Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen was zondag met de premiers van Griekenland, Italië in België in Caïro om de deal met de Egyptische president Abdel Fattah Al Sisi af te ronden. De onderhandelingen kregen extra urgentie door de oorlog in Gaza.
Egypte is een belangrijke partner voor de Europese Unie vanwege de oorlog in het naastgelegen Gaza. Egypte is een van de voortrekkers in de onderhandelingen over een staakt-het-vuren tussen Hamas en Israël. Ook is het land een belangrijke uitvalsbasis voor de humanitaire hulp aan Gaza. Egypte weigert de grens met de Gazastrook te openen, onder meer uit angst om bij te dragen aan gedwongen verplaatsing van Palestijnen.
De miljardendeal met Egypte gaat voor een groot deel over het tegengaan van illegale migratie. Maar er gaat ook geld naar handel, kennissamenwerking en financiële zaken met Egypte. Dat zei demissionair premier Mark Rutte woensdag al tijdens een bezoek aan de Egyptische president Al Sisi in Caïro.
De EU leent een bedrag van 5 miljard euro aan Egypte en stelt 1,8 miljard beschikbaar voor investeringen. Egypte krijgt dit geld over een periode van drie jaar uitbetaald. Daarnaast krijgt Egypte 600 miljoen euro aan investeringen. 200 miljoen daarvan is bestemd voor maatregelen om migratie naar Europa tegen te gaan. Egypte kan het geld goed gebruiken om de economische crisis aan te pakken.
Egypte belangrijk doorreisland migranten
Volgens Egypte zijn er sinds 2016 geen boten met migranten vertrokken van de Egyptische kust naar Europa. Maar de route van Egypte naar Libië over land, en vervolgens van Libië naar Italië over zee, wordt wel veel gebruikt. Egypte is niet alleen een belangrijk doorreisland voor bijvoorbeeld mensen die vluchten voor de oorlog in Soedan, ook steeds meer Egyptenaren maken de oversteek.
Volgens cijfers van de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) blijkt dat in 2022 zeker 21.753 Egyptische migranten aankwamen in Europa. In dat jaar voerde Egypte de lijst met herkomstlanden van migranten in de EU aan. Vorig jaar kwamen er 12.639 Egyptische migranten aan en dit jaar tot nu toe 199.
Europa wil dat Egypte illegale migranten tegenhoudt en opvangt of terugstuurt naar hun land van herkomst. In ruil daarvoor krijgt Egypte geld om de economische crisis aan te pakken. Een deel van het bedrag moet dus worden besteed aan maatregelen om de migranten naar Europa tegen te houden.
Volgens de Egyptische autoriteiten en het IOM vangt Egypte op dit moment al zeker 9 miljoen vluchtelingen op. De meesten van hen komen uit Soedan en Syrië. Vluchtelingen hebben toegang tot basisvoorzieningen, zoals gezondheidszorg en onderwijs. Daarvoor moeten ze wel zelf betalen. Vluchtelingen die geregistreerd zijn bij de UNHCR in Egypte hebben recht op diensten van de vluchtelingenorganisatie van de VN.
Volg dit onderwerp
Enorme inflatie van voedselprijzen
Extra geld vanuit de EU komt Egypte goed uit. Het land kampt namelijk met een enorme economische crisis en tekort aan buitenlandse valuta. Volgens cijfers van de Egyptische centrale bank steeg de algemene inflatie in februari naar 35,7 procent, ten opzichte van 29,9 procent in januari. De inflatie van prijzen voor voedsel en drinken ligt nog veel hoger. Begin maart devalueerde het Egyptische pond. De waarde ten opzichte van de Amerikaanse dollar zakte toen van 30.85 Egyptische pond naar 50 Egyptische pond.
Ondertussen is Egypte afhankelijk van buitenlandse leningen en deals om de economie overeind te houden. Egypte hoopt dat de economische situatie iets wordt verlicht door de recente deal van 24 miljard dollar met de Verenigde Arabische Emiraten om de stad Ras al-Hikma aan de noordkust te ontwikkelen, en een lening van het Internationaal Monetair Fonds van 8 miljard dollar.
Zorgen over mensenrechten
Net als bij de migratiedeal met Tunesië zijn er ook in het geval van Egypte zorgen over mensenrechtenschendingen. Van vrijheid van meningsuiting en persvrijheid is amper sprake. Politieke tegenstanders of critici worden gevangengezet. De lhbti+-gemeenschap heeft te maken met ernstige intimidatie. En ook vluchtelingen en migranten krijgen te maken met intimidatie van de autoriteiten.
Mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch documenteerde onder meer gevallen van arbitraire detentie, fysiek misbruik, en gedwongen terugkeer van migranten naar onveilige herkomstlanden van vluchtelingen in Egypte.
NUjij: Uitgelichte reacties