Verwerkingsbedrijven zitten met bergen plastic voor hergebruik, want gewoon plastic is ‘veel te goedkoop’
De Vereniging Afvalbedrijven waarschuwt het demissionaire kabinet voor een ‘crisis’ in de recyclesector. Door spotgoedkoop nieuw plastic is uitgesorteerd plastic moeilijk aan de man te brengen, waardoor voorraden voor recycling zich opstapelen, staat in een brandbrief.
Het zijn economisch zware tijden voor bedrijven die plastic recyclen. De prijzen van ‘virgin plastic’, vers geproduceerd uit olie, zijn in het afgelopen jaar gehalveerd. Dat maakt het lastig concurreren voor aanbieders van recyclaat: uitgesorteerd plastic uit afval. In januari ging de Nederlandse plasticsorteerder Umincorp al failliet, dat plasticafval onder handen nam uit steden als Amsterdam, Utrecht en Den Haag.
Over de auteur
Niels Waarlo is economieverslaggever van de Volkskrant. Hij schrijft onder meer over duurzaamheid en de circulaire economie.
De problemen in de sector staan op gespannen voet met de Nederlandse ambities om meer plastic te recyclen en in 2050 zelfs ‘volledig circulair’ te zijn. Daar zijn ook de afvalbedrijven zich van bewust. Wijzend op het belang van die circulariteit proberen ze de politiek zover te krijgen om recyclebedrijven extra te steunen en gebruik van de goedvirginplastic te ontmoedigen.
Niet rendabel
Op dit moment is het aanbieden van recyclaat volgens de branche niet rendabel. Dat probleem speelt in heel Europa. Afvalverwerker Veolia sloot vorig jaar een Duitse fabriek voor de recycling van polyethyleentereftalaat of ‘pet’, de plasticsoort die gebruikt wordt in onder meer frisdrankflessen. Meer sluitingen en faillissementen dreigen als de overheid niet ingrijpt, stellen de afvalbedrijven.
Ze vragen de overheid om een vast bedrag te betalen per ton recyclaat bovenop de marktprijs. Daarnaast zou de Nederlandse overheid bij zijn inkoopbeleid minimaal de eigen recycledoelstellingen moeten volgen. Dat moet ervoor zorgen dat in 2030 de helft van het ingekochte plastic gerecycled is. Tot slot pleit de branche voor een CO2-kredietsysteem voor plastic, wat erop neerkomt dat producenten extra moeten betalen voor gebruik van niet-gerecycled plastic.
Wat betreft plastics is de circulaire samenleving ver weg. Grofweg de helft van de plastic verpakkingen van Nederlandse huishoudens werd in 2022 als ‘gerecycled’ aangemerkt. Voor plastics in het algemeen ligt dat percentage een stuk lager. De hoeveelheid verbrand (en dus niet gerecycled) plastic steeg in 2022 bovendien met 13 procent, bleek vorige maand uit een brief van demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen (Infrastructuur en Waterstaat) aan de Tweede Kamer. Plastic uit gebruikte verpakkingen hergebruiken in nieuwe voedselverpakkingen is intussen zeer moeilijk onder strenge Europese wetgeving rond voedselveiligheid.
Broodnodige capaciteit
De komende jaren moeten nieuwe Europese regels het bedrijfsleven richting gebruik van meer gerecycled plastic dwingen. Vanaf 2030 gelden er in Europa ‘bijmengverplichtingen’ voor de productie van plastic: vanaf dat moment moeten nieuwe producten elk jaar een groter percentage recyclaat bevatten. In Nederland gaan dergelijke regels drie jaar eerder al in. Recyclebedrijven hopen dat de vraag naar recyclaat door de regelgeving stevig aantrekt.
Dan moeten ze wel overleven tot die tijd. Daarvoor bestaat geen garantie, toont het faillissement van Umincorp. Deze situatie kan ervoor zorgen dat bedrijven niet investeren in broodnodige nieuwe recyclecapaciteit, is de vrees. ‘Wij komen deze fase wel door’, zei Renewi-directielid Marc den Hartog onlangs tegen de Volkskrant: Renewi is immers een groot recyclebedrijf dat in verschillende takken van afvalverwerking en -hergebruik actief is. ‘Maar kleinere recyclebedrijven die zich helemaal hebben toegespitst op plastic, hebben het lastig.’
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
