We hebben een aantal jaren van turbulente videokaartprijzen achter de rug. In de covidperiode stegen de prijzen van videokaarten explosief wegens aanhoudende chiptekorten en een te hoge vraag. Sinds pakweg 2022 zijn de prijzen net zo hard gedaald, toen de vraag instortte vanwege economische onzekerheid en verkopers die met overtollige voorraden zaten.
Inmiddels zijn we in rustiger vaarwater beland. De huidige gpu-generaties, bestaande uit AMD's Radeon RX 7000- en Nvidia's GeForce RTX 40-series, zijn ongeveer anderhalf jaar op de markt, en de prijzen lijken al een tijdje relatief stabiel. AMD's line-up was volgens het bedrijf al even compleet, en met de recente RTX 40 Super-releases van Nvidia lijkt ook de opstelling van team groen vrij afgerond. Een goed moment om de balans op te maken.
In dit artikel bespreken we hoe het staat met de videokaartprijzen anno 2024. We gebruiken data uit de Tweakers Pricewatch om uit te zoeken wat webwinkels momenteel vragen voor een videokaart. We bekijken ook wat de voorraden zijn en bespreken de release van Nvidia's recente RTX 40 Super-videokaarten en de huidige prijzen van de vorige gpu-generatie.
Pricewatch-data
De prijzen in dit artikel zijn gebaseerd op uit voorraad leverbare videokaarten in de Pricewatch. Daarbij gaat het om videokaarten die binnen 24 uur kunnen worden geleverd via webwinkels die bij de Pricewatch zijn aangesloten. De prijzen in dit artikel zijn op 20 februari verzameld.
Prijzen gemiddeld bijna 9 procent onder de introductieprijs
Over het algemeen valt op dat vrijwel alle videokaarten uit de huidige generatie onder de adviesprijs worden verkocht; gemiddeld gezien liggen de prijzen ongeveer 8,68 procent onder de adviesprijs die AMD en Nvidia bij de introductie van hun kaarten aankondigden.
In Nvidia's GeForce RTX 40-serie wordt alleen de onlangs uitgebrachte RTX 4080 Super iets boven de adviesprijs verkocht, hoewel dat verschil met minder dan 3 procent niet erg hoog is. Alle andere RTX 40-kaarten zijn voor minder te krijgen dan de adviesprijzen die Nvidia bij de releases aanhield. Dat geldt ook voor de GeForce RTX 4090, die lange tijd duurder was dan de adviesprijs van 1959 euro, maar recent weer in prijs is gedaald.
De RTX 4080 heeft de afgelopen maanden de grootste daling doorgemaakt. Die videokaart is inmiddels voor iets meer dan 1200 euro te koop, wat ruim 18 procent minder is dan de adviesprijs van 1469 euro. Daarbij valt ook op dat diezelfde RTX 4080 duurder is dan de krachtigere RTX 4080 Super, maar daar gaan we straks dieper op in.
Ook de RTX 4070 is fors in prijs gedaald, maar daarbij moet gezegd worden dat Nvidia de adviesprijs van die kaart onlangs heeft verlaagd. Het bedrijf deed dat vanwege de release van de RTX 4070 Super, die een krachtigere gpu met meer CUDA-cores heeft. De adviesprijs van de gewone 4070 werd daarop met 50 dollar verlaagd naar 549 dollar.
Bij AMD zijn alle RX 7000-videokaarten onder de adviesprijs verkrijgbaar. Dat geldt vooral voor de twee hoogst gepositioneerde videokaarten. Daarbij is vooral de Radeon RX 7900 XT een uitschieter. Die videokaart werd geïntroduceerd met een adviesprijs van 1049 euro, maar is inmiddels voor iets meer dan 760 euro te vinden in de Pricewatch, een daling van ongeveer 27,5 procent.
Daarbij moet wel opgemerkt worden dat de Radeon RX 7900 XT officieel slechts 110 euro, of 9 procent, goedkoper moet zijn dan de duurdere RX 7900 XTX. Die XTX-variant had een aanzienlijk krachtigere gpu met maar 14 procent meer compute-units en 4GB extra GDDR6-geheugen, wat maakte dat de Radeon RX 7900 XT bij release relatief gezien te hoog geprijsd was.
