Vijftig (!) keer per week moet Maastunnel dicht voor te hoge vrachtwagen, hoe kan dat?

Met transportbedrijf Van den Bogerd in Bergschenhoek mogen we een keertje meerijden door de Maastunnel. Zij balen er ook van dat die zo vaak dicht moet vanwege te hoge vrachtwagens. Het overkomt ze ook zelf wel eens.

Hoogst irritant, vinden ze. Niet alleen vanwege het omrijden en tijdverlies maar ook om de ergernis bij andere automobilisten. "Daar heb je weer zo'n domme chauffeur, zie je ze denken", zegt trucker Ewoud. “Maar zij weten niet beter.”

Transportplanner Erik van Herreveld weet van zijn chauffeurs dat het lang niet altijd bij dodelijke blikken blijft. Getoeter en scheldpartijen krijgen ze over zich heen. “Dat de chauffeur best wel een eikel is. Want die automobilist denkt 'wat een slechte chauffeur', maar die chauffeur verwacht dat die erdoorheen kan.”

Ook de redactie van Rijnmond ontvangt regelmatig boze en gefrustreerde berichten van automobilisten. “Vanochtend om 6:45u stond er ALWEER een vrachtwagen met afsluiting tot gevolg. Je zal maar in een ambulance liggen”, schrijft Chris. “Het probleem is niet dat de vrachtwagen te hoog is, maar dat de chauffeur ‘niet kan lezen’. Met andere woorden: dat die de waarschuwingsborden negeert en zijn route niet goed plant”, moppert Henk.

Na de ‘dingdong’ geeft de tunneloperator instructies en moet de chauffeur met zijn lichten seinen dat ie de boodschap heeft begrepen. Als het soepel loopt, is de sluiting na vijf minuten voorbij. Buitenlandse chauffeurs begrijpen er soms geen snars van. Dan vraagt de operator of een automobilist zo vriendelijk wil zijn om het de chauffeur met handen en voeten uit te leggen. Een sluiting duurt dan al gauw een stuk langer. "Laatst nog een kwartier staan wachten door een chauffeur uit Polen die de boel ophield. Zouden de verkeersborden internationaal bekend zijn?", vraagt Henriëtte zich af.

Het probleem van de tunnelsluitingen heeft overigens niets te maken met de vrachtwagens die zich regelmatig klemrijden onder een viaduct op één van de toeritten van de Maastunnel. Dat gebeurde bijvoorbeeld vorige week toevallig bij twee trucks tegelijkertijd. De doorrijhoogte van die viaducten is maximaal 3,6 meter. De bedoeling is dat chauffeurs van hoge trucks deze viaducten mijden en bovenlangs richting de Maastunnel rijden.

We nemen de proef op de som en rijden mee met chauffeur Ewoud in zijn splinternieuwe elektrische vrachtwagen. Op zijn dak zit geen zeil maar een harde kunststof plaat. Voor we starten, meten we de hoogte op: 3,99 meter. “Dat zou gewoon moeten lukken”, zegt planner Erik vol vertrouwen.

“Ik mijd de Maastunnel eigenlijk het liefst”, vertelt chauffeur Ewoud onderweg. Van zijn collega-chauffeurs hoort hij dat ze de ene keer wel door de Maastunnel mogen en een andere keer weer niet. In dat gedoe heeft hij niet veel zin.

Van alle tunnels in onze regio gaat de Maastunnel het vaakst dicht: 2500 keer per jaar. Dan volgt de Drechttunnel in de A16 bij Dordrecht. Vorig jaar moest die 2240 keer dicht. Dat heeft minder gevolgen, want niet beide rijbanen hoeven dicht en een te hoge vrachtwagen kan zijn weg vervolgen via een parallelbaan.

Het is een hardnekkig fenomeen. Bijna vijf jaar na de renovatie van de Maastunnel neemt het aantal ook niet af. En dat is vreemd.

Op alle toegangswegen naar de Maastunnel hangen blauwe waarschuwingsborden waarop staat aangegeven dat de maximale doorrijhoogte van de tunnel 4 meter is. Dat lijkt helder. Het is de wettelijke maximale hoogte van een vrachtwagen. “We zijn in principe niet hoger dan de toegestane 4 meter”, vertelt planner Erik. “De navigatie geeft ook aan dat het kan”. Ook andere transporteurs zeggen dat het ‘zou moeten passen’.

De Maastunnel is een rijksmonument en daar moet je zuinig op zijn. Om te voorkomen dat vrachtwagens zich klemrijden en schade aanrichten aan de tunnelbuis of antieke tegels, staat er een hoogtemeter voor de ingang van de tunnel. Die geeft een kleine marge van 4 centimeter. Dus bij een hoogte van 4,04 meter gaat het alarm af en moet een vrachtwagen omkeren. Vóór de renovatie stond de hoogtemeter een paar centimeter rekkelijker afgesteld.

