Een paar uur eten en de rest van de dag honger lijden, het is al jaren een populaire manier om een paar pondjes kwijt te raken. Ook voor de algehele gezondheid kiezen mensen ervoor om een vastendieet te volgen. Maar nu blijkt uit een enorme studie dat dit waarschijnlijk helemaal niet goed voor je is.
De kans om te overlijden aan hart- en vaatziekten is ruim 90 procent groter bij mensen die aan intermittent fasting doen en slechts acht uur op een dag eten, vergeleken met mensen die van zichzelf gewoon twaalf tot zestien uur op een dag hapjes mogen nemen.
Tijdelijk niet eten
Bij intermittent fasting, periodiek vasten in goed Nederlands, eten mensen maar een beperkt aantal uur per dag. De meesten kiezen voor een schema waarbij ze acht uur lang mogen eten en zestien uur niet. Ze eten dan bijvoorbeeld alleen tussen 12.00 en 20.00 uur, maar het kan nog strikter: sommigen eten maar vier uur per dag of zelfs alleen om de dag. Eerder onderzoek bewees ook gunstige effecten op de korte termijn voor bijvoorbeeld bloeddruk en cholesterol. Dat komt natuurlijk deels doordat mensen simpelweg minder calorieën binnenkrijgen en niet per se door de aard van het dieet zelf.
Over de effecten op de lange termijn was echter nog weinig bekend. Daarom besloten de onderzoekers dieetgegevens van ruim 20.000 Amerikanen met een gemiddelde leeftijd van 49 jaar te bekijken uit een langlopend Amerikaans onderzoek van 2003 tot 2018 en die naast de sterftecijfers in die periode te leggen.
Schokkende resultaten
En daaruit kwamen schokkende resultaten naar voren: mensen die al hun voedsel in minder dan acht uur op een dag consumeerden hadden 91 procent meer kans op overlijden door hart- en vaatziekten en periodiek vasten verkleinde de kans op sterfte door andere oorzaken niet. Wie hart- en vaatziekten of kanker heeft, moet extra uitkijken: vasten vergroot de kans op overlijden, zelfs bij tien uur per dag eten. En wie kanker had en meer dan zestien uur per dag at, liep minder risico om dood te gaan aan de ziekte.
“We waren verrast dat mensen die periodiek vasten meer kans hadden om te overlijden aan hart- en vaatziekten. Hoewel dit type dieet populair is om zijn kortetermijnvoordelen, toont ons onderzoek duidelijk aan dat, vergeleken met een typisch eetschema van twaalf tot zestien uur per dag, een kortere eetperiode niet leidt tot een langer leven”, zegt onderzoeker Victor Wenze Zhong.
Persoonlijke aanpak
“Het is cruciaal voor patiënten, vooral degenen met hartziekten of kanker, dat ze weten dat een vastendieet de kans op overlijden vergroot. Onze studie moedigt aan tot een voorzichtigere en persoonlijkere aanpak voor diëten om er zeker van te zijn dat het in lijn is met iemands gezondheid en het laatste wetenschappelijke bewijs”, vertelt hij verder, maar de wetenschapper benadrukt ook: “Hoewel deze studie een relatie heeft vastgesteld tussen acht uur eten op een dag en dood door hart- en vaatziekten betekent dit niet dat periodiek vasten leidt tot cardiovasculair overlijden.”
Nadeel van de studie is bovendien dat hij afhankelijk is van zelfgerapporteerde eetgewoonten, die gedurende slechts een paar dagen zijn bijgehouden. Ook zijn andere factoren voor vroegtijdige sterfte niet meegenomen. In vervolgonderzoek moet daar verder naar gekeken worden, net als naar de biologische mechanismen die mogelijk ten grondslag liggen aan het verband tussen periodiek vasten en een slechtere gezondheid.
Beter niet vasten
“Deze studie toont aan dat periodiek vasten misschien wel voordelen heeft op de korte termijn, maar op de lange termijn ongezond is”, reageert geneeskundeprofessor Christopher Gardner van Stanford University. Hij wil wel graag nog meer details weten over de studie. “Een daarvan is de kwaliteit van het eten van de verschillende groepen deelnemers. Zonder deze informatie kan niet worden vastgesteld of een ongezond eetpatroon niet een alternatieve verklaring is voor de resultaten.”
Maar al met al lijkt het erop dat we maar beter kunnen oppassen met periodiek vasten. Op de lange termijn doet het mogelijk meer kwaad dan goed en ook op de korte termijn zijn de effecten beperkt. Dat scheelt dus weer, hoef je geen honger meer te lijden.
