Het demissionaire kabinet wil betere voorlichting om nepnieuws rond vaccinaties tegen te gaan. D66 vindt dat dit al lang had moeten gebeuren. VVD stoft een wet uit 2020 af om kinderopvangcentra bij een te lage vaccinatiegraad alleen toegankelijk te maken voor kinderen die zijn gevaccineerd.
Nu kinderen ernstig ziek zijn geworden en soms zelfs zijn overleden, terwijl vaccinaties dat hadden kunnen voorkomen, vindt de politiek dat er iets moet gebeuren om de vaccinatiegraad weer op te krikken. Want die daalt de laatste jaren.
"Het vertrouwen in vaccineren is de afgelopen paar jaar enorm onder druk komen te staan", zei demissionair staatssecretaris Maarten van Ooijen (Volksgezondheid) deze week in de Tweede Kamer. Dat komt volgens hem door een gebrek aan vertrouwen. "Met name door desinformatie. Door leugens op met name sociale media."
Dat kunnen bijvoorbeeld filmpjes op TikTok zijn. Dat is dan ook de plek waar Van Ooijen onder andere aan denkt om die desinformatie te bestrijden.
VVD: 'Keuze om niet te vaccineren heeft consequenties'
VVD-Kamerlid Sophie Hermans werkt weer aan de wet die haar partij eigenlijk in 2020 wilde indienen. Kern daarvan is dat de kinderopvang niet meer toegankelijk wordt voor ongevaccineerde kinderen als de vaccinatiegraad onder 92 procent komt.
"Als je ervoor kiest om je kind niet te laten vaccineren, dan heeft die keuze consequenties", zegt Hermans in een toelichting tegen NU.nl. Het wordt geen vaccinatieplicht, benadrukt de VVD'er.
"Met de dalende vaccinatiegraad krijg je het risico op het uitbreken van ziektes die je eigenlijk kunt indammen. De VVD kiest er dan voor om kinderen te beschermen die zich niet kunnen vaccineren vanwege hun leeftijd of om medische redenen", zegt Hermans.
Het is nu onduidelijk of opvanglocaties ongevaccineerde kinderen mogen weigeren. De sector vraagt daarom om richtlijnen vanuit de overheid.
De vaccinatiegraad voor de bof, mazelen en rodehond (BMR) bij veertien maanden schoot in 2023 ruim onder de 90 procent (88,1 procent). Hetzelfde beeld is te zien bij de prik tegen difterie, kinkhoest, tetanus en polio (DKTP). Die vaccinatiegraad daalde van bijna 92 procent in 2022 naar 86,7 procent vorig jaar. Gezondheidsinstituut RIVM maakt zich zorgen.
Hermans houdt nog een slag om de arm wat betreft de precieze ondergrens. De laatste keer dat daarnaar gekeken werd, is alweer vier jaar geleden. Volgende maand gaat de wet in consultatie. Dan volgt nog een advies van de Raad van State en daarna mogen de Tweede en Eerste Kamer zich erover buigen.
D66: 'We hebben ons veilig gewaand'
Voor D66-Kamerlid Wieke Paulusma is het VVD-initiatief "bespreekbaar", maar ze wil niet tot die tijd wachten voordat er iets gebeurt. "Het gaat nu mis", zegt ze tegen NU.nl.
Er moet veel meer aan voorlichting worden gedaan, vindt Paulusma. Staatssecretaris Van Ooijen heeft wat dat betreft in haar ogen gefaald. "Ik hoor al drie jaar van deze staatssecretaris dat er betere voorlichting komt. Er zijn voorlichtingscampagnes beloofd die er nooit zijn gekomen. Maar in de tussentijd is de vaccinatiegraad alleen maar gedaald."
D66 diende in 2018 een wet in waarmee de kinderopvang zelf ongevaccineerde kinderen kon weigeren. Dat voorstel werd in februari 2020 met grote meerderheid aangenomen in de Tweede Kamer. Enkele weken later brak de coronacrisis uit.
Toen de Eerste Kamer zich in mei 2022 over het voorstel boog, viel het coronavaccin onder het Rijksvaccinatieprogramma. Daardoor konden kinderen zonder coronavaccin ook worden geweigerd, wat destijds zeer gevoelig lag. Daarom trokken bijna alle partijen hun handen ervan af. Alleen D66 stemde nog voor. "Het woord 'vaccineren' was destijds zo beladen", zegt Paulusma.
Gek genoeg is het succes van het Rijksvaccinatieprogramma nu het nadeel, zegt de D66'er. "Mensen hebben niet door hoe ernstig deze ziektes zijn, want ze zijn heel lang niet voorgekomen dankzij de vaccinaties. We hebben ons veilig gewaand en zijn gemakzuchtig geworden."
NUjij: Uitgelichte reacties