Samengevat
De ASUS TUF Gaming AX6000 is een erg interessante router voor wie beschikt over een internetverbinding die de 1Gbit/s overstijgt en daar een passende router bij zoekt. De AX6000 levert twee poorten die 2,5Gbit/s doorvoer bieden voor een kleine portemonnee. Op het gebied van bereik scoort de router erg goed. In een vergelijking met de duurdere AX86S blijkt het netwerk op 2,4GHz verder te reiken. De TUF-productlijn heeft uiteraard een gaminguiterlijk voor zowel de hardware als de software. In de software zijn ook gamespecifieke functies te vinden, maar die zijn niet onmisbaar voor gamers. Ze voegen wel gemak toe. De MediaTek-chipset maakt deze router geen geschikte kandidaat voor thirdpartyfirmware Merlin. Fans van deze firmware moeten dus naar een andere router kijken. Al met al is de TUF AX6000 een krachtige router met alle Asuswrt-opties, en een prima doorvoer en bereik.
Pluspunten
Minpunten
In mijn recente Wifirouter Best Buy Guide is kortgeleden een gat gevallen door de prijsstijging van de ASUS GT-AX86S. Daarom zoeken we een alternatief voor die categorie. In zo’n geval openen we natuurlijk de Pricewatch om te zoeken op basis van gelijkwaardige specificaties, maar een zo gevonden alternatief moet zich dan wel bewijzen met testresultaten. In dit artikel bekijken we daarom de ASUS TUF Gaming AX6000, die op veel vlakken vergelijkbare of (op papier) betere specificaties biedt dan de AX86S, maar dan voor een prijs die ruim binnen de grenzen van de categorie ‘midrangerouters tot 200 euro’ valt.
De specificaties van beide routers naast elkaar:
ASUS RT-AX86S |
ASUS TUF Gaming AX6000 |
|
2,4GHz |
3x3 860Mbit/s |
4x4 1150Mbit/s |
5GHz |
4x4 4800Mbit/s |
4x4 4800Mbit/s |
Processorsnelheid |
1,8GHz |
2GHz |
Processorkernen |
2 |
4 |
Werkgeheugen |
512MB |
512MB |
Opslag |
256MB |
256MB |
Wan-aansluitingen |
1x 2,5Gbit/s |
1x 2,5Gbit/s |
Lan-aansluitingen |
4x 1Gbit/s |
4x 1Gbit/s + 1x 2,5Gbit/s |
Zoals in de tabel duidelijk wordt, heeft de AX6000 een snellere soc, een extra stream op 2,4GHz en verschillende multigigabitpoorten. Met name dat laatste is interessant als je beschikt over een internetverbinding waarvan de snelheid de gigabit overstijgt, met de dubbele 2,5Gbit/s-poorten kun je die snelheid daadwerkelijk benutten op een bedrade client. Veel andere routers bieden een enkele snelle aansluiting, maar begrenzen de bedrade clients op 1Gbit/s door de maximale snelheid van de lan-aansluitingen te limiteren. Met draadloze Wi-Fi 6-apparatuur kun je die grens onder gunstige omstandigheden doorbreken, maar ook dan zul je niet in de buurt komen van 2,5Gbit/s doorvoer. In de categorie wifirouters met zo’n poortenconfiguratie is de TUF-AX6000 op dit moment de laagst geprijsde router. Daarmee houdt de AX6000 de TUF-familie-eer hoog. De TUF-AX3000 die we eerder bekeken, is al tijden de goedkoopste wifirouter met een 2,5Gbit/s-aansluiting, al zit de concurrentie hem op de hielen.
Een van de 1Gbit/s lan-aansluitingen is gemarkeerd als aansluiting voor spelapparatuur, zoals een game-pc of console. Betreft het een game-pc, dan zijn die vaak stevig uitgerust, waaronder steeds vaker een netwerkaansluiting die meer dan 1Gbit/s doorvoer ondersteunt. Met dat feit in het achterhoofd is het raar dat de 2,5Gbit/s-aansluiting niet toegewezen kan worden als gamepoort. Je lijkt zo gedwongen te worden om te kiezen tussen bandbreedte en reactiesnelheid. Toch gaat dat niet helemaal op, aangezien een verbinding met meer dan een gigabit per seconde aan doorvoer niet makkelijk zodanig gesmoord raakt dat je spelervaring daarvan invloed ondervindt.
