Hebben vrouwen een hogere pijngrens dan mannen? “Pijn is geen wedstrijd”

Kunnen vrouwen beter tegen pijn dan mannen? Pijnonderzoeker Esmeralda Blaney Davidson van het Radboudumc in Nijmegen vertelt in De Telegraaf over pijnbeleving en verschillen tussen de seksen.

“Wat ik vaak zie gebeuren, is dat mensen pijn als een wedstrijd zien”, zegt Blaney Davidson. “Mensen lijken het soms fijn te vinden om tegen iemand anders te kunnen zeggen dat ze beter tegen pijn kunnen dan de ander. Maar pijn is geen wedstrijd, het is een beschermingsmechanisme. Daarnaast is pijn een individuele beleving. En die kun je vaak niet gemakkelijk met elkaar vergelijken.”

Pijn kan wel op allerlei manieren wetenschappelijk worden onderzocht. “Ik kijk hoe je immuunsysteem communiceert met het zenuwstelsel. We proberen te ontdekken hoe mensen verschillen in hun pijnbeleving en dan met name het verschil tussen mannen en vrouwen.”

“Er zijn verschillende soorten pijn. Zo kunnen we pijn onderverdelen in acute pijn en chronische pijn. Bij acute pijn voel je iets in je lichaam en is er duidelijk iets aan de hand. Maar bij chronische pijn, is het vaak lastig aan te duiden. Hierbij duurt de pijn ook altijd langer, minimaal drie tot zes maanden. En daarbinnen heb je dan weer het verschil tussen chronische pijn met een duidelijke oorzaak; haal je die weg dan is de pijn weg. En pijn waarbij het juist onduidelijk is waar het precies vandaan komt”, legt de pijnonderzoeker uit.

Hebben vrouwen vaker én eerder pijn dan mannen? “Vrouwen hebben enerzijds meer pijn dan mannen, maar anderzijds niet. Als je dit in grote groepen meet, hebben over het algemeen meer vrouwen pijn. Maar als je op individueel niveau een man naast een vrouw meet, dan hoeft dat weer niet te gelden. Je kunt dan zo maar een vrouw met een hoge of lage pijngrens naast een man zetten met weer een hoge of lage pijngrens. Zo kun je dus nooit zeggen: ’Ik ervaar meer pijn dan jij, want ik ben een vrouw.’ Pijn is een hele persoonlijke ervaring.”

Uit onderzoek is gebleken dat hormonen effect hebben op de pijnbeleving. “Zo zou testosteron een dempend effect hebben en oestrogenen een minder gunstig effect op pijn. Dat zou betekenen dat vrouwen inderdaad eerder pijn ervaren, maar ook dit staat nog in de kinderschoenen en is lastig te meten omdat hormonen nogal fluctueren. Mede daarom blijft het belangrijk om hier onderzoek naar te doen.”

De pijnbeleving van een persoon kan per dag flink verschillen. Slaapkwaliteit, stress en andere factoren hebben een duidelijke invloed. “Stel ik meet vandaag jouw pijngrens en morgen nog een keer, dan kan ie ineens anders zijn. Naast biologische factoren zijn ook de omstandigheden namelijk belangrijk. Stel je staat gezellig op een feestje met vrienden en je verbrandt je hand aan een kaars, dan kun je dat op dat moment weglachen. Maar als je je dag niet hebt en je brandt je op dat moment thuis, dan kun je diezelfde pijn heel anders ervaren.”

“Bepaalde topsporters kunnen beter tegen pijn als er bepaalde prestaties tegenover staan of als ze veel adrenaline in hun lijf hebben. Maar je kunt je afvragen of je dat wel wil. Is het wel verstandig om je pijngrens te verleggen? Want uiteindelijk is pijn een helder signaal van je lichaam. Het zegt: ’Stop er is iets aan de hand’. Dus hoe verstandig is het om dat pijnsignaal te dempen?”