Made in Grunn: De Amerikaanse vouwdoos van Bonsema

Zoals wel vaker bij een product dat op het eerste gezicht niet al te ingewikkeld oogt, gaat er achter de dozen van Bonsema een wereld schuil van geavanceerde techniek, gecompliceerde logistiek en investeringen van vele tonnen.

In bijvoorbeeld de nieuwe dozenvouwmachine die Bonsema sinds vorig jaar in de productiehal heeft staan. Een gifgroene, computergestuurde machine van zeker 25 meter lang die onvermoeibaar en met gemak tweehonderd gevouwen dozen per minuut uitspuwt, netjes gebundeld in een pakketje.

’De trots van het bedrijf’, aldus Plieger over deze inliner. In principe te bedienen door slechts één medewerker die ongevouwen karton aan de voorkant aanvult en voor de rest vooral displays en lampjes in de gaten houdt.

Wat er aan de andere zijde van de machine uitkomt, is wat in de verpakkingenindustrie de Amerikaanse vouwdoos wordt genoemd. In de codetaal van de industrie ook wel FEFCO 0201. Dat staat trouwens voor Fédération Européenne des Fabricants de Carton Ondulé, de vereniging van Europese fabrikanten van golfkarton die zich met alles rond kartonproductie bezighoudt.

Andere soorten dozen dan de Amerikaanse vouwdoos produceert de machine ook zonder moeite, maar de Amerikaanse variant in allerlei afmetingen is ongeveer zeventig procent van de productie van Bonsema. Bij elkaar maakt Bonsema nu jaarlijks rond de tien miljoen dozen, klein en groot, bedrukt en onbedrukt.

Deze Amerikaanse vouwdoos is de meest gebruikte doos; gemaakt van golfkarton en met aan de boven- en onderkant twee kleppen die met tape dichtgeplakt kunnen worden. Zet je ze op de goede manier bij elkaar dan passen ze precies op een pallet. Een toonbeeld van efficiëntie.

Bedrijfsleider Plieger zit ’zijn hele leven al in de verpakkingen’ en is vertrouwd met alle ins en outs van de dozen. ‘Wanneer je eenmaal het virus van het karton hebt, dan kom je er niet meer vanaf’, stelt Plieger bloedserieus. Hij werkt sinds dertien jaar voor Bonsema, eens een Gronings familiebedrijf, gevestigd aan de Koningsweg.

De familie verkocht het in 2010 aan de Groninger ondernemer Marc Hendriks. Die laatste deed Bonsema op zijn beurt eind vorig jaar deels over aan de Eindhovense Pallieter Groep, een bedrijvenconglomeraat actief in onder meer verkoop van vrachtwagens en de bouw.

Bonsema was feitelijk een handelsbedrijf. Dat veranderde toen een jaar of vijf geleden Dozenproducent in Groningen werd overgenomen. Dat was achteraf gezien een uitstekend moment, want het was net zo’n beetje voor corona, een moment waarop de vraag naar dozen explodeerde door de enorme opleving van online-bestellingen.

Plieger: ‘Dozenproducent was een heel mooi bedrijf maar met een verouderd machinepark. Wat wij voor ogen hadden, konden we er niet mee realiseren. Dus hebben we geïnvesteerd in nieuwe machines.’ Ook kwam Felix Verpakkingen in Hoogeveen erbij (2017) en vorig jaar werd Vermeulen Verpakkingen in Leeuwarden ingelijfd.

Na een paar verhuizingen die nodig waren omdat Bonsema groeide als kool, zit het bedrijf sinds een paar jaar in Kolham. Daar is het pand volgens Plieger nu ook alweer te krap. Door de snelle ontwikkelingen van de afgelopen jaren is het voor Bonsema momenteel een logistieke puzzel om de hoeveelheid karton die dagelijks per trailer arriveert op te slaan en door de fabriek heen te loodsen.

Bonsema is nu een typisch regionale producent met stevig voet aan de grond in de drie noordelijke provincies. Vier van de vijf klanten van Bonsema zitten in Noord-Nederland. Het zijn bedrijven als Marne’s Mosterd, FC Groningen en webshops als het snelgroeiende Cookinglife.

De echt grote series aan kartonnen dozen laat Bonsema over aan kartonreuzen als Smurfit Kappa. Plieger: ‘We hebben er niet zoveel aan als onze machines drie dagen staan te draaien voor één order. Dat is leuk, maar we kunnen dan even onze andere klanten niet bedienen. Doe ons maar wat kleinere series van een paar duizend stuks. Dat vinden we hartstikke leuk.’

Om nog even het belang van karton te onderstrepen vraagt Plieger zich hardop af hoe de wereld eruit zou zien zonder karton. ‘Dan hebben we dus een economisch probleem. We kunnen echt niet zonder karton.’