Hardware
De TUF AX6000 komt in een full colour bedrukte doos met kartonnen inlay. In de doos vinden we de router, een korte netwerkkabel en een netspanningsadapter met een uitgangsspanning van 12V. ASUS levert bij routers vaak een universele adapter mee met verschillende opzetstukjes, maar de voeding van de AX6000 heeft enkel de europlug- (CEE 7/16-)aansluiting. Dit vormt misschien een uitdaging voor reislustige tweakers die graag hun router meenemen, maar het voorkomt in veruit de meeste gevallen weer wat plastic opzetstukjes die uiteindelijk onbenut in de prullenbak verdwijnen.
Het uiterlijk van de TUF-AX6000 is onmiskenbaar dat van een gamerouter, maar in vergelijking met de ROG-routers, zoals de BE98 en AXE16000, is het design subtiel te noemen. Op de router vinden we gekleurde leds, maar enkel achter het TUF-logo.
De chipset van de router is gefabriceerd door MediaTek. Dit is een nadeel voor de fans van firmwareaanpassingen, aangezien Merlin, een van de populairste firmwarealternatieven voor ASUS-routers, geen ondersteuning biedt voor de chipsets van MediaTek. Aan het hoofd vinden we de MediaTek MT7986A-soc. Deze bevat een 2GHz-processor met vier rekenkernen. De soc beschikt over 512MB werkgeheugen, dat wordt geleverd door Nanya. De 256MB flashopslag van Winbond bevat de firmware, instellingen en logbestanden. De MT7976G is verantwoordelijk voor het wifinetwerk op 2,4GHz. Deze chipset kan simultaan maximaal vier draadloze streams afhandelen, een meer dan de AX86S. Op 5GHz zien we de MT7976A aan het hoofd van de radioketen. Ook deze ondersteunt vier streams en maximaal 160MHz bandbreedte.
Op de onderzijde van het pcb is te zien dat de gedeeltes waar hoogfrequente signalen verwerkt worden, voorzien zijn van uitgebreide pcb-shielding. De grote koperen contactvlakken voeren signalen af die op het pcb instralen. Zo wordt voorkomen dat signalen uit het antennepad reflecteren en de signaalintegriteit beïnvloeden.
Software
De AX6000 wordt geleverd met Asuswrt, zoals gebruikelijk is bij routers van ASUS. TUF-routers krijgen wel een aangepaste variant die meer gericht is op gaming en een aangepast uiterlijk heeft. Dat je op een TUF-router bent ingelogd, merk je dan ook direct door de gele accentkleur en futuristische vormgeving van de interface.
Als je al ervaring hebt met Asuswrt, zie je al snel dat er verder weinig spectaculair veranderd is. De menuopties zijn hetzelfde, de instellingsmogelijkheden gelukkig ook. Er zijn extra gamespecifieke functies beschikbaar, die te vinden zijn in het Gameboost-menu. In dit menu vinden we Gear Accelerator, Mobile Game Mode en Open NAT. Gear Accelerator laat je een apparaat aanwijzen dat prioriteit krijgt op het netwerk en de internetverbinding. Voor het aangewezen apparaat worden vervolgens automatisch alle relevante qos-instellingen aangemaakt. Open NAT doet hetzelfde, maar dan voor portforwarding. Je wijst een game toe aan een client en de software opent automatisch de juiste poorten. Mobile Game Mode werkt in combinatie met een afzonderlijke smartphoneapp en optimaliseert de verbinding voor mobiele apparatuur. We hebben de TUF-variant van Asuswrt eerder uitgebreid bekeken in dit artikel.
