Het nut van ‘foute’ Turkse clubjes

Arjen Lubach kon er niet over uit. Dat de Nederlandse overheid ooit in zee was gegaan met fascistische en conservatieve islamitische clubjes als Grijze Wolven, Diyanet, Milli Görüs en de Gülen-beweging. Dat die jaren subsidie hadden gekregen. Dat was toch niet bevorderlijk voor de integratie? Stel dat Nederlandse gastarbeiders in Turkije waren gaan werken en dat het gastland de SGP en de NSB had gesubsidieerd om hen te vertegenwoordigen. Gelach.
Toch maar even gebeld met het ministerie van Sociale Zaken. Die clubjes krijgen geen subsidie.

Nu wil ik niet beweren dat Turkse organisaties altijd goed zijn geweest voor de integratie. Maar het viel me wel op dat het, na de weigering van de Turkse minister van Familiezaken, zo rustig is gebleven onder Turkse Nederlanders. Terwijl ‘hun’ president Erdogan toch had gedreigd: „Nederland zal boeten, Nederland zal de prijs betalen.” Terwijl ‘hun’ regering Turkse Nederlanders had opgeroepen om „hun stem te laten horen”. Terwijl een grote tweede demonstratie werd afgelast. Terwijl de burgemeester van Rotterdam metershoge Erdogan-posters liet verwijderen. De Afrikaanderwijkers bleven rustig thuis.

Misschien komt dat wel door die Turkse clubjes. Vertegenwoordigers van Diyanet, Milli Görüs, de Gülen-beweging en zeven andere organisaties zaten vorige week na de rellen in Rotterdam met minister Asscher aan tafel. Aan het begin van zijn ministerschap heeft Asscher het Landelijk Overleg Minderheden afgeschaft, omdat dat volgens hem indruiste tegen de integratie. En nu zaten ze daar weer. Clubjes waar Asscher onderzoek naar heeft gelast omdat zij een ‘parallelle samenleving’ zouden vormen, en die soms op voet van oorlog met elkaar leven. De achterban van Erdogans AK-partij ziet zijn vertegenwoordigers liever niet met Gülenaanhangers aan tafel. Koerden en Milli Görüs konden ooit moeilijk door één deur. „Laten we het netjes houden”, zei Asscher. „Daar hebben we allemaal baat bij.”

„De Nederlandse regering werkt zichzelf in de problemen en wij kunnen de puinhoop weer opruimen”, zegt Yusuf Altuntas van Milli Görüs. Deze conservatieve moskeeorganisatie schreef haar duizenden aanhangers dat „een demonstratie een oplossing niet dichtbij (zou) brengen. Onze organisaties zullen hieraan niet deelnemen.” Ayhan Tonca, bestuurslid van Diyanet dat de Turkse ‘staatsgodsdienst’ uitdraagt, riep 143 aangesloten moskeebesturen op het hoofd koel te houden. Altuntas hoorde zijn imam tijdens het vrijdaggebed zeggen: „Ga verstandig om met je emoties.”

Dit is het dilemma van Nederlandse bestuurders: burgers met wie zij het niet eens zijn, kunnen ze alleen bereiken via organisaties waarmee zij het ook niet eens zijn – maar die burgers wel.