De kwetsbaarheid is niet zozeer de hoogte van het plafond, maar een schuine rand tussen het plafond en de tunnelwand (zie afbeelding).

Er waren eerder al veel klachten over de hoogtemeter, in 2020 heeft de gemeente die verplaatst naar een plek voor een 'meer zuivere’ meting.

Nog altijd vinden transporteurs dat de hoogtemeter ‘te strak’ staat afgesteld. “Een windvlaag en 'ting', het alarm gaat af”, vertelt de planner van het transportbedrijf uit Bergschenhoek. Dat is ook de enige reden die hij kan bedenken waarom een chauffeur werd weggestuurd. “Als je pech hebt, kan het dat een flap omhoog waait en het signaal afgaat. Qua hoogte is het geen probleem. Hij is er vaker doorheen gereden.”

Deze ervaring herkennen ze bij Boonstra Transport uit Friesland. “Het doek gaat ‘bol’ staan als de vrachtwagen gaat rijden. Dit komt door de wind die in de oplegger wordt gezogen en dan aan de voorkant er weer uit wil”, legt planner Harry Pera uit. Ook één van zijn chauffeurs werd onlangs tegengehouden die er eerder wel doorheen kon.

Zo’n wapperend zeil is volgens de transporteurs vrij onschuldig. “Dat kan geen schade veroorzaken.” Zij vermoeden dat de alarmering ook afgaat op een antenne.

Als we de toerit van de Maastunnel opdraaien, gaan al gauw de lichten op rood. Even zijn we nog in de veronderstelling dat toevallig aan de zuidkant een vrachtwagen te hoog is en de tunnel dichtgaat. Maar dan gaat de dingdong en schalt door de luidsprekers dat de “oranje vrachtwagen te hoog is voor de Maastunnel”. Daarna volgen de instructies hoe om te draaien. Toch de pineut. “Balen, zonde", reageert Ewoud. "Die signalering staat veel te strak. Dat gaat helemaal nergens over. Daarom rijd ik altijd om."

De gemeente Rotterdam vindt het heel vervelend dat Ewoud moest omkeren maar het was niet onterecht. De technisch beheerder van de Maastunnel heeft de camerabeelden teruggekeken. "Met de hoogtemeter is niets mis. Die wordt ieder jaar twaalf keer geijkt", laat hij via een woordvoerder weten. "Volgens ons is de vrachtwagen met de duimstok niet nauwkeurig gemeten. De voorkant van de oplegger was te hoog." De gemeente geeft toe dat het wel verwarrend is. Ze adviseert chauffeurs rekening te houden met de vering, lading en antenne.

Het transportbedrijf in Bergschenhoek kijkt vreemd op van de reactie van de gemeente. "De stok die we gebruikt hebben, is een speciaal meetinstrument. Dat zou toch correct moeten zijn", reageert planner Erik van Herreveld. Als second opinion hebben ze een andere trailer opgemeten. "Die kwam uit op 3, 98 meter en ook daar ging de signalering bij af."

Bij Boonstra Transport uit Friesland zijn ze achteraf de exacte hoogte van de wagen gaan opmeten. “We zijn erachter hoe het kon dat de chauffeur er eerder wel door kon”, biecht Harry Pera op. “De chauffeur heeft een nieuwe wagen en die staat 4 centimeter hoger afgesteld dan zijn oude.” Daarmee komt de hoogte nét uit op 4.04 meter. “In de garage hebben we de wagen inmiddels weer een paar centimeter lager afgesteld.”

De transportbedrijven vinden dat er bij de Maastunnel echt iets moet veranderen. De huidige situatie werkt niet omdat iedere trucker ervan uitgaat dat het gewoon past. Die 4 centimeter marge van de hoogtemeter vraagt om problemen. “Er moet wel een tolerantie zijn. Als de tunnel werkelijk 4.04 meter is, dan moet je er een waarschuwingsbord van 3.8 meter neerzetten en dan rijdt er geen vrachtwagen meer doorheen”, zegt Harry Pera van het transportbedrijf uit Friesland.

De gemeente Rotterdam vindt ook dat de Maastunnel wel heel vaak dichtmoet. "Dat is vervelend voor chauffeurs, maar ook voor andere weggebruikers en hulpdiensten. We nemen het probleem serieus en zoeken naar een oplossing om het aantal sluitingen omlaag te krijgen", laat een woordvoerder weten.

Chauffeur Ewoud van het transportbedrijf uit Bergschenhoek heeft wel een suggestie: “Maak van de linkerbaan een vrachtwagenbaan.”