Van de partijen aan de formatietafel vindt alleen de VVD een tussendoel voor 2040 onderweg naar klimaatneutraliteit in 2050 "logisch". Of 90 procent het streven moet worden, hield VVD-Kamerlid Silvio Erkens nog in het midden. "Een Europees doel is beter dan een Nederlands doel", zei hij donderdag wel tijdens een debat in de Tweede Kamer.
Net als veel andere partijen wil Erkens weten wat voor maatregelen er nodig zouden zijn om een doel van 90 procent minder broeikasgasuitstoot te halen. Ook wil hij, zoals partijen van links tot rechts, meer aandacht voor de uitvoering van het bestaande Europese klimaatbeleid.
Dat beleid telt volgens de Europese Commissie al op tot 88 procent minder uitstoot in 2040, als het tenminste volledig wordt uitgevoerd. Maar problemen als een overvol stroomnet en een trage vergunningverlening kunnen nog roet in het eten gooien.
Volg ons klimaatnieuws
NSC en BBB zijn tegen versnelling
NSC wil eerst meer duidelijkheid over de benodigde maatregelen. "Ik zou nooit een contract ondertekenen als ik de precieze voorwaarden niet ken", zei NSC-Kamerlid Wytske Postma.
Zij is kritisch op onder meer de mogelijkheid dat er veel ondergrondse CO2-opslag nodig is om het EU-doel te halen. Omdat Nederland veel lege gasvelden onder de Noordzee heeft, vreest zij dat ons land verantwoordelijk wordt voor een groot deel van die opslag.
Volgens Postma ontstaat door de inzet op CO2-opslag het risico dat bedrijven veel fossiele brandstoffen zullen blijven verbruiken en hun uitstoot onder de grond stoppen. "Ik zou juist willen dat we met de ambities voor 2050 echt weggaan van fossiele brandstoffen."
De BBB vreest dat het nieuwe klimaatdoel niet uitvoerbaar zal zijn. Door de huidige doelen voor 2030 "piept en kraakt onze samenleving al", zei BBB-Kamerlid Henk Vermeer. Zijn partij is "niet voor vertraging, maar wel tegen versnelling".
De PVV hield zich tijdens het debat grotendeels afzijdig, maar Kamerlid Jeremy Mooiman zei wel tegen een tussendoel voor 2040 zijn. "Dat moeten we niet willen." De PVV stelde in haar verkiezingsprogramma nog dat al het klimaatbeleid "door de shredder" moest, maar de formatiepartners willen niet tornen aan de bestaande doelen.
Jetten: 'Niet geloofwaardig als we wetenschappelijk advies negeren'
De Europese Commissie heeft 90 procent minder uitstoot van broeikasgassen in 2040 voorgesteld als doel. Het gaat slechts om een voorlopig voorstel; na de Europese verkiezingen van juni kan de volgende Commissie het doel nog wijzigen. Bovendien moeten het Europees Parlement en de lidstaten zich er dan nog over uitspreken.
Demissionair klimaatminister Rob Jetten wees er tijdens het debat op dat in de Europese klimaatwet staat dat er een nieuw tussendoel voor 2040 moet komen. Ook bij de VN zal in het kader van het Parijsakkoord zo'n doel moeten worden ingediend.
Het doel van 90 procent komt voort uit een wetenschappelijk advies van de EU-klimaatraad. "Als we daarvan gaan afwijken en als Europese ministers het wetenschappelijke advies naast ons neerleggen, zijn we niet geloofwaardig", zei Jetten. Dan kan de EU ook niet verwachten dat andere landen hard werken aan het terugbrengen van hun uitstoot in de komende decennia, betoogde de minister.
Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) schreef eerder deze week dat het doel van 90 procent voor Nederland op het randje van het haalbare zit. Maar een lagere doelstelling is onrechtvaardig tegenover landen die armer zijn en in het verleden minder hebben uitgestoten, oordeelt het PBL.
Linkse partijen willen sneller
GroenLinks-PvdA, de Partij voor de Dieren en Volt pleitten donderdag voor een nog ambitieuzer klimaatdoel. Zij zien het liefst dat Nederland al in 2040 klimaatneutraal is. Daarbij moet er wel veel meer aandacht komen voor de bescherming van de armste Nederlanders, zei GL-PvdA-Kamerlid Suzanne Kröger. "Het is van groot belang dat klimaatrechtvaardigheid veel beter dan nu wordt vormgegeven."
ChristenUnie-Kamerlid Pieter Grinwis maakte zich als enige hard voor de financiering van uitstootvermindering in het buitenland als onderdeel van het Nederlandse klimaatbeleid. Het PBL wees er deze week op dat Nederland ook op die manier kan bijdragen aan een wereldwijd rechtvaardiger klimaatbeleid. "De focus op CO2-uitstoot binnen onze eigen grenzen vind ik CO2-fetisjisme", zei Grinwis. "Ik vind dat we moeten kijken naar onze impact wereldwijd."
Jetten ziet niets in dat plan. Het is "oncontroleerbaar" of de buitenlandse uitstoot daadwerkelijk naar beneden gaat door Nederlandse investeringen, vreest hij. Bovendien moet er toch worden geïnvesteerd in Nederlandse klimaatmaatregelen, zei de minister. "Dan is het een beetje zonde als je het geld naar een andere overheid hebt overgemaakt."
NUjij: Uitgelichte reacties