Ook de laagst genoteerde prijs van een RX 7900 XTX ligt inmiddels overigens ruim 15 procent onder de introductieprijs van 1159 euro. De overige AMD-kaarten worden ook allemaal onder de adviesprijs verkocht, hoewel het verschil met de introductieprijs bij die videokaarten wel een stuk kleiner is.
Het aanbod: vooral bij Nvidia groot
Wat betreft voorraden zijn zowel Nvidia- als AMD-videokaarten goed leverbaar. Van iedere videokaart heeft minstens iedere variant tien verschillende modellen die binnen 24 uur leverbaar zijn. Dat geldt vooral voor Nvidia. Het aanbod van Nvidia's RTX 40-serie is duidelijk groter dan dat van de RX 7000-serie van AMD.
Vooral de RTX 4070 en RTX 4070 Ti zijn ruim verkrijgbaar, met respectievelijk 47 en 44 verschillende modellen die direct leverbaar zijn. De RTX 4080 Super is het minst goed leverbaar, maar daarvan zijn nog steeds 18 verschillende varianten beschikbaar.
Bij AMD's Radeon RX 7000-serie is het aanbod minder breed. De best verkrijgbare RX 7000-kaart, de RX 7800 XT, is met zestien verschillende exemparen minder goed leverbaar dan de RTX 4080 Super, die het laagste aanbod heeft onder de Nvidia-kaarten. Tegelijkertijd biedt ook dit merk voldoende keuze, met minimaal tien verschillende leverbare modellen per gpu.
RTX Supers: vooral de RTX 4080 non-Super is buitenproportioneel duur
Nvidia bracht onlangs drie nieuwe videokaarten op de markt: de RTX 4070 Super, 4070 Ti Super en 4080 Super. Deze kaarten dienen als vervanging voor de bestaande RTX 4070, 4070 Ti en 4080, met uitzondering van de RTX 4070, die beschikbaar blijft naast de krachtigere RTX 4070 Super. De nieuwe Super-serie beschikt over betere specificaties en in het geval van de RTX 4080 Super ook een lagere adviesprijs dan het uitgaande model.
Om te bekijken hoe de prijzen van de nieuwe Super-kaarten zich verhouden met de restvoorraad van de non-Supers, hebben we het gemiddelde van alle leverbare videokaarten in deze serie genomen. Daarnaast hebben we de prijzen van 'identieke modellen' met elkaar vergeleken, die beschikbaar komen van hetzelfde merk, in dezelfde productserie en met dezelfde koeler.
Het is opvallend dat de RTX 4080 nog altijd stukken duurder is dan de krachtigere RTX 4080 Super. De officiële adviesprijs van de RTX 4080 is welliswaar 200 euro hoger dan die van de 4080 Super, maar de laatstgenoemde heeft meer CUDA-cores en is daardoor gemiddeld genomen sneller dan de RTX 4080 non-Super.
De prijzen van de 'gewone' RTX 4080 zijn wel gedaald, maar deze kaart is bij de huidige prijzen absoluut niet aan te raden; de Super-variant is gemiddeld genomen ruim 9 procent goedkoper en volgens onze review een paar procent sneller dan de gewone 4080. Dat maakt de gewone RTX 4080 in alle opzichten een slechte koop.
De overige RTX 40 Super-kaarten zijn wel duidelijk duurder dan hun non-Super-tegenhangers. De RTX 4070 Super is gemiddeld ongeveer 10,7 procent duurder dan de gewone 4070, die tegenwoordig verkrijgbaar is voor ongeveer 652 euro en met een minimale prijs van 587 euro. De 4070 Ti Super kost gemiddeld 1059 euro, met een minimale prijs van 889 euro voor het goedkoopst leverbare model. De gewone RTX 4070 Ti, die officieel niet meer verkocht wordt, is nog verkrijgbaar voor gemiddeld 926 euro, oftewel 14,42 procent minder.
Last-genkaarten: ruim onder de adviesprijs, maar geen aanraders meer
Tot slot bekijken we de videokaartprijzen van de vorige generatie: Nvidia's RTX 30-serie en AMD's Radeon RX 6000-kaarten. Die generatie kwam beschikbaar in tijden van grote chiptekorten en werd daarom bij release en in de periode daarna geleverd met torenhoge prijzen. Daar kwam in 2022 al geleidelijk een einde aan.
