'Energyhubs vragen maatwerk'

Netbeheerders zien het grote belang van ondernemers die samen of individueel werken aan slimme flexibele oplossingen om het elektriciteitsnet efficiënter te gebruiken en zo de schaarse ruimte optimaal in te zetten. Dat geldt voor zowel de Flevopolder, Gelderland en Utrecht (FGU) als voor de andere delen van Nederland. Energyhubs zijn daarbij een belangrijk onderdeel van het toekomstig energiesysteem.

De netbeheerders ondersteunen deze initiatieven waar mogelijk met expertise en aanpassingen aan het net. In de praktijk betekent dit dat energyhubs maatwerk zijn en afhankelijk van de regiospecifieke situatie aanvullende flexmaatregelen vereisen of een aangepaste uitwerking, om het totale verbruik van elektriciteit niet op te laten lopen.

In oktober 2023 publiceerde TenneT de resultaten van het congestieonderzoek voor afname van elektriciteit in FGU. De situatie op het elektriciteitsnet in deze provincies is kritiek, wat ook aanleiding was voor de Kamerbrief van 18 oktober met onorthodoxe maatregelen. In deze regio heeft het hoogspanningsnet zijn maximale capaciteit bereikt. Voor grootverbruikers die een nieuwe aansluiting of meer capaciteit willen geldt een wachtlijst. Ook voor de verwachte groei in het kleinverbruik wordt een tekort aan vermogen verwacht waarbij de fysieke grenzen van het hoogspanningsnet in 2026 al in zicht komen terwijl de netuitbreidingen nog tot 2029 op zich laten wachten.

In de praktijk betekent dit dat energyhubs in FGU voorlopig maatwerk zijn en afhankelijk van de regiospecifieke situatie aanvullende flexmaatregelen vereisen of een aangepaste uitwerking om het totaalverbruik niet op te laten lopen. Denk aan: het optimaliseren achter de meter door netbewust laden van voertuigen, slimme aanstuurbare apparaten tot de norm te maken en pilots zoals congestieneutraal bouwen in Almere. Energyhubs moeten waar geen ruimte is voor flexibel gebruik van het net binnen de bestaande profielen blijven. Dit doen ze bijvoorbeeld door pieken af te toppen (elektriciteitsbesparing), opslag en/of invoeding van elektriciteit toe te voegen.

Voor de lange(re) termijn werken netbeheerders hard aan de uitbreiding van het elektriciteitsnet. Voor de kortere termijn onderzoeken de netbeheerders een breed pallet aan oplossingen zoals capaciteitsbeperkende contracten (CBCs), flextenders, energyhubs en alternatieve transportrechten om de onbenutte ruimte op het net beter te gebruiken.