Mazelen in aantocht? Dit moet je weten

Voorlopig is er nog geen sprake van de ziekte in Gelderland. Woordvoerders van zowel de GGD Gelderland-Zuid als de GGD Noord- en Oost-Gelderland melden dat er geen gevallen bekend zijn.

"Mazelen begint met koorts, verkoudheid, hoesten en rode ogen", zegt de woordvoerder van de GGD Gelderland-Zuid. "Kinderen voelen zich niet lekker", voegt de woordvoerder van de GGD Noord- en Oost-Gelderland toe. "Ze krijgen kleine witte vlekjes in de mond." Ook diarree kan een symptoom zijn.

"Na een aantal dagen krijgen kinderen uitslag over het hele lichaam. Dat begint in het gezicht en verspreidt zich dan verder. Het zijn vlekjes op de huid. Die komen na drie tot zeven dagen en beginnen meestal achter de oren. Ze voelen ruw aan, een beetje als schuurpapier."

"Sommige mensen kunnen erg ziek worden door mazelen", zeggen de woordvoerders. "Dat geldt vooral voor kinderen onder de 1 jaar, zwangeren en mensen met minder afweer. "

Kinderen worden meestal flink ziek door mazelen, met hoge koorts en dus die uitslag. Ze kunnen ook een oorontsteking, longontsteking, of hersenvliesontsteking krijgen.

De ziekte kan dodelijk zijn. "Kinderen jonger dan 1 jaar kunnen blijvende schade overhouden of in zeldzame gevallen zelfs overlijden aan mazelen. Na het doormaken van mazelen werkt het afweersysteem van kinderen minder goed en zijn ze verhoogd vatbaar voor andere infecties." In zeer zeldzame gevallen kan de ziekte een hersenontsteking veroorzaken, die pas zeven jaar na de besmetting begint. Deze is altijd fataal, zo meldt het RIVM. "De kans voor een patiënt met mazelen om te overlijden in Nederland is kleiner dan 1 op de 10.000 gevallen."

De laatste uitbraak van mazelen was in 2013. Met name in de gemeente Neder-Betuwe waren toen veel besmettingen. Bij de huisarts heerst echter kalmte. "Ik heb nog niet gehoord dat er veel zorgen zijn", zegt een medewerker van Huisartsenpraktijk Huisman en Wijnmaalen in Opheusden, gemeente Neder-Betuwe.

"De kans op een uitbraak in deze regio is groot, want er zijn relatief veel ongevaccineerden. Dan verspreidt het zich snel. Maar het is niet zo dat we nu allerlei plannen aan het maken zijn. Er liggen protocollen klaar en we hebben een ervaren huisarts, die weet wat hij moet doen. Er is geen paniek. Daarbij zijn we nu nog heel druk met kinkhoest."

Bij de vorige uitbraak waren er ook veel mensen ziek in de gemeente Barneveld. Een medewerker van Huisartspraktijk ABED aldaar reageert: "We merken er nog weinig van. We hebben al veel onderzoeksmiddelen als kweeksets in huis. Daarbij moeten we alert blijven. Bij een patiënt met een bepaald ziektebeeld moeten we in het achterhoofd houden dat het om mazelen kan gaan. Maar nu merken we nog niets."

"Sowieso is het belangrijk dat scholen goed geïnformeerd blijven", vervolgt de medewerker. "Want daar is altijd veel besmettingsgevaar. Maar misschien gaat het langs ons heen. De afgelopen tijd waren we wel weer heel druk met kinkhoest."

Hoe zijn de mazelen aan te pakken? "Het is een ziekte die preventief aan te pakken is met een vaccinatie. Zo is het in de kiem te smoren", meldt de medewerker in Opheusden.

Het woord is gevallen: vaccinatie. Hoe werkt de prik tegen mazelen? "De ziekte kan voorkomen worden door de BMR-prik, die is tegen bof, mazelen en rode hond", zegt een woordvoerder van de GGD. "Kinderen krijgen twee prikken. Eén als ze 14 maanden zijn en een tweede bij 9 jaar."

Het vaccin zit in het Rijksvaccinatieprogramma, net als de prik tegen kinkhoest overigens. Voor een goede bescherming van de volksgezondheid is een vaccinatiegraad van 95 procent nodig. De GGD Gelderland-Zuid laat weten dat in bijna alle gemeenten in hun regio de vaccinatiegraad onder die benodigde 95 procent zit. Voor de regio's van de GGD Noord- en Oost-Gelderland geldt hetzelfde.

"Kinderen zonder vaccinatie kunnen mazelen krijgen. Als het heerst, is besmetting eigenlijk niet te voorkomen", legt de GGD-woordvoerder uit. "Het is een van de besmettelijkste ziektes die er is. Al voor de typische symptomen zijn kinderen besmettelijk en kunnen ze de ziekte doorgeven. Als je denkt dat je kind de mazelen heeft, is het belangrijk om direct contact op te nemen met de huisarts. Er moeten snel maatregelen genomen worden om besmetting te voorkomen."

Verder adviseert de GGD om te hoesten en niezen in de elleboog. En met regelmaat de handen te wassen met water en zeep. Het virus zit namelijk in de keel en verspreidt zich via kleine druppeltjes in de lucht.