De kinderslippers lagen nog op de grond, IS-vrouw Xaviera wordt vervolgd voor plunderen in Syrië

Er stond nog een pan rijst op het aanrecht. En de kinderslippers lagen nog op het tapijt, bij de matrassen. Toch vroeg de Nederlandse Syriëganger Xaviera S. (nu 30) nooit aan haar man hoe hij eigenlijk aan dat huis in dat Syrische dorp was gekomen. ,,Hij zei toch altijd dat ik me er niet mee moest bemoeien.”

Ze vroeg het ook niet toen ze later nog meerdere keren verhuisden, onder meer naar Raqqa, de toenmalige hoofdstad van het IS-kalifaat. Daar woonde ze onder meer op de bovenverdieping van een villa. De tweede vrouw van haar man woonde op de eerste verdieping. Ook sommige van die huizen waren, volgens Justitie, overduidelijk verlaten door vluchtelingen.

Het jezelf toe-eigenen van die huizen en de inventaris om er zelf te gaan wonen, is plundering en daarmee een oorlogsmisdrijf, betoogde het Openbaar Ministerie vrijdag in rechtbank Den Haag. ,,De impact van plundering is groot. Niet alleen voor individuele mensen, maar ook voor de wederopbouw van een land.” S. is de eerste Nederlandse IS-vrouw die voor dit feit voor de rechter moet komen en vervolgd wordt, er lopen inmiddels meer zaken.

De Apeldoornse stelde er haar man, de Nederlandse jihadist Anis Z., dus geen vragen over. Maar ze dacht toen ook, zo bevestigde ze vrijdag, dat de huizen misschien wel waren geweest van mensen ‘die zich niet hadden gehouden aan de regels van IS'. ,,En daar kon ik me toen wel in vinden.”

Xaviera S. reisde in 2014 naar het strijdgebied in Syrië. De Apeldoornse van Nederlands/Antilliaanse afkomst zat de jaren daarvoor diep in de problemen (drank, blowen, schulden), waardoor jeugdzorg haar zoontje bij haar weghaalde. Ze bekeerde zich tot de islam: ,,Ik wilde een doel in mijn leven.”

Maar Xaviera komt al snel in radicale kringen terecht. Ze sluit via Skype een islamitisch huwelijk met Anis Z., een bekende Nederlandse jihadist die dan al in Syrië is. Zonder hem gezien te hebben, reist ze niet veel later die kant op.

,,In echt bleek hij een heel ander persoon dan via Skype”, zegt ze in de rechtbank over Anis. De Nederlander had naast Xaviera nog drie vrouwen, ook Nederlanders. Anis blaast zichzelf in 2015 op bij een zelfmoordaanslag namens IS. Xaviera hertrouwt met een andere jihadist, de Nederlandse-Algerijn Mokhtar M.

In 2018, na de val van het kalifaat van IS, zit Xaviera 1,5 jaar vast in Turkije. Eind 2019 keert ze terug naar Nederland, waar ze wordt vastgezet. In mei 2020 komt ze voorlopig vrij, omdat ze hoogzwanger is.

Vrijdag zit ze alsnog in de rechtbank. De vrouw die in de rechtbank Den Haag verscheen, lijkt uiterlijk in niets meer op de strak gesluierde IS-vrouw die vanuit het Kalifaat mensen met de dood bedreigde. Xaviera heeft haar haar in een knot, draagt een spijkerbroek en een trui, heeft tattoos en een neuspiercing. Ze voelt zich geen moslim meer, zegt ze. Ze beantwoordt alle vragen rustig.

Het staat lijnrecht op de bedreigingen die ze, volgens het OM, uitte via sociale media. Zo schreef ze op Twitter, nu X, dat ze voorbereidingen aan het treffen was om columniste Ebru Umar van het leven te beroven, met daarbij een foto van een kalasjnikov. Ook zou ze op Facebook aan journaliste Brenda Stoter Boscolo hebben geschreven dat ‘het jammer is dat je niet om de hoek woont, anders was ik wel eventjes met mijn AK-47 op je af komen lopen'.

Beide vrouwen hebben veel last van de bedreigingen gehad en hebben therapie nodig gehad om er mee om te gaan. Hun advocaat Richard Körver: ,,Deze bedreigingen werden gedaan in een periode dat journalisten doelwit waren van jihadisten, denk aan de aanslag op Charlie Hebdo.” Ze willen een schadevergoeding van S.

S. zelf ontkent de bedreigingen. Zij zegt dat haar man Anis de teksten heeft geschreven, hij had toegang tot haar telefoon en socialemedia-accounts. Anis kan daar niet meer over verklaren, hij is dood.

Het Openbaar Ministerie eiste vrijdag een celstraf van 860 dagen, waarvan 720 dagen voorwaardelijk, en een werkstraf van 240 uur. Omdat ze al een paar maanden in voorarrest zat, hoeft S. niet terug de cel in. ,,Een lange celstraf van 6 tot 7 jaar zou niet raar zijn, gezien de ernst van de feiten. Maar we moeten terrorisme ook zo effectief mogelijk bestrijden en als deze mevrouw terug de cel ingaat wordt de kans op recidive alleen maar groter.” S. is snel beïnvloedbaar en kampt volgens psychologen met een borderline-stoornis. Ze verblijft nu in een project voor begeleid wonen, haar inmiddels twee kinderen wonen elders.

Advocaten Levy en Jumelet van Xaviera vragen om vrijspraak voor plundering en bedreiging. Volgens hen is niet bewezen dat de Apeldoornse wist dat het huis nog van andere mensen was. Het was haar man die de woningen regelde. Ook zou hij de bedreigende tweets hebben geplaatst.

Uitspraak in de zaak is op 26 april.

Bekijk onze meest bekeken nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: