Meer patiënten door legionella in het ziekenhuis: ‘Je kunt echt heel ziek worden van water’

In tien jaar tijd belandden ruim drie keer zoveel mensen door de legionellabacterie in het ziekenhuis. Het RIVM weet niet precies waardoor dat komt, omdat het vaak lastig is de besmettingsbron te achterhalen.

Wel is bekend dat eerder meerdere mensen besmet raakten via afvalwaterzuivering, maar ook bubbelbaden of natte koeltorens (een installatie om gebouwen of een productieproces te koelen). ,,We hebben aanwijzingen dat het merendeel van de mensen ziek wordt, doordat legionella in de omgeving hangt”, aldus Alvin Bartels, beleidsadviseur infectiepreventie bij het RIVM.

Het RIVM ziet dat meer mensen ziek worden als het na een lange warme periode weer regent. Ook vorig jaar waren vooral in de zomermaanden veel ziekenhuisopnames van patiënten met een ernstige longontsteking. Naar schatting overlijdt uiteindelijk zo’n 5 tot 10 procent van de opgenomen patiënten. Dat betekent dat alleen al in 2023 omgerekend tientallen mensen door een legionella-infectie zijn gestorven.

Precies daarom waarschuwt de Stichting Veteranenziekte voor een besmetting. ,,Je kunt echt heel ziek worden van water”, zegt vice-voorzitter Diana Snijder. De patiëntenorganisatie ziet mensen die langdurig klachten overhouden, vergelijkbaar met post-covid. ,,Die mensen houden last van vermoeidheid, concentratieproblemen. Ik ken mensen die na vijf jaar nog niet hersteld zijn.”

De patiëntenorganisatie vreest dat de ruim negenhonderd besmettingen slechts het topje van de ijsberg zijn. ,,Dat zijn de patiënten die in het ziekenhuis lagen en zijn getest. Maar heel veel mensen zullen niet eens weten dat ze een legionella-infectie hebben”, verklaart Snijder. Temeer omdat niet iedereen zo ziek wordt en een besmetting ook een verkoudheid kan veroorzaken.

Om de bacterie beter in de gaten te houden, pleit de Stichting Veteranenziekte voor meer testen bij huisartsen. ,,Met corona moesten we allemaal testen. Dit ziektebeeld lijkt op corona, maar bijna niemand wordt getest”, zegt Snijder. Het RIVM stelt ook dat mensen vanaf 40 jaar een steeds groter risico gaan lopen op ernstige ziekte door legionella.

Toch blijft het lastig om een legionella-infectie te voorkomen. ,,Voorkom verneveling en laat een zak tuinaarde niet in de zon liggen”, adviseert Snijder. Bartels: ,,Als je een bubbelbad in de tuin hebt, is het verstandig dat regelmatig goed schoon te maken. Al kan je het niet helemaal voorkomen. En de kans dat je ziek wordt, is gelukkig nog klein.”

Het is intussen 25 jaar geleden dat er een grote uitbraak in Bovenkarspel was, waarbij in korte tijd 32 mensen overleden.

Lees ook: Met deze 7 tips voorkom je een legionellabesmetting