Ninette van Es is huisarts, Chef de Clinique bij Doctors at Soap Utrecht en cosmetisch arts bij de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst. Zij ziet een toename in het aantal jongeren dat behandeld wil worden:
"Met name de laatste 4,5 jaar, merk ik dat mensen van begin twintig zonder schroom om een botox behandeling vragen. Terwijl dames van veertig, vijftig jaar zich bijna verontschuldigen dat ze over een behandeling nadenken. Die vragen eerder of ze er wel aan toe zijn, terwijl ik bij hen soms denk: het was handiger geweest als je er vroeger mee was begonnen."
Een perfecte startleeftijd bestaat volgens Van Es niet, omdat de kwaliteit van de huid per persoon verschilt. Maar de kliniek houdt wel een ondergrens aan: 25 jaar. Toch prikt Van Es ook wel eens jonger: "Af en toe behandel ik iemand onder de 25, maar alleen als er een statisch, blijvend lijntje zichtbaar is. Sommigen hebben al vroeg kraaienpootjes of lijntjes op het voorhoofd, maar het begint meestal bij de frons."
De cosmetisch arts vermoedt dat het door sociale media komt dat jongeren zo makkelijk over botox denken; ze zien steeds meer mensen die het doen. Daarmee is het even normaal geworden als een pedicure. "Maar het blijft, hoe veilig ook, een medische ingreep waar ik als arts achter moet staan."
Is plastische chirurgie medisch noodzakelijk, bijvoorbeeld in het geval van een hazenlip, dan is het volgens vergelijkingssite Independer mogelijk om de behandeling via je zorgverzekering te laten vergoeden.
Op jonge leeftijd behandelingen laten doen steeds normaler
Dat sociale media waarschijnlijk een belangrijke rol spelen in de acceptatie van cosmetische behandelingen, denkt ook dr. Anne-Mette Hermans van de Erasmus Universiteit.
Uit recent onderzoek dat zij uitvoerde in samenwerking met doctors Sophie Boerman, Jolanda Veldhuis en Tom Decates van de Expertisegroep Cosmetische Ingrepen bleek dat Nederlandse jongvolwassenen nog niet staan te springen om cosmetische behandelingen. "Op de vraag of deze jongvolwassenen een cosmetische ingreep wilde ondergaan, zelfs wanneer deze gratis zou zijn en door een kundig arts uitgevoerd, antwoordde twee derde nee".
Hoewel jongvolwassenen zelf niet heel enthousiast waren, overschatten ze het aantal Nederlanders dat voor botox- en fillerbehandelingen kiest: een schatting van ongeveer 30 procent van de bevolking, terwijl dit in de realiteit ongeveer 3 procent betreft. Dit laat de normalisatie van ingrepen duidelijk zien, aldus Hermans.
Jongvolwassenen zijn er dus misschien nog niet massaal mee bezig, maar de schroom om het te doen is duidelijk weg. Wat zijn eigenlijk de fysieke gevolgen van van jongs af aan botox gebruiken?
"Jarenlang botox op hoge dosis kan ervoor zorgen dat de spieren dunner worden", legt Van Es uit. "Denk aan een geslonken gebroken arm die uit het gips komt: het duurt echt even voordat die weer dezelfde spiermassa heeft. Maar spieren herstellen wél, dus in die zin heeft het geen blijvende gevolgen."
'Botox kan helpen ouderdom onder controle te houden'
Dan blijft de belangrijkste vraag: is met botox de eeuwige jeugd bereikbaar geworden? Van Es: "Nee. Ouder worden gaat niet alleen over rimpels: vanaf je 25e begint je huid al minder collageen aan te maken en wordt die op den duur slapper. Botox is wel een van de behandelingen die je goed kunnen helpen om ouderdom onder controle te houden. De juiste dosering is belangrijk: wat bij de een tot mooi resultaat leidt, zorgt bij de ander voor wallen of zakkende wenkbrauwen. 'Less' is meestal 'more'."
"Maar zelfs al zou je het je hele leven gebruiken: ook dan zul je je erbij neer moeten leggen dat je er op je zestigste niet meer uit zal zien als dertig. Lijkt me ook niet iets wat je zou willen ambiëren. Een leven lang een charmante verschijning zijn, dat lijkt me een beter én haalbaarder streven."