Veenendaalse moskee wil volledige inzage in geheim onderzoek naar radicalisering: 'Islamitische gemeenschap is vertrouwen in gemeente kwijt'

"Moskeeën in Veenendaal hebben al twee jaar geen contact meer met de gemeente", zegt Bilal Riani (39), bestuurslid bij de lokale moskee Taubah. "De Veenendaalse islamitische gemeenschap is het vertrouwen in de gemeente kwijt. Wij willen het vertrouwen herstellen, maar dan moet de gemeente eerst schoon schip maken en ons inzage geven in het hele rapport." Een aantal keer heeft Taubah al een uitnodiging tot een gesprek van de gemeente naast zich neergelegd. "Eerst het rapport."

Riani werd in 2021 door een journalist van NRC gewezen op een geheim onderzoek dat in opdracht van de gemeente Veenendaal en negen andere gemeenten was uitgevoerd. Door het onderzoeksbureau Nuance door Training en Advies (NTA) werd undercover onderzoek gedaan bij moskeeën en islamitische instellingen naar vermeende radicalisering.

In het rapport komt Taubah er "beroerd" vanaf, schrijft NRC. Achter gesloten deuren zou de moskee een radicale boodschap verspreiden. Taubah organiseerde een zomerkamp waar jongeren onder meer gingen boogschieten en paintballen. De onderzoekers schrijven, volgens de krant, dat boogschieten binnen de salafistische leer wordt gezien als voorbereiding op de gewelddadige jihadstrijd.

Bestuursleden van de stichting mochten het rapport kort inzien van de journalist die het in handen had. Maar zij kregen geen kopie en mochten ook geen foto's maken. Riani wil nu, via de gemeente Veenendaal, volledige inzage in het hele rapport om zich te kunnen verweren tegen de "leugens en verkeerde aannames" die erin staan. Volgens hem is Taubah een religieuze en maatschappelijke organisatie die onder meer gescheiden moeders helpt en voedselbanken ondersteunt.

Na een bezwaarprocedure van twee jaar maakte de gemeente Veenendaal twee weken geleden het rapport deels openbaar. Grote delen van het rapport van 44 pagina's waren weggelakt. Zo is in alle elf pagina's die gaan over stichting Taubah tekst onleesbaar gemaakt. Sommige pagina's zijn zelfs helemaal weggelakt. De gemeenten Leidschendam-Voorburg en Zoetermeer, die ook een geheim onderzoek hadden laten uitvoeren door NTA, boden eerder betrokkenen wel volledige inzage aan.

De gemeente Veenendaal wil het rapport niet volledig vrijgeven omdat er "risico's voor betrokkenen en de gemeente zouden kunnen zijn". Daarom zijn passages die voor "organisaties of personen erg benadelend zijn of waar een veiligheidsrisico aan zou kunnen hangen" niet openbaar gemaakt en weggelakt. Het is onbekend wat de mogelijke risico's zouden kunnen zijn.

Vanwege zorgen over polarisatie en radicalisering en een mogelijk salafistisch netwerk in Veenendaal werd in 2017 aan de NTA opdracht gegeven de lokale situatie in kaart te brengen. Het is een vertrekpunt geweest voor beleid, schrijft de gemeente op vragen van RTV Utrecht. Maar inmiddels worden de resultaten al jaren niet meer gebruikt "vanwege de beperkte houdbaarheid van dit type onderzoek."

Van bestuurslid Riani hoeft het rapport niet openbaar te worden gemaakt voor iedereen. Wel wil hij dat hijzelf en andere betrokkenen van Taubah het rapport mogen inzien, omdat een kwart van het rapport over henzelf gaat. Daarmee begint hij vanmiddag in de rechtbank in Utrecht, maar Riani kijkt ook al vooruit. "Als het moet gaan wij door tot aan het Europees Hof."