Testresultaten
Om context te bieden bij de testresultaten van de TUF-AX6000, zetten we drie andere deelnemers in de grafieken. Dit keer is dat natuurlijk de ASUS RT-AX86S met daarnaast de TP-Link AXE75 en de AVM FritzBox 4060. Deze routers vind je allemaal terug in de categorie tot 200 euro in onze Best Buy Guide. De FritzBox beschikt over een 2,5Gbit/s-aansluiting, maar ondersteunt geen 160MHz bandbreedte; de AXE75 beschikt niet over een snelle ethernetaansluiting, maar biedt wel een 6GHz-netwerk aan.
Maximale doorvoer
We beginnen met de maximaledoorvoertest. In deze test kijken we welke doorvoersnelheid maximaal haalbaar is op het wifinetwerk van de router. We testen dit in beide richtingen, dus van de router naar de client en vice versa.
Op 2,4GHz zien we dat de router prima presteert, zowel in de up- als in de downlinkrichting. Op 5GHz blijkt het voordeel van de 2,5Gbit/s-aansluiting. Hierdoor kan de doorvoer de 1Gbit/s overstijgen en laat de router in beide richtingen een doorvoer van meer dan 1,5Gbit/s noteren. De FritzBox beschikt natuurlijk ook over een 2,5Gbit/s-poort, maar doordat de router op 5GHz enkel 80MHz bandbreedte ondersteunt, blijft de snelheid achter. De AXE75 heeft een 6GHz-wifiradio waarvan de doorvoer in potentie ook de 1Gbit/s moet overschrijden. Door het gebrek aan een snelle ethernetaansluiting is de router echter begrensd en komt die maximale doorvoer ook in de resultaten niet naar voren. De 5GHz-resultaten laten zien dat routers ondanks de mooie specificaties op de doos vaak bottlenecks hebben waardoor de maximaal geadverteerde snelheden niet gehaald worden.
Demping versus doorvoersnelheid
Bij het testen van de maximale doorvoersnelheid bij demping, of de range versus rate, meten we de doorvoer van de wifirouters terwijl we de demping op de signalen van de client steeds verder opvoeren. Zo krijgen we een beeld van hoe de routers presteren als het bereik slechter wordt door grotere afstanden of muren.
2,4GHz
Het bereik op 2,4GHz is uitmuntend te noemen. De AX86S scoort op dit vlak al erg goed, maar de TUF-AX6000 laat in de downlinkrichting over de hele linie zo'n 20Mbit/s meer noteren bij dezelfde dempingsfactor. In de uplinkrichting scoren de twee ASUS-routers nagenoeg identiek, met een klein voordeel voor de AX6000. Dat voordeel is te danken aan de extra stream die de AX6000 op 2,4GHz heeft ten opzichte van de AX86S. Het extra antennesignaal zorgt voor een betere signaal-ruisverhouding tijdens het ontvangen van signalen, waardoor minder sterke signalen beter worden ontvangen. Ook transmissies hebben voordeel van de extra beschikbare stream; hiermee kan een transmissie extra kracht bijgezet worden door gebruik te maken van beamforming. Dat dit voordelen biedt ten opzichte van de AX86S, is duidelijk meetbaar en toont zichzelf over zo'n beetje de hele linie waar de demping invloed krijgt op het signaal.
De overige twee deelnemers beschikken ook over vier streams, maar laten wat ruimte liggen. De AXE75 weet tot de zwaarste dempingsfactor een verbinding te behouden, hoewel de doorvoer dan nagenoeg onbruikbaar laag is. Toch is dat resultaat beter dan dat van de FritzBox, die al veel eerder de handdoek in de ring gooit en de verbinding bij een demping van 57dB al verloren is.
5GHz
Ook op 5GHz zijn de scores van beide ASUS-routers erg vergelijkbaar. In de downlinkrichting blijkt de AX6600 een beetje demping wel te waarderen; de doorvoersnelheid van de verbinding wordt in de eerste dempingsstappen alleen maar hoger. Vanaf zo'n 24dB begint de demping een negatieve invloed te krijgen op de verbinding en vanaf dat punt zijn de scores van de AX86S en AX6600 zo vergelijkbaar dat de lijn in de grafiek bijna oranje kleurt van het overlappen. Aan de grens van het bereik is de koek iets eerder op bij de TUF-AX6000, maar bij zulke dempingsfactoren zul je in de praktijk waarschijnlijk al eerder omgeschakeld zijn naar het 2,4GHz-netwerk of een meshaccesspoint dat beter bereik biedt. Weer reiken de wifinetwerken van de ASUS-routers verder dan die van de andere deelnemers in de test. De AXE75 biedt ook op 5GHz een fatsoenlijk bereik, maar de doorvoersnelheid blijft iets achter. De FritzBox noteert over de hele linie een lagere doorvoersnelheid. Weer heeft deze router de handdoek al in de ring gegooid, terwijl de tegenstanders een verbinding bieden waarmee je nog prima zou kunnen Netflixen met fatsoenlijke kwaliteit.
Multibandtest
Bij deze test laten we de wifinetwerken op de maximale snelheid ingesteld staan en maakt elke client tegelijk verbinding op een aparte band van de router, waarna we tegelijk op elke frequentieband de maximale doorvoer testen. Dit doen we ook weer in twee richtingen: uplink en downlink. Hiermee testen we de interne doorvoer van een router naar de wanpoort. Routerchipsets bevatten een interne switch, waarmee naast de lan- en wanaansluiting ook de radio’s verbonden zijn. Met deze test wordt de doorvoer van deze switch getest en proberen we te identificeren of iets in het communicatiepad de snelheid begrenst.
De multibandtest toont goed aan in hoeverre een 1Gbit/s-aansluiting een beperking vormt als er een maximale hoeveelheid data verplaatst moet worden op alle banden. Alle routers behalve de AX6000 zijn hier begrensd op 1Gbit/s. Voor de AX6000 toont de test simpelweg aan dat er geen begrenzing zit in de datapaden tussen de radio's en interne switch. Die begrenzing is bij de overige routers overduidelijk terug te zien in de totaalscore.
Multiclienttest
In dit scenario meten we de maximale doorvoer van drie clients tegelijk. We voeren de tests uit in de uplink- en downlinkrichting. De clients zijn op geen enkele wijze begrensd in hun bandbreedte. Het is aan de router om alle clients een stabiele doorvoer en ongeveer gelijke bandbreedte aan te bieden.
In de downlinkrichting zien we op beide radiobanden dat de AX86S de bandbreedte weliswaar netjes gelijkmatig verdeelt over de clients, maar dat de totale doorvoersnelheid achterblijft ten opzichte van de TUF-AX6000. De extra 2,4GHz-stream die de TUF-AX6000 eerder al een voordeel gaf bij de dempingstest, blijkt ook in deze test voordeel te bieden. De AX6000 weet hiermee efficiënter gebruik te maken van de beschikbare zendtijd en bereikt een snellere datadoorvoer. Opgeteld komt dit neer op zo'n 100Mbit/s.
Op 5GHz is het verschil in datadoorvoer groter: 233Mbit/s, al is de vergelijking op deze radioband minder goed te maken. Doordat de AX6000 niet begrensd is op 1Gbit/s, kan hij een hogere snelheid halen en hij doet dat ook met opgeteld 1072Mbit/s doorvoer. Waar we wel een vergelijking in kunnen maken, is de verdeling van de bandbreedte over de clients en het is erg duidelijk in de grafieken dat dit het minder sterke punt van de AX6000 is. De snelheidverschillen tussen de afzonderlijke clients zijn een stuk groter dan bij de AX86S. Het is dus een beetje gokken of je bij de AX6000 aan de goede kant van de bandbreedteverdeling terechtkomt. De AX86S levert bij een drukbezet netwerk weliswaar minder totale datadoorvoer, maar wel wat meer garantie op een eerlijke verdeling van de beschikbare bandbreedte.
Ruis
In onze ruis- of interferentietest testen we de doorvoer zonder demping, maar we zenden met onze signaalgenerator wifiverkeer uit om een naburig netwerk te simuleren. Dit doen we met twee (wmm-)prioriteitsinstellingen aan de kant van de signaalgenerator: 'best effort' en 'voice'. We doen een test met deze twee instellingen op hetzelfde wifikanaal als de router en op een kanaal waarbij de bandbreedte deels die van de geteste router overlapt. Om rekening te houden met overig netwerkverkeer, moet een router luisteren alvorens te zenden. Zeker bij elkaar overlappende netwerken zien we vaak verschillen in hoe de routers hiermee omgaan.
