Inflatie in eurozone lager dan verwacht, prijzen in Nederland juist meer gestegen

Gemiddeld lagen de prijzen voor Nederlandse consumenten in maart 3,1 procent hoger dan in dezelfde maand een jaar eerder. De energieprijzen zijn 3,7 procent in prijs gestegen ten opzichte van een jaar eerder, vorige maand was dat nog 1,1 procent. Benzine en diesel zijn de laatste weken verder in prijs gestegen, de benzineprijs ligt weer boven de 2 euro.

Dit volgt op een lange daling van de prijzen voor gas, stroom en brandstof nadat in 2022 alle records gebroken werden. Door de sterk fluctuerende energieprijzen kwam de inflatie in oktober, voor het eerst sinds jaren, zelfs onder de 0 procent uit.

Deze inflatiecijfers zijn een eerste raming over maart van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De definitieve cijfers publiceert het statistiekbureau op 9 april.

Eurozone

De inflatie in de eurozone daalde in maart naar 2,4 procent op jaarbasis. Dat was in februari 2,6 procent. Dit blijkt uit voorlopige cijfers van statistiekbureau Eurostat. Dat komt vooral doordat de voedselprijzen minder snel zijn gestegen dan vorige maand. De energieprijzen dalen in Eurolanden nog wel, maar minder hard dan vorige maand. Ook de kerninflatie, waarin de sterk schommelende prijzen van energie, voedsel, drank en tabak niet zijn meegenomen was de afgelopen maand lager. In maart was de kerninflatie 2,9 procent, in februari 3,1 procent.

Analisten verwachtten dat de inflatie op 2,5 procent uit zou komen, met 2,4 procent is de inflatie in de eurozone dus lager dan verwacht. Mogelijk leidt dit de komende maanden tot een renteverlaging van de Europese Centrale Bank (ECB). De afgelopen jaren heeft de ECB gepoogd met renteverhogingen de inflatie te laten dalen tot 2 procent. Nu komt dat doel steeds meer in zicht. Het verlagen van de rente die ECB rekent voor banken zal ook voor de consument gevolgen hebben, bijvoorbeeld de hypotheekrente kan daardoor lager uitvallen. Economen verwachten de eerste verlaging in juni.

Energie en boodschappen

De voedselprijzen stijgen in Nederland verder, maar in een minder rap tempo dan voorheen. Voedsel, dranken en tabak zijn gemiddeld 2,8 procent duurder dan een jaar geleden, dat was in februari 2,7 procent. Een jaar geleden was de inflatie van voedselprijzen nog rond de 18 procent op jaarbasis. De grootste prijsstijging voor consumenten zit nu niet in de boodschappen maar in diensten, daarvan stegen de prijzen 4,6 procent ten opzichte van een jaar eerder.

De inflatie van energieprijzen wordt sinds juni 2023 berekend op basis van nieuwe én bestaande energiecontracten. Tot en met mei telden in het inflatiecijfer alleen nieuw afgesloten energiecontracten mee. Daardoor was de inflatie hoger in de eerste maanden na de start van de oorlog in Oekraïne, nieuwe energiecontracten stegen toen razendsnel in prijs.

Sinds november 2022 zou de nieuwe methode juist tot hogere inflatie hebben geleid: bestaande contracten waren vanaf dat moment grosso modo prijziger. Het CBS gaat de oude cijfers niet met terugwerkende kracht wijzigen. De prijsindex volgens de nieuwe methode wordt vergeleken met het ‘oude’ prijspeil in juli 2022.

Internationaal

In Europees verband wordt de inflatie ook berekend, daar komt de Nederlandse inflatie ook uit op 3,1 procent in maart. In februari was dit 2,7 procent. De zogeheten geharmoniseerde prijsindex van de Europese Unie valt voor Nederland lager uit dan de consumentenprijsindex. Het grootste verschil: de kosten voor het wonen in een eigen woning worden in de Europese cijfers niet meegenomen.

Ook in andere landen stijgen de prijzen, maar veel EU-landen zien wel een stuk lagere inflatiecijfers dan eerder.

Hieronder ziet u de laatst bekende inflatiecijfers voor EU-landen. In maart was binnen de eurozone de inflatie het hoogst in Kroatië (4,9 procent) en het laagst in Litouwen (0,3 procent).

Lonen en brandstof

De brandstofprijzen worden door velen met argusogen in de gaten gehouden. Vanwege het dure tanken heeft het kabinet begin april 2022 de accijns op benzine en diesel tijdelijk verlaagd. Begin juli is die accijnsverlaging gedeeltelijk teruggedraaid, dat is duidelijk te zien in de prijzen aan de pomp. De laatste maanden zijn de prijzen gestaag weer wat gedaald, maar sinds de jaarwisseling is een kleine stijging zichtbaar. Sinds maart ligt de benzineprijs weer boven de 2 euro.

De lonen stijgen ook, maar konden lange tijd de geldontwaarding niet bijhouden. Dit betekent dat veel Nederlandse werknemers nu minder te besteden hebben dan een twee jaar geleden. In oktober waren de cao-lonen gemiddeld 6,5 procent hoger dan een jaar eerder. Over het hele jaar 2023 komt de loonstijging gemiddeld uit op 6,1 procent.