‘Okki’, het jeugdblad voor 6- tot 8-jarigen, viert zijn zeventigjarig bestaan

Ze vieren het ingetogen. In het redactielokaal van de Okki, in een blinkend kantoorgebouw in Den Bosch, is het zoeken naar de slingers. Toch is de stemming onder de redacteuren van het tijdschrift dat het zeventigjarig bestaan viert behoorlijk feestelijk. „Ik ben trots dat dit historische Nederlandse kindermerk nog steeds hartstikke levend is”, zegt hoofdredacteur Renske Lamers (47 jaar). „Een behoorlijke prestatie in het veranderende medialandschap waarin de concurrentie moordend is.”

Lamers, al acht jaar hoofdredacteur, zegt dat een van de oudste jeugdbladen van Nederland vooral beoogt „bij te dragen aan de ontwikkeling” van de jonge abonnees. Het lezen van de Okki, een tijdschrift voor zes- tot achtjarigen, is „een magisch moment voor kinderen; ze gaan leren lezen, schrijven en rekenen. Daardoor krijgen ze de sleutel in handen om de poort van de wereld te openen.”

Opeens ontwart een kind op een bord letter voor letter het woord supermarkt of zoiets als Oeteldonk. „Het is fijn om op een luchtige manier aan dat soort ontdekkingen te kunnen bijdragen. De trots die je dan ziet bij een kind is aandoenlijk: ‘kijk eens wat ik al kan’.”

Opvolger van ‘Het Kleuterblaadje’

Okki heeft volgens de huidige uitgever Blink 20.000 abonnees en bereikt maandelijks 65.000 kinderen. „Voor deze tijd is dat extreem veel en een heel mooi aantal voor zo’n nauwe doelgroep”, zegt Lamers. Stripblad Donald Duck heeft overigens een oplage die tien keer zo groot is maar daar bladeren ook nog bejaarde mensen in. Het weekblad Taptoe, de natuurlijke ‘opvolger’ van Okki voor kinderen van acht tot elf jaar, verdween in 2016 van de markt. Wild van Freek, een tijdschrift over bioloog Freek Vonk met een oplage van 25.000, is ervoor in de plaats gekomen.

Lees ook Marcel Haenen’s pinguïnboek begon met de Okki

Of zeventig de correcte jubileumdatum is, is nog maar de vraag. De Okki is eigenlijk de opvolger van Het Kleuterblaadje dat Spaarnestad al in 1916 uitgaf. In de jaren dertig verscheen de Okki, acroniem van Onze Kleine Katholieke Illustratie, als kinderbijlage van de Katholieke Illustratie. Vanaf 1953 verschijnt de Okki onafgebroken als zelfstandig educatief weekblad (15 cent) en tegenwoordig als maandblad.

De huidige Okki (4,75 euro) wijkt nogal af van ‘het katholieke jeugdtijdschrift voor de Benelux’ dat in de jaren zestig hoogtijdagen vierde. Destijds stond het blad vol stichtelijke verhalen en reportages uit het dierenrijk. Ook de oudste Okki die in het archief van de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag te vinden is – het nummer van 9 februari 1939 – lijkt inhoudelijk maar weinig op de laatst verschenen Okki met het thema ‘lekker bewegen’.

‘Leesmotivatie kind prikkelen’

Het vooroorlogse tijdschrift bevat stevige stripverhalen met veel tekst over Popeye de zeeman, over Prins Valiant, ridder zonder vrees, en een twee pagina’s lang verhaal over het kereltje Kolka, ‘een sprookje uit het oude Rusland’.

De Okki’s van vandaag de dag bevatten als leesvoer alleen een kort verhaal van kinderboekenschrijver Paul van Loon en verder vooral rubrieken: puzzels, grappige weetjes, zoekplaatjes en kleurplaten.

Goed gevulde moppentrommel

Redacteur Evine Cuijpers zit op de redactiezaal achter haar laptop de moppentrommel te vullen die steevast voorin het blad staat. Echt lastig werk is dat niet, vertelt ze. De omloopsnelheid van de lezertjes is zo hoog dat een mop met een baard geen enkel probleem is.

„Met welke bel kun je niet bellen?”

„Met een snottebel.”

Alleen de covers hebben ook na tientallen jaren nog opvallende verwantschap. De omslag van het tijdschrift uit 1939 toont een op Friese doorlopers schaatsende olifant en op de nieuwste Okki pronkt een sportief kuikentje op ski’s. „Waar is dat feestje”, vraagt het kuiken.

De oudste ‘Okki’, uit 1939, uit de Koninklijke Bibliotheek

Lange verhalen in tijdschriften, zoals in Okki vroeger, zijn niet meer van deze tijd, vertelt Lamers. Hele lappen tekst werkt voor deze doelgroep in dit medium niet, zo blijkt volgens haar uit onderzoek.

„De leesmotivatie van kinderen in Nederland is momenteel laag in vergelijking tot andere landen. Bij Okki prikkelen we de nieuwsgierigheid van kinderen met verschillende thema’s, waardoor ze graag willen lezen. Alle rubrieken spelen daar op in. En zo proberen we een steentje bij te dragen aan het plezier in lezen.”

De Okki blijft wel ouderwets op papier verschijnen. „Daar geloof ik heilig in. Om te leren lezen en schrijven, kleuren en de motoriek heb je gewoon nog papier nodig. Ouders vinden het ook fijn dat je een kind nog gewoon met een tijdschrift kan laten knutselen. Dat ze niet de hele dag achter een scherm zitten.”

Lamers voorspelt dat het ‘kleuterblaadje’ uit 1953 zeker honderd wordt.

Hieronder een greep uit 70 jaar Okki-covers van 1954 tot 2024: