Ondanks protest van boeren en politici keurt Europees Parlement tóch natuurherstelwet goed: “Kan in toekomst leiden tot stikstofcrisis XXL”

Europarlementariërs van de centrumrechtse Europese Volkspartij, de groep waarin ook de CD&V zit, riepen aan de vooravond van de stemming nog op om het voorstel weg te stemmen. De Europese Volkspartij is de grootste fractie in het Europarlement en heeft met Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen een topfiguur in haar rangen.

Maar een meerderheid van het Europees Parlement stemde alsnog voor de natuurherstelwet. In totaal stemden 329 parlementsleden voor en 275 tegen.

“Vandaag is een belangrijke dag voor Europa, want we zetten de stap van het beschermen en behouden van natuur naar het herstellen ervan”, reageerde de sociaaldemocratische César Luena, die het dossier door het Parlement loodste.

Tom Vandekendelaere van CD&V stemde tegen, zoals verwacht: “De natuurherstelwet kan in de toekomst leiden tot een stikstofcrisis XXL.” Hij kaatst de bal ook meteen door naar het Vlaamse niveau: “Nu de wet toch groen licht kreeg, maak ik me ernstig zorgen voor de verdere impact van deze wetgeving op Vlaanderen. De Vlaamse regering moet leren uit de fouten die in het verleden gemaakt zijn.”

Sara Matthieu van Groen noemt het “een overwinning voor de Europese natuur”. “De conservatieve fracties hechten hier duidelijk geen waarde aan, maar zeker in een volgebouwd gebied als Vlaanderen moeten we extra waakzaam zijn over de weinige natuur die ons nog rest”, schrijft ze in een persbericht.

Ook Europarlementslid Hilde Vautmans (Open Vld) is teleurgesteld. “Deze natuurherstelwet is een verordening, een wet die dus dadelijk van kracht is in alle lidstaten”, verklaart ze haar standpunt aan HLN. “Dit is dwingende Europese regelgeving waarbij we heel streng natuur gaan beschermen. Ik ben niet tegen natuurherstel, maar deze wet gaat echt zeer ver en zal voor ernstige vergunningsproblemen zorgen.”

Nu moet de natuurherstelwet alleen nog officieel worden bekrachtigd door de EU-lidstaten. Die hadden eerder op het niveau van de ambassadeurs al ingestemd met de plannen, al kan de wet nog struikelen wanneer de EU-ministers zelf moeten stemmen. Het staat voorlopig op de agenda op 12 april

De landbouworganisaties Boerenbond en Groene Kring kijken naar premier Alexander De Croo (Open Vld). Die zou volgens hen als voorzitter van de Raad van de Europese Unie kunnen beslissen om de stemming niet op de agenda te zetten. “Gezien het engagement dat hij vorige maand tijdens volle boerenprotesten nog uitsprak tegenover de landbouworganisaties, rekenen wij erop dat dit ook effectief niet geagendeerd en dus niet gestemd zal worden”, stelt Boerenbond-voorzitter Lode Ceyssens. Die oproep valt dus op een koude steen.

Vlaanderen besloot vorige week alvast niet in te stemmen met de nieuwe wet. Dat zou kunnen betekenen dat België zich moet onthouden tijdens de stemming van de Raad van de Europese Unie, want de deelstaten moeten unaniem akkoord gaan om daar een standpunt te kunnen innemen.

Een van de belangrijkste discussiepunten was het toepassingsgebied van de natuurherstelwet. Er is overeengekomen dat er tot 2030 prioriteit gegeven wordt aan de al beschermde Natura 2000-gebieden. Wanneer een gebied in goede staat is, zullen de lidstaten ernaar moeten streven om een (nieuwe) verslechtering te voorkomen.

Dit is een inspanningsverbintenis, en dus geen resultaatsverbintenis. Voor de Vlaamse regering, die vreesde dat te weinig rekening werd gehouden met dichtbevolkte gebieden, was dat verslechteringsverbod een bezorgdheid.

Maar dat verbod berust, althans volgens christendemocraten, dus niet op een stevige juridische basis. Het lijkt er dus op dat de controverse over de natuurherstelwet ondanks de goedkeuring nog niet meteen zal gaan liggen.