Frits van Eerd moet voor de rechter verschijnen: voormalig Jumbo-topman vervolgd voor corruptie

Bij een inval in zijn huis werd Frits van Eerd (57) op 13 september 2022 opgepakt. Gelijktijdig werden nog acht verdachten aangehouden, waaronder Theo E., een autohandelaar en voormalig motorcrosstrainer uit het Drentse Gasteren. Ook E. (59) wordt vervolgd. Beiden moeten op 16 september voor het eerst verschijnen voor de noordelijke fraudekamer in Noord-Nederland.

Opvallend genoeg meldt het Openbaar Ministerie nu dat het onderzoek naar Frits van Eerd nog niet is afgerond, in tegenstelling tot dat naar de andere verdachten. Mogelijk zal de ex-supermarktbaas ook worden vervolgd voor witwassen, schrijft justitie, maar het onderzoek daarnaar loopt nog. Dat kan betekenen dat een deel van de zaak tegen Van Eerd wordt losgeknipt van de rest en dat de witwaszaak mogelijk verder reikt dan zijn connecties met de hoofdverdachte in Drenthe.

Frits van Eerd is nog steeds voor een derde eigenaar van supermarkt Jumbo, een bedrijf met een omzet van ruim 10 miljard euro en tienduizenden medewerkers. Onder zijn leiding groeide Jumbo uit tot de op een na grootste supermarkt van Nederland. Ook was Jumbo sponsor van topsporters als Max Verstappen, Jeffrey Herlings en de schaatsers en wielrenners van Jumbo-Visma.

Theo E. wordt vervolgd vanwege belastingfraude, niet-ambtelijke corruptie en valsheid in geschrifte. Ook zijn autobedrijf wordt vervolgd vanwege belastingfraude. Hij wordt door het OM in Noord-Nederland nog steeds als hoofdverdachte in deze zaak gezien. De Drent wordt niet meer verdacht van witwassen. Vier andere verdachten krijgen van het OM een geldboete, taakstraf of schadevergoeding voor valsheid in geschrifte. De zaak tegen de overige verdachten wordt geseponeerd.

Op de delicten waarvoor Van Eerd en E. nu voor de rechter moeten verschijnen, staan maximale gevangenisstraffen van vier jaar (corruptie) en zes jaar (valsheid in geschrifte en belastingfraude). Ook voor witwassen geldt een maximumstraf van zes jaar. Daarnaast kunnen voor dit soort zaken forse geldstraffen worden uitgedeeld.

Niet-ambtelijke corruptie is een juridisch woord voor omkoping. Van omkoping is sprake als iemand giften of steekpenningen aanneemt en in ruil daarvoor bijvoorbeeld tegenprestaties levert aan degene van wie hij het geld krijgt. Bij de aanhouding van de verdachten maakte het OM melding van onverklaarbare contante stortingen en sponsorcontracten in de motorcross. Die termen gebruikt justitie nu niet, maar deze site beschikt over informatie waaruit blijkt dat de sponsorcontracten van Jumbo in de sport onder een vergrootglas liggen.

In een reactie zegt Van Eerd vertrouwen te hebben in een goede afloop van de zaak. Hij heeft de afgelopen tijd met het OM gesproken over de optie om de zaak buiten de rechter om af te doen, melden zijn advocaten in een persbericht. In die gesprekken zegt de verdediging van Van Eerd dat hij heeft aangetoond dat hij zich niet aan omkoping en valsheid in geschrifte schuldig heeft gemaakt. Toch hield het OM vast aan deze verdenking.

Van Eerd wilde het niet op een akkoordje gooien met het OM, blijkt uit het persbericht. ,,Hij heeft geen strafbare feiten gepleegd, zodat hij niet kan instemmen met enige afdoening waarbij de schijn van schuld blijft bestaan, laat staan dat hij die schuld zou erkennen. Cliënt heeft er daarom voor gekozen niet akkoord te gaan met een voorstel voor een buitengerechtelijke afdoening.”

De advocaten van Van Eerd zeggen verder verrast te zijn dat hij nu wordt vervolgd voor omkoping, en niet voor witwassen, de verdenking op basis waarvan hij werd aangehouden. Pas in september, een jaar na de aanhouding, zou justitie dit traject zijn gaan volgen. ,,De verdediging stelt dan ook vast dat van de verdenking op grond waarvan cliënt in september 2022 is aangehouden, niets meer over is. Het heeft er naar de mening van de verdediging alle schijn van dat het Openbaar Ministerie zich genoodzaakt ziet nu deze feiten ten laste te leggen, omdat de zaak anders geseponeerd zou moeten worden.”

Ook zegt zijn advocaat dat de aanhouding veel impact had op Van Eerd, zowel zakelijk als privé. ,,Na zijn aanhouding is voor cliënt (en zijn verdediging) nog lange tijd onduidelijk gebleven waarvan hij nu concreet werd verdacht. Cliënt heeft, nadat hij van de aanhouding was bekomen, het Openbaar Ministerie verzocht om nogmaals gehoord te worden.”

Supermarkt Jumbo zegt in een reactie dat de zaak betrekking heeft op Frits van Eerd persoonlijk. ,,Dit besluit van het OM heeft dan ook geen consequenties voor de bedrijfsvoering van onze onderneming. (..) Er verandert niets in de rol van Frits van Eerd als mede-aandeelhouder van Jumbo.” De advocaat van Theo E. wil niet reageren.

Bij de invallen in september 2022 werden negen mensen aangehouden. Justitie bracht toen naar buiten dat zij verdacht werden van witwassen van geld en goederen. Dit witwassen gebeurde volgens het Openbaar Ministerie in Noord-Nederland via onroerendgoedtransacties, autohandel, onverklaarbare contante stortingen en sponsorcontracten in de motorcross-sport. Daarnaast was er een verdenking van btw-fraude in de autohandel.

Hoofdverdachte Theo E. is een autohandelaar en voormalig motorcrosser en motorcrosstrainer uit het Drentse Gasteren. Hij zou de spil in het criminele netwerk zijn geweest. Hij zat langer vast dan de andere verdachten, waaronder Jumbo-eigenaar Frits van Eerd. Die werd vijf dagen verhoord en daarna vrijgelaten. De andere verdachten kwamen uit Drenthe en Brabant en mochten ook allemaal na een of meerdere dagen verhoor weer naar huis.