Picnic en flitsbezorgers willen onder supermarkt-cao uit: verdienmodel staat onder druk

Wat is er aan de hand?

De medewerkers van flitsbezorgers Getir, Gorillas Flink en van websupers Picnic en Jumbo vallen nu onder de cao e-commerce, die zij met vakbond De Unie hebben afgesloten. Dat is tegen het zere been van vakbonden FNV en CNV, die vinden dat het personeel onder de supermarkt-cao zou moeten vallen en de cao e-commerce niet erkenden.

In 2019 spande FNV daarom een rechtszaak aan tegen Picnic. De rechter oordeelde destijds dat de supermarkt-cao voor maar een klein gedeelte van het Picnic-personeel bindend is. Vervolgens pasten FNV en CNV de supermarkt-cao aan, waardoor ál het personeel volgens de vakbonden onder de supermarkt-cao dient te vallen.

In 2022 verklaarde Karien van Gennip, minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, de supermarkt-cao daarom alsnog algemeen verbindend voor onlinesupers en flitsbezorgers. Onlangs stonden de bedrijven en vakbonden tegenover elkaar in de rechtbank. De onlinesupers en flitsbezorgers vroegen de rechtbank een uitzondering te maken voor hun bedrijven, zodat de cao e-commerce verbindend blijft. FNV en CNV waren het daar uiteraard mee oneens.

Waarom willen onlinesupers en flitsbezorgers een uitzondering?

Deze bedrijven vinden dat ze anders werken dan supermarkten met stenen winkels. Ze laten geen boodschappen bezorgen door minderjarigen, terwijl in traditionele supermarkten juist veelal minderjarige medewerkers werken. Ook is het soort werkzaamheden anders: het grootste deel van het personeel houdt zich voornamelijk alleen bezig met inpakken, sorteren en bezorgen. Daardoor dienen ze onder een heel andere cao te vallen, bepleiten zij.

Welke gevolgen heeft een andere cao?

Binnen een supermarkt-cao moeten onelinesupers en flitsbezorgers oudere medewerkers doorgaans avond- en weekendtoeslagen betalen. Ook komen de medewerkers onder een ander pensioenfonds te vallen, waardoor de bedrijven met terugwerkende kracht pensioenafdrachten moeten betalen. Aan het oudere en duurdere personeel zijn ze naar eigen zeggen dan meer personeelskosten kwijt dan reguliere supermarkten: oneerlijke concurrentie.

Ook komt het nu al verliesgevende verdienmodel van de bedrijven onder druk te staan. Hogere personeelskosten moeten ze grotendeels doorberekenen aan de consument. De producten bij de flitsbezorgers en onlinesuppers worden duurder, waardoor consumenten mogelijk teruggaan naar de traditionele supermarkten, waar de boodschappen over het algemeen al goedkoper zijn.

Waarom kan dat vooral voor flitsbezorgers slecht uitpakken?

Voornamelijk voor de flitsbezorgers hangt er veel van de zaak af. Flink en zijn concurrenten Getir en Gorillas zitten in de hoek waar de klappen vallen. Tijdens corona groeiden de bedrijven hard, maar toen de pandemie was uitgeraasd liep het aantal bestellingen terug. Daarnaast hebben de bedrijven moeite nieuwe investeerders aan te trekken door de stijgende rente. Winstgevend zijn ze nog niet en met stijgende personeelskosten wordt dat nog lastiger.

Toch lieten ze in december nog aan Het Parool weten zich geen zorgen te maken over de zaak. Volgens de bedrijven is een andere cao gerechtvaardigd, omdat ze ‘op fundamentele punten’ verschillen van ‘traditionele stenen winkels’. Ook zouden hun medewerkers meer verdienen dan personeel van reguliere supermarkten.

28 februari doet de rechtbank in Utrecht uitspraak.

Over de auteur: Jesper Roele schrijft sinds 2019 voor Het Parool over alledaags nieuws uit Amsterdam, festivals, het nachtleven en de tech-sector. Tips kan je sturen naar j.roele@parool.nl.