derksen deed zijn uitspraken dinsdag op televisie nadat een fragment werd getoond waarin De Hoop reageerde op het besluit van minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken om de komende vijf jaar 18 miljoen euro uit te trekken om de Friese taal te bevorderen. De Hoop, die werd geboren in Ethiopië en als baby van acht maanden is geadopteerd door Friese ouders, had volgens Derksen geen recht van spreken. ,,Hij is toch geen Fries? Ik ben toch ook geen Surinamer?”

Ondanks alle commotie is Derksen niet van plan zijn woorden terug te nemen. Aan tafel bij Vandaag Inside zei hij het absoluut niet racistisch te hebben bedoeld. Voormalig SP-leider Lilian Marijnissen, die ook te gast was in de talkshow, noemde de uitspraak van Derksen ‘pijnlijk’. Waarom zei hij dat, vroeg ze zich af. ,,Ik kende zijn achtergrond niet. Wist niet dat hij van de PvdA was”, beweert Derksen. Hij zegt dat hij zich behoorlijk zat te ergeren dat er 18 miljoen naar de Friese taal gaat.

,,En dan verschijnt er een meneer met een Afrikaanse achtergrond en die gaat een juichverhaal daarover houden, dan denk ik: joh, waar bemoei je je mee? En dan hebben we hier de euforie en de chemie aan tafel dat we dat soort dingen er nog weleens uitflappen”, aldus Derksen, die nogmaals benadrukte dat hij het niet met racistische bedoelingen had gezegd. Sorry zeggen zit er voor hem dan ook niet in. ,,Het was gewoon een opmerking, totaal niets met racisme te maken en daarom kan ik mijn excuses ook niet aanbieden. Dat zou hypocriet zijn, want dan doe je het voor de bühne.”

Marijnissen reageerde dat onbedoeld racisme óók racisme kan zijn. Dat ging er bij Derksen niet in. ,,Iedereen gaat er maar vanuit dat je dat doelbewust doet om mensen te kwetsen. Maar het was gewoon een opmerking zoals we iedere uitzending een paar opmerkingen maken.”

Politiek verslaggever Sam Hagens vond de opmerking van Derksen eveneens te ver gaan. ,,Ik vraag me echt oprecht af, als jij zegt: ik ken zijn achtergrond nu, waarom je dan daar niet een keer op terug kan komen? De kijkcijfers zakken niet in, mensen zullen het je niet kwalijk nemen als je een keer terugkomt op een uitspraak.”

Derksen wenste ‘niet vaderlijk toegesproken te worden’ door Hagens en herhaalde nogmaals dat hij het niet racistisch bedoeld had. ,,Ik ben een hypocriete lul als ik hier excuses ga aanbieden.” Heel even bond Derksen wat in toen Wilfred Genee vroeg of De Hoop nu in zijn ogen ‘meer recht van spreken heeft’. ,,Nou ja, dat had je dan wel meegewogen in zo’n opmerking als je die achtergrond kent.”

Dat veel mensen over de uitspraken van Derksen vallen, deert hem niet. ,,Je moet van me aannemen: het is niet racistisch bedoeld. En als mensen me wel veroordelen, dan accepteer ik dat. Dat interesseert me niet. Maar ik ga niet door het stof kruipen voor iets wat ik niet zo bedoeld heb”, besloot hij.

De Hoop zegt op zijn beurt ‘niet door Johan Derksen vertellen of ik Fries ben of niet’. Hij vond het een “bizarre uitspraak’ die hij in eerste instantie aan zich voorbij wilde laten gaan. Maar hier kwam hij woensdagochtend op terug. ,,Dit gaat voor mij over iets groters en fundamentelers”, zei De Hoop bij Jeroen & Sophie. “Veel mensen vragen zich hier af, zeker sinds de verkiezingen: hoor ik er wel? Mag ik wel Nederlander zijn? Mag ik wel Fries zijn?”

De Friese politicus stelde zich expliciet over de uitlatingen van Derksen te willen uitspreken voor ‘mensen die minder sterk in hun schoenen staan’. ,,Laat je niet door anderen vertellen wie je bent, waar je thuishoort en hoe je je moet voelen. Ik red me wel, maar als het over anderen gaat, word ik hier nijdig van. Als mensen het gevoel hebben hier niet thuis te horen, omdat een ander dat voor ze bepaalt. Jij bepaalt zelf je identiteit.”

Luister hieronder ook naar de AD Media Podcast. Al onze podcasts vind je op ad.nl/podcasts.

Bekijk hieronder onze video’s op het gebied van Show & Entertainment: