ROTTERDAM
Vijf jaar na ongeluk met tankwagen op A16: ‘Had de chauffeur maar excuses aangeboden’
25 februari, 09:28 • 6 minuten leestijd
De familie van Berhan Yarali heeft nog elke dag veel verdriet om het verlies van hun zoon en broer. Broer Bedirhan is zelfs ver van Rotterdam gaan wonen. Het beeld van van zijn jongere broer Berhan laat hem niet los. In Rotterdam dacht hij hem voortdurend te zien. En het ouderlijk huis herinnert hem teveel aan die dinsdagavond in 2019 toen politieagenten het slechte nieuws kwamen brengen.
Nu, vijf jaar later, wordt hij 's nachts soms nog wakker en denkt hij dat de politie weer aan de deur staat. Hij ziet de beelden voor zich van die avond, van zijn huilende en machteloze ouders. Hij trouwde ondertussen met zijn geliefde in Turkije. Daar zou een emotionele gebeurtenis als een bruiloft misschien anders voelen dan in Nederland. Maar eenmaal op de dansvloer zocht hij tussen de gasten naar het gezicht van zijn broer.
Trauma
De pijn is veranderd in een trauma. Dat trauma vond plaats op 11 maart 2019. De auto met daarin Rotterdammer Berhan Yarali wordt op de kruising van de Jacques Dutilhweg met de afslag Kralingen van de A16 geramd door een tankwagen met gevaarlijke stoffen. De 21-jarige Berhan overleeft de aanrijding niet.
De tankwagen is, zo blijkt uit politieonderzoek, met 89 kilometer per uur de afslag komen afrijden. Het verkeerslicht staat op rood, maar de vrachtauto rijdt door. Berhan rijdt nietsvermoedend van de andere kant langs het groene sein als zijn auto vol wordt geraakt en meegesleept richting het benzinestation. In de greppel, net voor de benzinepomp, komt het gevaarte tot stilstand.
Vrienden van Berhan zijn toevallig op dat moment bij het benzinestation. Ze filmen de ravage, niet wetende dat hun vriend het slachtoffer is van deze onwezenlijke gebeurtenis. De chauffeur van de tankwagen is gewond en wordt naar het ziekenhuis gebracht. De nu 57-jarige inwoner van Bruinisse blijkt out te zijn gegaan door suikerziekte.
Chauffeur is ’50 minuten kwijt’
Bijna vijf jaar later zegt de chauffeur nog steeds niet te weten wat er die avond is gebeurd. De chauffeur weet dat hij rond 21:00 uur uit Moerdijk is vertrokken. Daarna laat het geheugen hem in de steek. De rest – 50 minuten – is hij kwijt.
Dat vertelt de man tijdens de tweede rechtszaak waarin hij zijn eerdere veroordeling door de Rotterdamse rechtbank in 2021 aanvecht. Het verwijt van de rechter 'dat hij zou hebben moeten aanvoelen dat het misging', is één van de belangrijkste redenen om in hoger beroep te gaan, vertelt zijn advocate.
Bedirhan zit er in de rechtszaal bij en kijkt er naar. Hij is met zijn vrouw. Zijn moeder was in de Rotterdamse rechtbank in 2021 nog van de partij, nu niet. "Het heeft toen maanden geduurd voordat het weer een beetje met haar ging."
Ook deze dag is voor de broer van het slachtoffer een zware gang. Af en toe kan hij zijn ergernis maar moeilijk onderdrukken. De houding van de man in de verdachtenbank irriteert hem.
De chauffeur noemt het ongeluk weliswaar 'verschrikkelijk', maar geeft niet rechtstreeks antwoord op vragen van de rechters. De antwoorden wijzen ook nooit in zijn richting: de artsen hebben niet gezegd dat hij moest stoppen met rijden. En: de goede apparatuur om suikerziekte te begeleiden werd niet vergoed door de verzekering.
"Dat zegt mij voldoende. Als het de chauffeur echt iets zou doen", zegt Bedirhan na de zitting, "dan had hij sorry gezegd. Dan had hij excuses aangeboden en verteld dat het hem echt iets deed. Dat hij misschien beter had moeten nadenken. Maar dat heb ik niet gehoord. Het ligt voortdurend aan anderen. Daarom is mediation nooit gelukt. Ik wil die man niet spreken."
Chauffeur jokt
De zitting is voor Bedirhan extra zwaar als hij merkt dat de chauffeur jokt. Een maand voor het fatale ongeluk werd de verdachte op de Petroleumweg bij Shell Vondelingenplaat buiten bewustzijn achter het stuur aangetroffen. Hadden de alarmbellen toen al moeten afgaan, werd meerdere keren tijdens de zitting gezegd en gevraagd. "Maar ik kwam zelf weer bij", zegt hij tegen de rechters.
Volgens een ooggetuige die de chauffeur hielp nadat hij het bewustzijn had verloren bij Shell, liep het anders: "Hij was helemaal out. Op verzoek van Shell-personeel heb ik hem mijn cola moeten toedienen. Toen kwam hij bij", aldus de man die hem op 8 februari 2019 hielp. Dat zei deze ooggetuige – zelf ook chauffeur – al dat jaar tegen Rijnmond. Hem is nooit gevraagd een officiële verklaring af te leggen. "In ons chauffeurswereldje was bekend wat er allemaal met hem mis was gegaan. Bij meerdere werkgevers."
Voor Bedirhan blijft het onbegrijpelijk waarom de chauffeur volhardt in zijn visie op de gebeurtenissen. De broer van het slachtoffer schrikt dan ook als tijdens de zitting blijkt dat de man inmiddels alle testen van het CBR weer heeft doorstaan. Hij heeft ook gesolliciteerd als onderhoudsmonteur in een chauffeurswerkplaats.
"Hij vindt omscholen zo moeilijk”, klinkt het cynisch uit de mond van Bedirhan. “Dan snap je het echt niet. Dan weet je niet welk gevaar het met zich meebrengt.”
De vader van Berhan en Bedirhan was vrachtwagenchauffeur toen het ongeluk gebeurde. Hij is daarna nooit meer achter het stuur gekropen. Ook Bedirhan heeft een tijd niet kunnen autorijden.
"Ik zou als ik in de schoenen van de verdachte stond nooit meer een vrachtwagen wíllen besturen. Ik werk in de chemie. Ik weet dat als ik een fout maak, er iets mis kan gaan. Niet alleen voor mij, ook voor anderen. Met die verantwoordelijkheid heb ik altijd rekening te houden. Elke dag."
Overtreden van arbeidstijdenwet
Maar de verdachte handelde in 2019 anders. Daarbij werd hij ook nog eens gesteund door zijn werkgever. De chauffeur ondermijnde zijn gezondheid door extra lange dagen te maken. Dat deed hij door de arbeidstijdenwet te omzeilen. Daarvoor maakte hij gebruik van de chauffeurspas van de oud-directeur van het transportbedrijf uit Purmerend waarvoor hij werkte.
"Als je dat doet", zegt Bedirhan, "dan overtreed je bewust de regels. Dan is het wat mij betreft moord. Daarom moet niet alleen deze chauffeur worden vervolgd, maar ook zijn werkgever. Die wist wat er aan de hand was."
"Iedereen zegt tegen mij: 'je moet het een plekje geven'. Maar dat kan ik niet. De herinneringen blijven te veel hangen", legt Bedirhan uit. “Dat komt ook doordat de chauffeur in hoger beroep is gegaan. Daardoor kunnen we het niet afsluiten. De uitspraak is op 11 maart, precies vijf jaar na het ongeluk. Laten we hopen dat deze dag een keer iets goed brengt en de chauffeur wordt veroordeeld.”
“Ik zou het doodeng vinden als hij weer in een vrachtauto gaat zitten.” Het zijn de woorden van de advocaat-generaal (officier van justitie in hoger beroep) die blijven hangen tijdens de rechtszaak tegen de 57-jarige chauffeur uit Bruinisse. De man werd in 2021 door de rechtbank in Rotterdam veroordeeld tot 3 maanden voorwaardelijke gevangenisstraf met een proeftijd van 2 jaar. Daarnaast raakte hij 4 jaar zijn rijbewijs kwijt. Ook kreeg hij een boete van 750 euro opgelegd. In het hoger beroep is tegen hem dezelfde straf geëist. Justitie verdenkt hem van ernstige schuld aan het ongeluk. Dat komt onder meer door het overtreden van de arbeidstijdenwet. Ook zou hij volgens zijn meetapparatuur in de 90 dagen voor het ongeluk 256, waarvan 31 ernstige, hypo’s hebben gehad. Volgens de advocaat van de verdachte was insuline, wat hij inspoot voor de suikerziekte, onder de huid zijn gaan ophopen. Dat zou een onverwachte hypo voor het ongeluk hebben veroorzaakt. Verder zou uit nieuw onderzoek blijken dat de apparatuur die de chauffeur gebruikte niet deugdelijk was.
UPDATE UITSPRAAK: De rechter veroordeelde de tankwagenchauffeur op 11 maart 2024 tot drie maanden voorwaardelijke gevangenisstraf (met een proeftijd van 2 jaar) en een rijontzegging voor bijna 4 jaar. Een jaar is hij al zijn rijbewijs kwijt geweest. Blijft dus bijna 3 jaar over. De rechter oordeelde dat de chauffeur, die in beroep ging tegen een eerdere uitspraak van de rechtbank, zelf verantwoordelijk was voor zijn rijgedrag die dag. Volgens de rechter had hij op de dag van de aanrijding eerder moeten stoppen met autorijden. Alle door de verdediging ingebrachte argumenten verwierp de rechter.