De meeste videokaarten uit de vorige generatie zijn ruim onder de adviesprijs leverbaar, met een gemiddelde van 12,24 procent onder de introductieprijs. De RTX 3080 is daarbij een uitschieter; de minimale prijs van een 3080-videokaart ligt op het meetmoment op 1377,45 euro, ruim 91 procent hoger dan de introductieprijs van 719 euro. Ook de prijs van de Radeon RX 6950 XT van AMD ligt hoger dan de introductieprijs, hoewel dat prijsverschil met ongeveer 14 procent bescheidener is.
De overige last-genkaarten liggen onder, op of rond de introductieprijzen. Dat wil niet zeggen dat nieuw verkochte gpu's uit de vorige generatie nog een aanrader zijn. In veel gevallen is er een alternatief uit de vorige generatie beschikbaar dat rond dezelfde prijspunten betere prestaties biedt. Er zijn wel enkele kaarten die nooit een opvolger hebben gekregen in AMD's RX 7000- en Nvidia's RTX 40-series. Dat geldt vooral voor lager gepositioneerde videokaarten, zoals de RTX 3050 en de Radeon RX 6400.
Voor iets meer dan de prijs van een RTX 3070 Ti kun je bijvoorbeeld ook een RTX 4070 krijgen, die gemiddeld 17,6 procent sneller is. De Radeon RX 6900 XT is ook sterk in prijs gedaald sinds zijn introductie, maar wordt wat prestaties betreft ruimschoots ingehaald door de RX 7900 XT die voor minder wordt verkocht. Dit blijkt uit onze prestatiecijfers uit de Best Buy Guide van februari 2024. Bovendien blijkt dat de voorraden van de last-gen-gpu's relatief klein zijn, met lager gepositioneerde RTX 30-kaarten zoals de RTX 3050, 3060 en 3060 Ti als enige echte uitzondering.
Tot slot
Uit onze Pricewatch-data blijkt duidelijk dat videokaartprijzen vrijwel unaniem onder de adviesprijs verkrijgbaar zijn, met de nieuwste videokaart op de markt, de RTX 4080 Super, als enige uitzondering. Dat geldt in het bijzonder voor de high-end videokaarten van AMD, die 15 tot 27 procent onder de introductieprijs over de toonbank gaan.
Deze generatie videokaarten was bij introductie echter relatief duur, zeker in het geval van Nvidia. De adviesprijs van een RTX 4070 lag bij release bijvoorbeeld dichter bij de oorspronkelijke adviesprijs van de RTX 3080 dan die van de RTX 3070. De RTX 4080-adviesprijs lag bij introductie weer dicht bij die van een RTX 3090, en ook de nieuwe RTX 4080 Super is nog altijd honderden euro's duurder dan een 3080.
De prijsstrategie van AMD werd deze generatie ook licht aangepast, zij het in (veel) mindere mate. De Radeon RX 7800 XT heeft bijvoorbeeld evenveel compute-units als een op papier lager gepositioneerde RX 6800. Daarbij moet wel gezegd worden dat de introductieprijs van de RX 7800 XT juist iets lager was dan die van de RX 6800.
Wel lijken de prijzen, die nu dus vaak onder de introductieprijzen liggen, de afgelopen maanden redelijk stabiel. De volgende generaties laten daarnaast nog even op zich wachten. Nvidia's RTX 50-serie wordt eind dit jaar of begin 2025 verwacht. AMD's Radeon RX 8000-kaarten verschijnen volgens AMD's roadmap dit jaar nog, hoewel het gerucht gaat dat 'team rood' in die generatie geen kaarten in het topsegment zal uitbrengen.
Het is onwaarschijnlijk is dat videokaartprijzen nog terugduiken naar prepandemische niveaus. Maar met de stabiliserende prijzen en de recentste videokaartreleases, lijkt dit ons een relatief veilig moment om een videokaart te kopen. Nvidia heeft met zijn Super-refresh kaarten op de markt gebracht die betere prestaties leveren voor dezelfde of lagere prijzen. AMD heeft de prijzen van zijn kaarten laten zakken, vooral in het geval van de high-endmodellen. Dat maakt dat je nu meer videokaart voor je euro krijgt dan een jaar geleden.