Zonder ruis is het verkeersbeeld van de AX6000 op 2,4GHz wat onrustig ten opzichte van de AX86S. De doorvoersnelheid is prima, maar er treden af en toe onnodige dips in op. Onze testopstelling staat in een ruisvrije omgeving waar niets het signaal kan verstoren, tenzij we dat zelf willen. Zodra we ruis in de testopstelling brengen, zien we dat de AX6000 daar op 2,4GHz beduidend beter mee omgaat dan de AX86S. Net als bij de dempingstest zien we dat de AX6000 hier voordeel heeft van zijn extra radiostream doordat de signaal-ruisverhouding groter is. Met name bij ruis op hetzelfde kanaal zien we dat de AX6000S aanzienlijk beter presteert.
Op 5GHz is het beeld hoe de twee routers met ruis omgaan, een stuk gelijkmatiger, hoewel het verkeersbeeld zonder ruis opnieuw onrustiger is bij de AX6000 dan bij de AX86S. Bij ruis op hetzelfde kanaal lijkt de AX86S iets beter te presteren. De AX86S krijgt over het algemeen een hogere datadoorvoer voor elkaar zonder dat de stabiliteit daar onder te lijden heeft. Bij ruis op een overlappend kanaal presteert de AX86S hetzelfde als wanneer de ruis op hetzelfde kanaal optreedt. De AX6000 gaat iets beter om met een aangrenzende router die 'verkeerd' is ingesteld.
Energiegebruik
Het energiegebruik van de AX6000 is gemiddeld als de router niets doet. Hij is dan zelfs marginaal zuiniger dan de AX86S. Dat verandert als de router stevig gebruikt wordt. Dan wordt hij ronduit onzuinig. Zeker in vergelijking met een powerhouse als de ASUS ROG Rapture GT-AXE16000, waarvan de hardware stukken steviger is uitgevoerd, is dat niet zo fraai. Een router zal in de meeste gevallen het grootste deel van de dag niet zwaar belast worden, dus het stroomverbruik in rust is verreweg het meest van belang. Gezien de specificaties is het stevige verbruik van de AX6000S echter op zijn minst opvallend te noemen.
Conclusie
De TUF-AX6000 is een router die op veel punten de duurdere AX86S naar de kroon steekt. De doorvoersnelheid is prima en heeft op 5GHz extra de ruimte vanwege de snelle ethernetaansluiting. Doordat de router ten opzichte van de al prima presterende AX86S over een extra stream beschikt op 2,4GHz, reikt het netwerk op deze radioband verder en gaat de router makkelijker om met ruis. De twee 2,5Gbit/s-poorten zijn met name interessant als je een internetverbinding hebt die de 1Gbit/s overstijgt. De extra opties die worden geboden voor gamers, zijn minder interessant, maar kunnen wel extra gemak bieden. Het energiegebruik kan beter, zeker in vergelijking met sommige andere routers in de lijst die over meer radio's en meer verwerkingskracht beschikken.
De vraag waar deze review mee begon, is of de AX6000 een waardige opvolger van de AX86S is in de Best Buy Guide. Daarover kan ik positief zijn. De AX6000 presteert op veel gebieden gelijkwaardig of beter en is verkrijgbaar voor een prijs waarvoor je de AX86S al tijden niet meer kunt krijgen. De 'gamesmaak' nemen we daarbij voor lief. Het uiterlijk vertoon is gelukkig binnen de perken gebleven ten opzichte van sommige andere gamerouters. Zoals eerder te lezen viel in onze review van de AX4200, bieden de gamefuncties met name voordeel als je internetverbinding niet al te best is of continu op de limiet wordt belast. Daarnaast bieden ze gemak en zekerheid voor gebruikers die minder bedreven zijn met technieken als portforwarding en qos. Daarom neemt deze router nu de plaats in van de AX86S in onze Wifirouter Best Buy Guide.