De PVV’er als burger ‘in het nauw’, die wordt ‘gemarginaliseerd’. Ja, in de rij op Schiphol wellicht

Ik zag onlangs een post op sociale media van Commie Central, een account van uiterst linkse jongeren. De tekst luidde: ‘Liberalen zullen altijd het fascisme boven het socialisme verkiezen, omdat fascisme geen bedreiging voor het kapitaal vormt.’ Daar zouden vooroorlogse grondbezitters en industriëlen uit voormalige Oost-Duitse gebieden nog wel wat op aan te merken hebben, maar vooruit, wanneer we aan de huidige VVD denken, snap ik het punt van deze communismeverheerlijkers.

Dat nepliberalen uit machtsoverwegingen neofascisten groot maken, heb ik op deze plek regelmatig besproken, dus nu ook eens aandacht voor de derde groep uit deze stelling: de ‘socialisten’. De grootste partij op links, het sociaal-democratische GroenLinks-PvdA, is momenteel inderdaad de grootste ideologische tegenpool van extreem-rechts. Maar omdat uiterst links GroenLinks-PvdA niet écht links of socialistisch vindt, net als uiterst rechts de VVD niet rechts vindt, telt die partij volgens de eigen definities niet mee als socialistisch.

Dan komt de SP een stuk dichterbij, alleen is die partij dan weer veel minder een tegenpool van extreem-rechts. De SP heeft in het verleden niet zelden een zeer populistische toon aangeslagen, is niet vies van gratis bier en ligt daarom ook goed bij Geert Wilders, die de partij in het verleden noemde als potentiële coalitiepartner. Niet zelden hengelen de socialisten samen met Wilders naar de populistische stemmer, meestal door te waarschuwen voor buitenlanders die banen komen afpakken. Die boodschap verstomt weliswaar nu er in Nederland meer werk dan werklust is, maar toch.

Dat brengt me op de belangrijkste overlap tussen de huidige neofascisten en links: het verwerpen van de eigen verantwoordelijkheid. De manier waarop de rancuneuze en racistische Nederlander wordt vergoelijkt als Nobele Wilde is immers identiek aan hoe links in de jaren negentig de problematische kanten van islamitisch fanatisme goedpraatte. Job Cohen had in die zin nog wat kunnen leren van het cultuurrelativisme van softie Wierd Duk; die heeft immers van theedrinken met anti-rechtsstatelijke lieden zijn werk gemaakt.

Duk noemt zich, net als de andere leden van het ongehoord-industrieel complex, niet voor niets ‘oud-links’ en ‘uit een rood nest’. Omdat zij niet extreem-rechts genoemd willen worden natuurlijk, maar er zit toch ook een kern van waarheid in. De reflex om in te vullen voor PVV-stemmers waarom ze eigenlijk PVV stemmen, vind ik namelijk behoorlijk links. De anti-eliteretoriek en obsessie met afkomst is dat óók, net als weeïge therapietaal over ‘verbinden’ met mensen die ‘oprechte zorgen’ hebben en die we niet mogen ‘wegzetten’.

Het misplaatste slachtofferschap, toch een linkse uitvinding, maakt PVV-stemmers tot arme drommels die geen andere mogelijkheid hebben dan op de PVV te stemmen, ondanks een recordaantal alternatieven op het stembiljet. De PVV’er als burger ‘in het nauw’, die wordt ‘gemarginaliseerd’. Ja, in de rij op Schiphol wellicht.

Nog een element waar de uiteinden van het hoefijzer elkaar raken: pseudopacifisme. Links vond en vindt zaken als de dienstplicht en burgerschapslessen maar iets voor conservatieve kleinburgers. Bij de huidige pro-Kremlin-propaganda van extreem-rechts, gehuld in pseudopacifisme, gaat links daarom niet vrijuit. De gebrokengeweertjestypes van toen zijn niet zelden de wappies en ‘autonomen’ van nu; anarchisme is rechts geworden, maar links van oorsprong.

Kortom, uiterst links vormt nu niet bepaald een dam tegen het neofascisme, maar is veeleer een loot aan dezelfde stam. Het zijn juist de kernwaarden van het liberalisme, kansengelijkheid en eigen verantwoordelijkheid, die diametraal het tegenovergestelde zijn van wat van wat neofascisten willen. Liberalen heb je dus keihard nodig, net als christen-democraten en sociaal-democraten. In dat licht is de huidige VVD ook zo’n schande.