Direct naar artikelinhoud
Nieuws

Vier baby’s overleden aan gevolgen kinkhoest, uitbraak houdt aan

Vier baby’s zijn dit jaar overleden aan de gevolgen van kinkhoest. Dat heeft het RIVM vrijdag bekendgemaakt. Gebruikelijk is dat ieder jaar wel enkele baby’s aan de ziekte overlijden, maar over de huidige toename maakt het instituut zich ‘grote zorgen’. Onbekend is of het gaat om kinderen die niet waren gevaccineerd.

Een baby wordt ingeënt op een consultatiebureau in Heemstede.Beeld Arie Kieviet voor de Volkskrant

Kinkhoest, officieel pertussis, is een bacteriële ziekte die leidt tot langdurige, ‘blaffende’ hoest. Bij jonge kinderen en vooral baby’s kan de ziekte gevaarlijk zijn. Bij baby’s kan de ziekte leiden tot uitputting, zuurstofgebrek en tot korte ademhalingsstilstanden. De ziekte is grotendeels te voorkomen door vaccinatie van zwangeren en baby’s. Van de meldingen bij het RIVM gaat het in 85 procent van de gevallen om ongevaccineerde kinderen.

Sinds eind jaren negentig is de kinkhoest bezig aan een opmars, vermoedelijk omdat de bacterie wat is gemuteerd. Jaarlijks worden tussen de vier- en tienduizend gevallen gerapporteerd bij de GGD, al is dat vermoedelijk een lager aantal dan het werkelijke aantal kinkhoestgevallen. Vorige maand waarschuwde het RIVM al voor de forse uitbraak die deze winter gaande is. In november waren er zo’n zeshonderd gevallen per maand, inmiddels zijn dat er enkele honderden per week.

Over de auteur
Maarten Keulemans is wetenschapsredacteur bij de Volkskrant, met als specialismen microleven, klimaat, archeologie en gentech.

Elke week een opname

‘Dat zien we ook echt wel terug in het ziekenhuis’, zegt kinderarts Mirjam van Veen van het Juliana Kinderziekenhuis in Den Haag. ‘Elke week nemen we wel een kind op met kinkhoest. De ziekte kan leiden tot forse benauwdheid. Juist heel jonge baby’s zijn superkwetsbaar.’

Over het algemeen zijn de kinderen die worden opgenomen niet gevaccineerd, vertelt Van Veen. ‘Ouders zeggen soms: het kindje is nog zo jong, en dan zouden we het meteen al zo’n prik moeten geven.’ Of er is bij de ouders sprake van onwetendheid over de ziekten waartegen wordt ingeënt, of van zorgen om bijwerkingen.

De kinderarts wijst erop dat ook aanstaande moeders zich kunnen laten vaccineren, met de zogeheten 22-wekenprik. ‘De baby wordt zo ook beschermd tegen kinkhoest. Juist de eerste maanden, als het kind zo kwetsbaar is’.

Rond Bijbelgordel

De huidige uitbraak speelde zich aanvankelijk vooral af rond wat de Bijbelgordel wordt genoemd, van Zeeland via Gelderland naar Drenthe, maakte het RIVM eerder bekend. Inmiddels gaat kinkhoest rond door het hele land.

Toch kunnen er meer redenen zijn voor de huidige opleving. Zo wijzen epidemiologen erop dat in de coronajaren de weerbaarheid tegen andere ziekten kan zijn teruggelopen, doordat vanwege de coronamaatregelen andere ziektekiemen niet goed konden rondgaan.

In een eerdere versie stond dat ‘het virus rondgaat door het hele land'. Kinkhoest wordt echter veroorzaakt door een bacterie.