Eindelijk is er een simpele lijst die laat zien waar je chipszak of mandarijnennetje weggooit
Vaak twijfelen mensen hoe ze thuis hun afval moet scheiden. Wat moet in welke bak? Een nieuwe, simpele lijst moet duidelijkheid bieden.
Afval scheiden is goed voor het klimaat, maar niet makkelijk. Is die lege chipszak restafval of PMD (plastic, metaal en drankkartons)? Zoek je het online op, dan vind je allerlei lijstjes, maar niet altijd duidelijkheid. Zo verschilde het tot voor kort per gemeente of de chipszak wel bij het plastic afval mag. Ook kunnen van tijd tot tijd de regels veranderen vanwege nieuwe recyclagetechnologie.
Een nieuwe, landelijke wel/niet-lijst moet dit probleem uit de wereld helpen. Die is dinsdag gepresenteerd door het Platform Ketenoptimalisatie (PKO), een samenwerking van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en Verpact, de organisatie die verantwoordelijk is voor het recyclen van afval.
De lijst is vooral van belang buiten de grote steden, omdat mensen daar het afval zelf scheiden en het niet achteraf met machines wordt gesorteerd. Hoe minder het PMD-afval vervuild wordt met verpakkingen die er niet in thuishoren, hoe efficiënter er gerecycled kan worden. Vijf voorbeelden van verwarrende afvalkwesties.
Tandenborstels
“Als het geen verpakking is, hoort het niet in de PMD-zak”, zegt Hester Klein Lankhorst, directeur van Verpact. “Een badeendje of een plastic tandenborstel zijn gemaakt van een ander materiaal.” De machines die nieuwe verpakkingen maken van het PMD-afval werken alleen met de materialen van verpakkingen om deze te recyclen. “Er mag best wat vervuiling bij zitten, maar hoe schoner de stroom, hoe beter we die kunnen verwerken tot grondstof voor nieuwe verpakkingen. Badeendjes, Duplo en andere niet-verpakkingen zijn een andere afvalstroom. Je kunt dit soort artikelen kwijt in de milieustraat.”
Fruitnetjes
Onduidelijkheid bestaat ook bij fruitnetjes, zoals het mandarijnennetje. De netjes worden gebruikt om fruit te verpakken en zijn van kunststof gemaakt. Een materiaal dat wel te recyclen is. Toch mogen de netjes niet in de PMD-afvalbakken volgens de wel/niet-lijst. “Door de netjes kunnen de machines vastlopen”, zegt Klein Lankhorst. Afvalscheidingswijzer.nl beschrijft dat de netjes zich om de messen van maalmolens draaien en dat ander afval in de netjes blijft haken, wat de sorteerstromen minder schoon maakt.
Chipszakken
“Er was een verschil per gemeente en afvalbedrijf voor wat betreft het recyclen van de chipszak. We willen het nu zo makkelijk mogelijk maken”, zegt Klein Lankhorst. De zakken bestaan uit verschillende soorten plastic, waardoor deze lastiger te recyclen zijn. Daarom verschilden de regels nog weleens per plek. Deze verwarring is nu opgelost, in eke gemeente mag de chipszak nu bij het PMD-afval, hoewel hij lastiger te recyclen blijft.
Piepschuim
Ook piepschuim kan verleidelijk zijn om in de plasticbak te gooien. Veel elektronische apparaten of andere breekbare producten zijn erin verpakt. Toch hoort het materiaal niet in de plasticbak. “Het is een samenstelling die heel lastig te recyclen is in de plasticstroom”, zegt Klein Lankhorst. Het vervuilt de rest van de afvalstroom door de samenstelling van het materiaal. Daarnaast verspreidt het materiaal makkelijk. “Als je er bijvoorbeeld een keer op slaat dan gaat het overal tussen zitten.” Piepschuim kan in de milieustraat apart worden ingeleverd en tot nieuw piepschuim worden verwerkt.
Haarspray
Verpakkingen waar chemische stoffen in hebben gezeten, zoals bussen voor haarspray, mogen niet bij het PMD-afval. De resten van chemische stoffen kunnen bijtend of plakkerig zijn en zijn daarom slecht voor de kwaliteit van de nieuwe grondstoffen. “Ze vervuilen deze zoveel dat afvalstromen niet meer gerecycled kunnen worden. Plakkerige chemische resten kunnen er ook voor zorgen dat afval aan elkaar plakt en moeilijk te scheiden is”, zegt Klein Lankhorst. Chemische verpakkingen mogen daarom naar het lokale inleverpunt van de gemeente.
Algemene tips voor effectief PMD-afval scheiden
Wanneer je afval effectief weggooit zijn er een aantal algemene regels. Zo is naast de verpakking ook de inhoud belangrijk. “Een vol yoghurtpak, vol melkpak of bedorven vlees: als iedereen dit doet kan het een hele grote vervuiling zijn voor de rest van het verpakkingsafval”, zegt Klein Lankhorst. Machines kunnen de materialen die gerecycled worden door voedsel minder makkelijk verwerken. Verpakkingen moeten daarom weinig etensresten bevatten.
Maar let op, afwassen van verpakkingen is ook niet nodig. “Dat kost veel water, wat slecht is voor het milieu”, zegt Klein Lankhorst. Verpakkingen met weinig resten worden bij het verwerken van het afval toch al schoongemaakt. Dat hoef je niet zelf nog een keer te doen.
Als je toch nog in de war bent door alle verschillende soorten afval is het makkelijkste volgens Klein Lankhorst om de volgende gedachte te hanteren: “Als iets een verpakking is van iets anders dan chemicaliën of medicijnen, dan mag het in de PMD-bak. Dit geldt ook voor metalen-, plastic- en drankverpakkingen waar geen statiegeld op zit. Zorg er daarbij voor dat er niet te veel etensresten in zitten. Ook goed om te weten: veel afval dat niet bij het PMD-afval hoort, kan alsnog gerecycled worden. Inleveren gebeurt dan alleen op een andere plek: een milieustraat.
Bekijk de volledige wel/niet-lijst zelf op de website van Recycleklaar.
Lees ook:
Tips voor het scheiden van plastic: dit mag wel en dit mag niet in de plastic afvalzak
Heeft plastic scheiden zin, vroeg de Groene Gids onlangs. Nu antwoord op de vraag: wat leent zich voor hergebruik?