Boswachter Daan Meeuwissen bewaakt de rustige kraamtijd van vogels, hagedissen en reeën
Bezoekers willen genieten van de ontluikende lente, maar de natuur is in deze periode juist gebaat bij rust. De boswachters zijn er druk mee.
“Mevrouw, wilt u uw hondje aanlijnen?”, vraagt Daan Meeuwissen aan een wandelaarster bij de Hatertse en Overasseltse vennen. Meeuwissen is publieksboswachter bij Staatsbosbeheer in het Rijk van Nijmegen. “Hij mag hier niet loslopen, zeker niet in het broedseizoen. Een stukje verderop mag het wel”, wijst hij. De wandelaarster lijnt haar hondje onmiddellijk aan.
De komende tijd verwacht Meeuwissen veel mensen ‘over de vloer’. Een lenteachtig weekeinde nodigt zeker uit om naar buiten te gaan. Maar die behoefte om erop uit te trekken kan wringen met de behoefte van de natuur aan rust. Officieel begint op 15 maart het broedseizoen, dat loopt tot 15 juli. Maar door de zachte winter is de natuur er vroeg bij en krijgen de dieren wat eerder het voorjaar in hun kop.
Ook dit jaar vragen natuurorganisaties in het hele land rekening te houden met de dieren in de natuurgebieden. Ze hangen posters op met de regels. Soms zijn er tijdens het broedseizoen strengere regels, zoals het aanlijnen van honden of een struinverbod. Soms gaat een gebied helemaal dicht. En de boswachters zijn meer aanwezig om mensen aan te spreken. Ze geven voorlichting en wijzen mensen op hun gedrag, daarbij worden ze op drukke plekken geholpen door vrijwilligers. Er zijn extra surveillancerondes en zo nodig wordt er gehandhaafd.
Een rustige kraamtijd vergroot de kans op gezonde jongen
“Met name in het voorjaar is de kraamkamer van Moeder Natuur kwetsbaar”, legt Meeuwissen uit. Vogels, konijnen, hagedissen, dassen, reeën en vossen zijn gebaat bij rust. Ze paren, baren en broeden in dit seizoen. Een rustige kraamtijd met zo weinig mogelijk verstoring vergroot de kans op een succesvol nest en gezonde jonge dieren. “Mensen zeggen vaak: mijn hondje laat de dieren met rust, maar als een hond wat verder van het pad of richting het riet loopt, wordt zijn aanwezigheid al gauw opgemerkt, wat ertoe kan leiden dat de ouders langer wegblijven van hun jongen. En soms zelfs helemaal. Ook mensen kunnen wanneer ze rondstruinen buiten de paden de natuur verstoren.”
Al wandelend wijst hij op een olifantenpaadje, ontstaan doordat het reguliere wandelpad onder water staat vanwege de hoge grondwaterstand. “Zo nat heb ik het hier in de vennen nog niet eerder gezien. Maar zo zie je dus meteen het effect als mensen een ander pad kiezen. Planten, heide en grassen verdwijnen op die plek. Vaak is de verstoring niet zo zichtbaar, maar wel aanwezig.”
In de Millingerwaard is de toegang beperkt vanwege de zeearend
In het Rijk van Nijmegen en de Gelderse poort worden weinig stukken volledig afgesloten. Dat geldt wel voor de Bunswaard in Beuningen. “In deze uiterwaard mag men normaal gesproken struinen, er zijn geen aangelegde paden. Dit verstoort vogels bij het broeden. En dan gaat de natuur voor”, legt Meeuwissen uit. Vooralsnog staat de Bunswaard onder water vanwege het hoogwater. “We doen daarnaast een slot op de hekken en plaatsen borden.” Ook in de Millingerwaard is de toegang beperkt, vanwege het nest van een zeearend. “Het trekt natuurlijk juist mensen aan, maar zij kunnen het nest bewonderen vanaf een nabijgelegen dijk en een uitkijkpunt, zonder dat ze daarmee de zeearend storen.”
Op de Veluwe waren altijd al gebieden afgesloten tijdens het broedseizoen. Daar komen dit jaar een aantal gebieden bij, zoals het Kootwijkerzand en de Stroesche Heide. Slagbomen, infoborden en palen met touwen markeren de rustgebieden.
De boswachters zijn er druk mee om de rust te bewaren. Meeuwissen: “Ik wil vooral graag uitleggen waarom we die regels hebben. Iedereen wil buiten genieten en dat is goed. Maar we moeten ook de natuur beschermen. De meeste paden zijn zo aangelegd dat er voldoende rustplekken overblijven. Houd je daarom aan de regels en toon respect. Net zoals je op kraambezoek bij iemand thuis ook doet.”
Lees ook:
Zo nodig je vogels uit in je tuin, en houd je de kat op afstand
Leuk, meer vogels in je tuin! Maar lukt dat ook in een kleine tuin of op je balkon? Absoluut, zegt trouw-columnist Loethe Olthuis. Lees hier haar tips.