Café na meer dan 100 jaar weer in glorie hersteld: 'Mooier dan we hadden gehoopt'

Café Nationaal | Bron: collectie Haags Gemeentearchief
Café Nationaal | Bron: collectie Haags Gemeentearchief
DEN HAAG - 'Alles was weggetimmerd en alle details zaten onder betimmering en verlaagde plafonds, hoe meer je weghaalde, hoe mooier het werd.' Veel Hagenaars kennen het pand op de hoek van de Prinsegracht als het Chinese restaurant Lung Fung, maar eind negentiende eeuw zat hier Café Nationaal. De Haagse ondernemer Maarten Hinloopen huurt het pand en wil het café in ere herstellen.
Hinloopen vertelt enthousiast over het opknappen van het pand op de hoek van de Prinsegracht en de Boekhorststraat in Den Haag. Samen met Stadsherstel Den Haag en architect Peter Drijver heeft de horecaondernemer het café nu in oude glorie hersteld.
Hinloopen is eigenaar van cafés als De Zwarte Ruiter, September en De Boterwaag. Vanuit zijn kantoor boven De Zwarte Ruiter viel zijn oog meteen op het hoekpand van - toen nog - het Chinese restaurant.
Lung Fung op de hoek van de Prinsegracht, 1979
Lung Fung op de hoek van de Prinsegracht, 1979 © Dienst voor de Stadsontwikkeling, collectie Haags Gemeentearchief
Als de laatste eigenaar, King's Spareribs, het rijksmonument uit de zeventiende eeuw in 2022 in de verkoop gooit, zet Hinloopen zijn zinnen op het pand. 'Vanaf het begin zag ik dat het geweldig moest zijn, hoge plafonds, alleen van binnen zag je daar niks van terug.'

'Haagse bluf'

Dat het hoekpand zich buiten minder mooi voordoet dan van binnen, wordt ook al opgemerkt door Piet Bogaards in het Haagse Historisch Magazine. Hij wijdt een heel artikel aan de historie van het hoekpand.
'Haagse bluf, het zou bij de hofstedelijke volksaard horen: jezelf mooier of voornamer voordoen dan je bent. Bij dit dubbele zeventiende-eeuwse pand op de hoek van de Prinsegracht en de Boekhorststraat is het omgekeerd.'

Plek voor de elite

In 1641 werd het stuk grond aan de Prinsegracht gekocht door Pieter van der Meer, een 'zijden- en wollen laeckenkooper'. Hij liet er twee huizen bouwen, waarvan hij er zelf één bewoonde met zijn gezin. Van der Meer was een van de Haagse notabelen die zich in dat gebied vestigde, de stadsuitbreiding in dit deel van het Haagse centrum was namelijk bedoeld voor de elite.
Het hoekpand is daar een goed voorbeeld van. Architect Peter Drijver: 'Dit was een rijtje patriciërshuizen, met verhoogde stoepen, een bel-etage voor de familie des huizes en een souterrain waar de dienstbodes en de huismeid werkten.'
Den Haag investeerde ook in de stadsuitbreiding met de bouw van onder meer De Boterwaag en het Koorenhuis, om meer reuring te krijgen. Ook de Grote Markt werd opgeknapt.
Vanwege de markt op de Groenmarkt, om de hoek van de Prinsegracht, was het vooral het 'gewone' volk dat afkwam op de handel in etenswaren. Volgens Drijver is dat nu nog steeds goed te zien. 'Aan het begin van de Prinsegracht zie je dat die grote huizen er zijn gekomen in de zeventiende eeuw, maar al heel snel bloedde dat dood.'

'Het ontbrak aan een café'

Vanwege de vervuiling van de grachten en de vrees voor ziektes werd de gracht eind negentiende eeuw gedempt en de markt verplaatste naar de Grote Markt. 'Die markt trok ongelooflijk veel bezoekers, maar het ontbrak aan een café', zegt Drijver.
'Dus het pand werd opgekocht door de Haagse ondernemer Jean Mialaret. Zijn zoon, een architect, mocht het ombouwen tot een café. Die heeft de begane grond van die chique huizen leeggehaald, de bel-etage eruit gesloopt en op het niveau van de straat een vloer ingelegd voor een café. De bovenkant is zo gebleven.'
Het pand werd in 1987 opgekocht door Stadsherstel voor renovatie van de bovenverdiepingen. Veel van de zeventiende en achttiende-eeuwse elementen blijken het dan te hebben overleefd.
Hinloopen hoeft dan ook niet lang na te denken als het bedrijfspand in 2022 op de markt komt. De verbouwing van het restaurant wordt door Stadsherstel in gang gezet, waarbij een bouwhistorisch onderzoek wordt uitgevoerd. 'Het was eigenlijk mooier dan we hadden gehoopt. Bijvoorbeeld de kolom met de versiering er bovenop, dat is echt een cadeautje. Dat heeft jarenlang weggetimmerd gezeten. Of het originele 17de eeuwse plafond in de achterruimte. Dat is prachtig.'
De voor- en achterruimte van het gerestaureerde Café Nationaal hebben nu twee totaal verschillende uitstralingen. 'De achterruimte hebben we teruggebracht in de sfeer van een zeventiende eeuw herenhuis en de voorkant heeft heel erg de sfeer van begin 1900', zegt Hinloopen.
'Een totaal andere sfeer, maar ook weer in de originele kleuren. Daar proberen we meer een Brusselse benadering, met heel veel invloeden uit Afrika. Dat zie je in de keuken ook weer terug. Ik denk dat de twee sferen erg goed bij elkaar passen.'

Proefdraaien tot opening

Bij de restauratie was er ook veel aandacht voor duurzaamheid. Drijver: 'Het hele gebouw is geïsoleerd. Ook de ramen, waarbij we nieuw isolatieglas hebben toegepast. En er is ook een warmtepomp.'
Het is daarmee helemaal klaar voor de toekomst. Momenteel wordt er al proef gedraaid, eind februari wil Hinloopen Café Nationaal officieel openen.